Austurland - 31.08.1951, Qupperneq 2

SSRA GUÐM'UNDUR HELGASON:
kógrækt
AUSTURLAND
Málgatrn sósínllsta í» Austnr-
landi.
Kemur út ú hverjum föstu«
degi.
Ritstjóri: Bjrrni Þórða'fon.
As’;riftargj'i'd. sept. — des,
1951. kr. 15.00
Lausasala kr. 1.25..
Nesprent h.f.
Sildvelðarnar
Síldarvertíðin er senn á
enda og sýnt er, að vonir
þær, er menn gerðu sér um
góða síldveiði ætla að bregð-
aet, þcltt afli sé nú miklu
meii’í en í íyira.
1 síðustu vikulok var
bræðslusíldaratlinn komiun
i 402.322 mál og saltað hafði
vei-ið í 93,533 tnnnur. Meðtal-
inn er síldarafli við Suður-
land.'
Á sama tíma í fvrra var
bræðslusíldaraflinn 175.929
mál og þá hafði verið .saltað
í 53247 tunnur.
MeðaJaf 1 i herpinótaskp ia
var 3012 og hringnótaskipa
1490 mál og tunnur. Meöal-
afli á nót, en þxr eru 200,
var 2136 mál og tunnur.
Undanfarin 6 ár var meðal
afli á nót nokkru meiri, eða
2336 mál og tunnur.
Mestan afla höfðu Jörund-
ur 12553, He’gal095S og Þór-
ólfur 7155 mál og tunnur.
Lang.mes.ta veiði at Aust-
fjarðaskipunum hafði Víðir
á Eskifirði og er hann meo
aflahæstu iskijnim flotaus.
Annars var afl Austfjarða-
skipa, se,m hér segir, mál og
tunnur:
Ásþár, Seyðisfirði 2391
Bjorg; Éskifirði 2435
Freyfaxi, Neskapustað 314 3
Björg, Neskaupstað 2735
Goðaborg, Bre'ðdalsvík 801
Goðaborg, Neskaupst. 23'7
Guðbjörg, Nqskaupst. 1129
Gullfaxi, Neskaupst. 1726
Hólmaborg, Fskif. 3887
Hrafnkell, Neskaupst. 2661
Hvanney. Hornaf. 2214
Pálmar,, Seyðisf. 214 ]
Sleipnir, Neskaupst. 862
Skrúður, Fáskrúðsf. 1065
Snæfugl, Reyð.vrf. 1-150
Valþór, Seyðisf. 4557
Víðir, Fskií. 6855
Práinn, Neskaupst. 1083
Samtals hafa þessi Aust-
fjarðaskip aflað 43483 mál og
tunnur, eða um 2416 til jatn-
aðar. Vcrðmæti þessa hrá-
efnis mun vera 4,5 — 5 milj.
liróna, eða um 250 þú,s. kr.
til jafnaðar á skip.
KIRKJUBROÐKAUP.
1 sumar voru gefin sam-
an tvenn brúðhjón í Beru-
nciskirkju. Voru það brúð-
hjónin Ingibjörrg Autonius-
ardóttir frá Núpslijáleigu
og Guðmundur Hjálmars-
son frá Fagrahvammi og
Kristbjörg Sigurðardóttir
frá Breiðdakvík og Sigmð-
ur Þorleifsson frá Fossgeröi.
Fornar sagnir greina frá
máklium skógum á Islandi.
Töldu þær landið skógivax-
ið milli fjalls og fjoru. Eng-
in ástæða er til að draga þ?
staðhæfingu í efa, jafnvel
þótt kvndið sé nú skógiaust,
nakið. Á stöku stað geymd-
ust skógargeirar og fcjarr-
belti fram á okkar daga,
sem lifandi minning uin
hinn mikla skóg. Lengst af
var þassum skógarleyfum lít-
ill sómi sýndur og því ekki
um neinar framfarir né vöxL
að ræða.
