Ísland - 15.09.1934, Side 1
íhaldið og bitlingarnir.
Island er
fpamtídapland.
Eftir Helga S. Jónsson.
Oft áður hefir íslenzka þjóðin átt við
erfi^eika að stríða, en alltaf hefir hún
sigrast. á þeim. Ríkjandi erfiðleikar eru
annars eðlis en áður fyr, og mennirnir,
er'tekizt hafa á hendur, sem stjórnend-
ur þjóðfélagsins, að ráða fram úr þeim,
á mun lægra manndómsstigi en áöur.
Þjóðskipulagið er orðið svo úrelt og rot-
ið, að það er ekki lengur megnugt aö
standast áföllin. örlög þess eru fast-
ákveðin: Að rotna niður yfir þjóðina,
sem það átti að færa til ljóssins.
Undir núverandi þingræðisfyrirkomu-
lagi er ekki um varanlegar framfara-
framkvæmdir að ræða. Allt strandar
á innbyrðis stríði, ílokkadráttum og
stéttahatri. Enginn sameiginlegur vilji
er lengur til. Ekkert alþjóðar átak get-
ur skapazt undir kúgunarfjötrum
stéttaflokkanna. En i kjölfar þessa á-
stands siglir þó eitt, sem flestum er
sameiginlegt:
Hatrid til hvers annars.
1 skjóli þingræðisins og vegna þröng-
sýni einstaklinganna hefir djúpið milli
atvinnustéttanna sífelt breikkað og- bar-
átta þeirra stöðugt vaxið, því engrar
lausnar er leitaö nema í dýrkun og efl-
ingu blinds haturs. Stéttaflokkarnir,
sem lifa fyrir náð örðugleikanna og
þingræðisins, hugsa ekki um það, hvaða
leiðir liggi tii betra líís, heldur um hitt,
hvaða stétt skuli undiroka allar-hinar.
Á hinn þjóðfélagslega glæpaferil
stéttaflokkanna verður ekki bundinn
endi, nema takast megi að skapa sam-
eig'inlegt átak og bera fram til sigurs
nýtt, íslenzkt þjóðskipulag, sem gefur
ekki pólitískum spákaupmönnum lífvæn-
leg- skilyrði. Það þjóðskipulag er grund-
vallað á þekkingu. Það er til fyrir alla
þjóðina, allar stéttir, en ekki einstakar.
Það sviftir hvern einstakling rétti til
þess aö ganga á hluta heildarinnar. Það
er ávalt reiöubúið að hagnýta sér i eyn lu
og þekkingu annarra þjóða og samrama
hana sinni eigin reynslu og staðháttum.
Það leysir úr vandamálunum vegna
þjóðarheildarinnar, því að það heíir
engra flokkshagsmuna að gæta. Það er
nýtt skipulag á framtiðarstarfi einstakl-
inganna, til vegna þeirra og fyrir þá.
þeirra leiðarstjarna að betra lífi grund-
vallað á þeim æfagamla sannleika, aö
sanuýinafiir stóndum vér, en sundraðir
f 'óllum vér.
Fyrir þessa hugsjón berjumst við
þjóðernissinnar. Við viljum byrja á byrj-
uninni og byggja upp það þjóðskipulag,
sem framfarir geta þróazt undir. Við
tökumst það erfiða og vanþakkláta starf
á hendur að seg'ja þjóðinni þann sann-
leika, að tilraun heimsins með þingræð-
ið hafi mistekizt og' að nýtt stjórnar-
l'yrirkomulag sé að skapast. Við erum
ennþá rödd hrópandans í eyðimörkinni,
sem ryðjum nýrri framfara- og menn-
ingaröld brautina. Við gerum það ekki
með neikvæðri árás, en því, sem þarf að
víkja, ryðjum við miskunnarlaust úr
vegi og setjum annað í staðinn, ef nauð-
syn krefur. Framtíð þjóðarinnar, okk-
ar styrkur og starf, liggur því fyrst og
fremst í
uppbyggingu hins samvirka þjóðrikis.
