Austurland - 31.08.1951, Qupperneq 1
V .-Fsj T'j V jh
i >
m
I 1
l i j
vSSv
\
v\Jj.
1/1
kmsdl
MÁLGAGN SÓSÍALISTA Á AUSTURLANDI
Þetta er austfirzkt blað.
Austfirðingar, kaupið
það og lesið.
1. Árgangur.
Föstudagur 31. ágúst. 1951.,
1. tölublað.
LtJÐVlK JöSEPSSON:
Eafmag»smáliu
A
«sk
Mildð hefir verið rætt og
ritað um rafmagnsmálin
á úndanförnum árum.
■Miklar áætlanir hafa vér-
ið gerðar og ,»fulltrúar
hinna dreifðu byggða« hafa
beinlínis lofað raforku í a’l-
ar byggðir landsíns. Saroa
rafmagnsverð skvldi v> rða
allsstaðar á landinu og ríkó
reisa og eiga orkuverin
Ýmsir veltalandi fulltrú r
unnu beinlínis kosningar á
þessum óskadraumum -íbú
anna úti á landi. En ár.i
bafa liðið eitt af öðru <’g
harla lítið hefir gerzt hér á
austurlandi til framkvo.m :a
í stórvirkjun vatnsafls.
Reykjavík og Akureyri
hafa lengi búið við beztu að-
stöðu allra byggðarlaga á.
landinu í raforku málum.
Þar hefir orkan verið ódýv-
ust og notkunin fullkoniii-
ust. Á þessum tveimur slöð-
um og í samb. við raforku
þeirra hefir síðan nær alluv
iðnaður landsins vaxið upp
Þar sem raforkan var ónóg
eða of dýr gat iðnaðarfram-
leiðislan ekki horið sig.
Austurland hefur verið
eftirbátur annarra lands-
bluta í raforkuframkvæmu-! ingu raforkuyera og raf-
um. Hér er því eii'inn teli-|
andi iðnaður, enda rekstu,-
skilyrði hér lakari en víðast
annarsstaðar.
Á dögum nýsköpunar-
yeitukerfa.
Uju þetta leyti kom nokk-
ur skriour á raforkufram-
kvæmdir hér atistan lands.
Neskáupstaður hygöði nýja
T
I vélasal rafvitu Neskaupstaðar. Ljósm. Björn ’ ';'cnss.
stjórnarinnar voru sett ný
raforkulög> merkilegur laga-
bálkur þar sem gert var ráð
fyrir meiri stuðningi frá
hálfu ríksins í raforkumál-
um, en áður hafði þvkkzf.
Jafnframit var svo gert ráð
fjTÍr beinum framkvæmJ-
um ríldsins eins um bygg-
Ör íréttabréíyff
í-afveitu, mótorsh .
urnýaði bæjark
skrúðsfjörður í,l;v .. ..a.íí
kouar breyfkyg:»K ogj Eskl-
fjörður eir:Rqyðajrfjör&
ur endu'.’móS sajSg eitt
ESKIFJÖRÐUR.
Tveir vélbátar um 20 lest-
ir, hafa stundað sjóróðra frá
Eskifirði í sumar, þeir Reya-
ir og Sindri. Gæftir hafa ver
5ð mjög sæmilegar en afia-
brögð farið versnandi og er
nú Sindri í Langanestúr.
Trillubátar hafa einning
aflað fremur illa bæði hér og
eins út með firðinum og eng-
inn fiskur hefur gengið i
fjörðinn eins og oft kemur
þó fyrir, um þetta leyti ár;;
Hinsvegar hefir verið óvenju
góð kolaveiði í net og því
dragnótabátar illa séðir. En
nú hefur líka að mestu tekíð
fyrir þann veiðiskap. Lítils-
háttar hefux orðið síldar
vart rnn jsíðustu daga.
þessi hafa hætt karfaveiðum.
»Austfirðingur« er á Græn-
Framhald á 3. síðu.