Við fslendingar búum í einhverju
auðugasta landi heimsins. Það hefir o-
teljandi þroska og' framfaramöguleika
að geyma. öll gæði landsins liggja þó
enn að mestu hulin í skauti þess, því
aðeins hjálparlausir einstaklingar hafa
lagt efni sín og atorku fram, til þess
að opna ný svið atvinnulífsins. Eigi
framtíð landsins að trygg-jast, verður
að halda áfram á þessari braut, því að
útflutningsverzlunin er nú sem stendur
svo reikul, að alltof hættulegt er að
byg'gja lífsviðurværi þjóðarinnar á
henni. Það verður að stefna að því, að
þjóðin geti verið sjálfri sér nóg.
Ekki ber þó að skilja það svo, að
stefnt skuili að innilokun, heldur aðeins
að opnun fleiri sviða atvinnulífsins, og
þar með að gera útflutninginn fjöl-
breyttari en nú er, þar sem fiskverzl-
unin er nær því einráð, en hún byggist
bæði á því, að fiskjar sé hægt að afla,
og að markaðir séu alltaf fyrir hendi
í neyzlulöndunum.
Þjóðernissinnar hafa oft og einatt
bent á, að leita þurfi nýrra markaða
fyrir fiskinn. Þarf þá að taka upp ýms-
ar nýjar verkunaraðferðir á fiskinum.
Við síðustu alþingiskosningar benti Ösk-
ar Iíalldórsson, sem var frambjóðandi
okkar i Vestmannaeyjum, á, að mark-
aður mundi vera fyrir hraðfrystan fisk
í Miðjarðarhafslöndunum, og lagði þar
til grundvallar athuganir, sem hann hef-
ir gert í þessum málum. Annars skrif-
aði hann margar greinir um þessi mál
í »Þjóðernissinnann« í Vestmannaeyjum
og' »fsland«, og' vísa ég hér með til
þeirra. En eigi íslendingar ekki að
drukkna í kapphlaupi hinnar frjálsu
samkeppni, þá veitir sannarlega ekki af
að taka þessi vandamál fastari tökum
en gert hefir verið.
Svo mikill íhaldshugsunarháttur er
ennþá ríkjandi meðal þjóðarinnar, að
það er nær því álitið óðs manns æði að
tala um iðnaö á íslandi. En við erum
sannfærðir um, að fsland á mikla fram-
tíð fyrir sér sem iðnaðarland og þá sér-
staklega í hráefnaframleiðslu. En til
þess að koma fótunum undir iðnaðinn,
þarf að vinna eftir skipulegri áætlun,
fyrst með því að hefja visindalegu rann-
sókn á landinu, þá að koma upp stór-
um aflstöðvum og að gera vega- og sam-
göngukerfið nothæft. En meðan þing-
ræðið, heimskan og stéttaflokkatog-
streitan sitja í öndvegi, þá þarf ekki að
búast við framkvæmdum, hvorki á þess-
Frh. á bls. 4.
Eitt af því marga, sem almenningi
i landinu þótti alveg óþolandi hjá gömlu
Hriflustjórninni, voru hin mörgu og al-
óþörfu embætti, sem hún setti á lagg-
irnar, til að halda lífinu í bitlingahjörð
sinni.
Morgunblaðið og önnur íhaldsblöð
kölluðu slíkt vítaverða eyðslu á almenn-
ingsfé, sem rétt var.
Maður skyldi því ætla, að íhaldið
hefði varazt að gera sig sekt í sama at-
hæfinu þar sem það réði ríkjum, eftir
að blöð þess höfðu tekið svo ákveðna
afstöðu til óþarfa eyðslu á almennings
fé til pólitískra samherja. En viti nienn!
Nú er íhaldið í bæjarstjórninni komið
vel á veg með sama embættabruölið,
sem það hneykslaðist mest á hjá and-
stæðingum sínum.
Fyrst bjó það til embætti handa
Tómasi Jónssyni lögfr. (hann var á lista
íhaldsins við bæjarstj.kcsningarnar) og
kallaði það bæjarritarastcðu. Fyrir þessi
»bæjarritstörf« er honum ætlað að hirða
9000 kr. í árslaun.
Næst gerði íhaldið Jóhann Möller aö
bókara við rafveituna, þvert ofan í til-
lögur rafmagnsstjóra. Hann hefir 6000
Stórþjófnaður.
Þeir fara nú ad gerast
nokkuð tíðir þjófnaðir „al-
þýðuieiðtoganna“.
Nýlega hefir orðið uppvíst um stór-
þjófnað í Kaupfélagi Alþýðu. —
Hafa tveir kaupfélagsstjórar hvor
eftir annan misséð sig á vörum og
peningum verzlunarinnar, annar því
sem nemur um 7% af vörunum, en hinn
um 40%. Rannsókn er nú hafin sam-
kvæmt kröfu frá stjórn kaupfélagsins.
Þetta er ekki í fyrsta skifti, sem trún-
aðarmenn verkalýðsins hafa sýnt heið-
arleik sinn og hæfileika til að fara meJ
annarra fé. Er skemmst að minnast
þjófnaðarins í verkalýðsfélaginu á Siglu-
firði s. 1. vetur og eldri verkamenn hér
í Reykjavík muna Kaupfélag verka-
manna, sem starfaði hér á árunum og
núverandi atvinnumálaráðherra veit i
forstöðu um skeið.
»Steli ég' litlu, standi ég lágt
í steininn settur verð ég,
steli ég- miklu, standi ég hátt
í stjórnarráðið fer ég«,
stóð í Aþbl. hérna á árunum.
Er nú full ástæða til að ætla að rík-
issjóðurinn sé í hættu staddur, er hann
er kominn í hendurnar á slíkum mönn-
kr. í byrjunarlaun. (Þannig á rafveitan
að borga 6000 kr. fyrir pólitíska aðstoð
Jóhanns í þágu íhaldsins).
Þá hefur Gunnar Benediktsson, for-
maður Varðar, verið settur yfir hina
nýstofnuöu atvinnuráðningarskrifstofu
bæjarins. Fyrir það fær hann 400 kr.
í mánaðarlaun. ,
Og að lokum hefir íhaldið kórónað
þetta starfsmannafargan og fáránlegu
embættaveitingar með því að gera
Ragnar Lárusson að fátækrafulltrúa.
(Hann var á lista íhaldsins við bæjar-
stjórnarkosningarnar síðustu, og því vel
að starfinu kominn).
Menn eru yfirleitt sannfærðir um, að
þessi embætti séu ekki ýkja nauðsynleg,
og valið á mönnunum, sem í þau hafa
valizt, vekja heldur óþyrmilega grun
um, að til þeirra sé meira stofnað til
þess að launa pólitíska fylgispekt. Og
það má íhaldið vita, að þó að því tæk-
ist ekki í þetta skifti að koma sínum
sauðum á ríkisjötuna, þá munu Reyk-
víkingar ekki taka því þegjandi, að fé
bæjarins verði notað sem flokkssjóður
fyrir ihaldið og helztu sprautur þess.
Kommúnistar dæmdir.
Mönnum mun enn í minni skrælingja-
háttur nokkurra kommúnistaforkólfa á
Siglufirði, er þeir réðust inn í garö
þýzka ræðismannsins þar á staðnum og
skáru niður þórshamarsfánann þýzka,
sem blakti þar á stöng í tilefni af árs-
afmæli Hitleisstjórnarinnar. Nú nýlega
hefir dómur verið kveðinn upp í undir-
rétti yfir þessum þokkapiltum.
Voru þeir Þóroddur Guðmundsson,
Eyjólfur Árnason og Steinn Steinar
dæmdir í 3 mánaða fangelsi hver, en
Gunnar Jóhannsson og Aðalbjörn Pét-
ursson í 2 mánaða fangelsi hvor, alt
óskilorðsbundið.
Er þetta í fyrsta skifti, sem óskil-
orðsbundinn dómur hefir verið feldur
hér á landi vegna ofbeldisverka komm-
únista, og er vonandi að þeir verði í
þetta sinn látnir sæta ábyrgð gerða
sinna, nema Hermann Jónasson sýni
ennþá einu sinni skyldleika sinn við
þetta ofbeldishyski með því að nota náð-
unarvaldið til þess að koma sökudólg-
unum undan réttmætri refsingu.
En við sjáum hvað setur.
Kaupid
um.
»1 þjóðfélagi, þar sem einhver er þurf-
andi„ — þar sitja þjófar að völdum,
ránsmenn og morðingjar«. (Til Alþýðu-
flokksins vinsanilegast frá Halldóri
Kiljan Laxness. Stendur í Alþýðubók-
inni). — Oft ratast kjöftugum satt á
munn!
og útbreidid
„ÍSLAN D“,
blað pjóðernissinna.