SLY
c, /
Vegna aflatregðunnar hefði
frystihúsið haft sára lítið
hráefni ef karfans frá Ncrð-
fjarðartogurunum hefði ekki
notið við. Má segja að nær
Sitöðug vinna hafi verið síðan
og er fólk því mjög uggandi
um atvinnu nú þegar skxp
Fyrir nokkrum dögmn
vildi það svíplega slys til á
b/v Goðanes, að Jóharn
Sveinsison, bræðslumaður til
heimilis í Neskaupstað.
Ixrenndist svo. að hann léz*
af sárum í gær á sjúkrahús-
inu á Patreksfirði.
.íóhajan heitinn \ ar fæddur
á Kolableikseyri í Mjóafirói
6. maí 1905. Foreldrar hans
voru Sveinn Sveinbjörnssfm
og Anna Þorvaldsdóttir, og
er Anna enn á lífi hér í ba.
Jchann var kvæntur Klöru
Hjebn, og lifir liún mánn
sinn ásamt 10 börnum þeirra
hjóna. Er hinni öldruðu móö-
ur, eiginkonu og hiniim
mannvænlega harnahópi
þungur harmur kveðinn viq
hið sviplega fráfall Jóhanns
kerfi og síSar komu Horaa-
fjiarðiÍT og Djépivogibi’ sér
upp mótorsíöðvum. ■
Alloxr miBuðu þsssœr fratn-
kvsemdir í réiáíta átt. Bæ$&r-
keyfia voeu lögð þannig á®
þau koma að fullusn notum
þó að þau verffi síöar temyd
við samtíginl&ga gtórvirkj-
u.n. Diesclv-tor—aílið v®v
einas'.a leiðin til esrkufram-
leiðslu og þó að slífe leié
hefði milda annmarka va-to
að fara hana, þar sém vatns-
virkjun hlaut að dragast eni)
um skeið. Síðan nýju rsf-
orkulögin voru sett eru nú
liðin 5 ár.
Þau ár hafa tveir Frara-
s 'knanncnn verið raforku-
málaráðherra. Fyrst Bjarni
Ásgeirsson og nú Hermaim
Jónasson, formaður Fram-
sóknarflokksins.
I vatnsrvirkjunármálum
Austurlands hefir ekkeri.
gerzt öll þessi ár, og nú virð-
ist sem raforkumál okkar
séu með öllu af dagskrá tek-
in,
En nú hefir þó verið haf-
ist handa um stærri rafork.;
framkvæmdir í landinu en
dæmi eru til áður. Stækkun-
in- fyrir Reykjavík mu'.i
kosta á íinnao hundrað milj-
óna króna og fyrir Akureyri
40 —- 50 miljónir.
Það eru nfi llðin allmörg ár síðan Þlaðnútgáfa Anstfli ðliisn
lngðist aiður að mestu. Áður lial'ði Iiessl starfsemi um langt
skeið staðið mcð miklum blöina og l»á fyr&t og fremst á Seyð ■
iafirð', Jar .scm prentsnii&jur hof'n ve D reknaor írátnjíin’V
saman og. landsliekKt blöð vcrlð gcfin út undir forustu lards-
ltkktra atbafnamr.nua og mcnntamarna.
"ú u r marg a ára s’ieið hefir ckk; vaifð um nei a b að út
gáfu á Austu; ’aiiái eð.n rínar <liltekið á ölln sv' ði u f:á Ve !
ma;r acyjiiiii ti! Akrreyrae að raða, ■• ð rrdnnsk ldii tfirn Iti
Fjr.: öanj.’í'liiiigs Arsí firMnga, sem cr a’It muinrs ' Ölis en li r
cr nn: rrett,
Þctta ástand getur ekki <tallv.t viinzalniis', — !’! ð > u nú-
.t'iaananr.'nrm nauðsyrlcg o<r'Imð er i’’t f rir '<Pan Innils-.
ijórðuTig að vora algjör’.cca upp á nðra koiriuu i l’elm ef- nm
iriað-l ]>ví, cr liír Itcfnr pönpii víitn. rr rtTcð nð )’!<>!'•>
•‘ ■ Ii • vriri vöntna og e.f til vfll gmti útkoma ]r ss < r'fð t’I
brss að fleíri Ausí fjarðabb'ðiim yrði liieypt rf síok’rr.nm.
ÍTiiis og nafnið bendir ti’, er blaði þfssu rt!íi' .-ð vern
fjórðiuigsblað. I»að mun íyrst og fremst rn-öa sérmál Ausier
Iands broði fjórðnngsins í heiid og cln&takia ' ygrðar'íiga.
Ileynt verðúr cftir íónguii’. að liafa efni blnðsíns fjölbrcytt car
almenmi efni œtlað mikið rúm. Einkum verður iagt kapp á
að í biadinu komi sem íucst af fréttum af Austurlandi, en
cngin áherzla verðar lögð á nðrar iréttlr, livorki innlcndar
né erlcndar.
Þó blaðlð sé gefið út af pólitízkum fe'lagsskap, mun hond-
‘inni ekki slegið á móti grcinum utauflokksmanna um mál-
efni Austia'lands.
Framtíð þessa blaðs cr undir liví koinin, að Austilrðlngai'
kaupi það og Icsi. _____ Aiustflrðingar liciina og lieiman eru
bví hvattir til að styðja þessá viðleitni til að eiidurvekla
blaðaútgáfu Anstfii ðinga, með þrí að gernst áskrcfcndur að
hlaðdnu,
ÚTGEF.
>
Ákveðið er aS ríkið eigi
beinan þátt í þeseum raí-
orkufiamkvæmdum og rsstt i
verulega er allt fjárinagtiió
sesn í þessar framk^æmdir ,
fcT isamsign alls larÆsins.
eins cj; kvr?»5igt er.
Þessai ' ' .væmd-
ir fyrir Rcj < jg Ako.r-
eyri og nágrenn. péirra, eru
í sjálfu sér gleðiefni, en þær
hljóta að minna okkur Aust-
firðinga á okkar eigin -að-
stöðu.
Það er sem sagt staðreyml
að nú er ákveðfS að verja í
einu lagi urn 200 miljórum
króna til raforkuvirkjana
og við slíka úthlutun kemur
Austurland ekki til greina
þó að ómótmælanlega sé
ástandið þar lakast í raf-
orkumálum
Ég efast ekld um, að sýnt
mun hafa verið með töluro
og skýrslum, að hagkvæm-
ara væri að verja öllu þessu
fé til framkvæmda við Sog
og Laxá, en áð ráðstafxi
nokkrum hluta þess t. d.
liingað austuiv Alltaf þegar
leggja þarf í meiriháttar
framlcvæmdir fyrir fámenn-
ari landssvæði þá er þgð
sannað með tölum að raun-
verulega borgi sig alls eklci
að gera neitt fyrir fámennið.
Þannig var reynt á tímum
nýsköpunarstjórnarinnar aO
sann.a að allir nýju togarar-
nir ælttu að staðsetjast í
Reykjavík, og eílaust ei
það rétt að hægt heíði veriú
að gera margt ódýrara í
rekstri þeirra. þar en á stoö-
unum úti á landi* sem ekki
höfðu haft togararekstur
áður.
En þá var sú leið valin að
staðsetja fullan helming
skipanna utan Reykjavj'kur
og tvímælalaust var sú ráð-
stöfun rétt.
En nú er hin leiðin farin.
Fjölmennistölurnar eru látn-
ar ráða og landssvæði eins
og Austurland kemur þa
ekki til greina.
Það er kaldhæðið að Fratn-
Framhald á 4. síðu.
&in-toL'C ftCíya j ,t1* $
á &c 11