Loks vöknuðu menn þó af
dvala. Stærstu shógarbeltin
voru girt og friðuð, eðlileg
grisjun framkvæmd og nýj-
um trjám plantað.
Við þessar framkvæmdn
hljóp ný gróska í skóginn
svo nú má sjá falleg og bein-
vaxin tré í þsim skógiöndum
er fyrst voru girt.
Ekki urðu, þessar framfavir
í skógrækt'armálum til þess
að skapa trú á almennri skcg
rækt eða inlöguleika á að
hægt mundi að rækta hér
nytjaskóg.
Aðeins fyrir fáum árum
fóru menn í alvöru að tnla
um að vækta skóga til gagns
fyrir landið og þjóðina. Nu
trúa flesti að hægt sé að
rækta hér barrsikóga» ef rétt
sé á málum haldið, og geia
Islendinga sjálfbjarga um
við til húsagjörðar og ann-
ara nauðsynja.
Sterkasta sönnunin fyrir
möguleika á ræktun barr-
skóga, eru trén í Hallorms-
staðaskógi, sem hafa dafnað
ágætlega og náð allmikilli
hæð. Einkum hefur þó hinn
tiltölulega ungi birkiskógur
þar, styrkt trú ýmsra lancis-
manna á barrskógarækt. Sá
skógur er lifancli vottur um
það hvers íslenzk mold er
megnug og hvað hægt er aö
gera ef vit og vinna styðja
hana.
Hallormsstaðaskógur c
einn þeirra grcðurbletta á Is
landi- sem allir landsmen.n
þyrftu að sjá og öJlum, scin
þangað koma verður hjart-
fólginn.
En jafnvel þótt Hallorms-
staðaskógur ©é lifandi her-
hvöt til landsmanna um að
klasða landið á ný, ekki að-
eins með okkar fallega eu
lágvaxna birki, heldur með
barrtrjám frá öðrum löndum
þá virðist skilningur al-
mennings og stjórnarvalda
vera enn næsta lítill.
Einstaka duglegir áhuga-
menn hafa að vísu reynt á
margan hátt að vekja þjóð-
ina og forustumenn hennar
af aldasvefni, en orð þeirra
hafa tæpast ná,ð inix að
hjartarótum þeirra.
Aðrar þjóðir verja árlega
óhemju háum fjnrunph’æðum
og mikilli vinnu til allskou-
ar hernaðarþarfa. Við Islend
ingar erum- Guði sé lof, laus-
ir við þær kvaðir. En gat-
um við ekki lagt á okluir
nokkrar byrðar, hliðstæðar
hernaðarútgjöldum annara
þjóða til að klæða land vort
skógi á ný, og gera bæði
bjál.fum okkur og afkoni-
endum okkar landið lífvæn-
legra og fallegra?
Skógrækt í stórum stíl á
ekki að vera nein skrúðgarða
ræktun. heldur grundvtöílu:
að víðtækum atvinnurekstri
er isíðar rnun skila hverjum
einasta eyri þúsundföldum,
senx ti’ hans er kostað í upp-
hafi.
Við Austfirðingar erum
stoltir af Hallomastaðaskógi
og því starfi, sem þar hefir
x'eirið leyst af hendi. En við
megunx e:kki lá'ta það verða
okkar eina tillag til skóg-
ræktarmála í fjórðungnum
Við þurfum að stilla okkar
strengi isanxan á ný og skap x
Hallormsstaðaskóg í hverri.
Nokkru fyrír síðustu heims
styrjöld var tekin upp árleg
keppni í frjálsíþróttum og
handknáttleik kvenna milli
S — Þ'ngeyjarsýslu og Múlu-
eýslna. Aðalhvatamaður að
því mun hafa verið Þórarinn
Sveinsson kennari á Eiðmn
Á stríðisárunum féll keppni
þess* 1 niður, en var tekin upp
að nýju árið 1949. Sóttu þá
Austfirðingar Þingeyinga
heimj, kepptu við þá sei nt í
ágúst að Laugum,/ í hand-
knattleik kvenna og frjáls-
íþróttunx karla og kvenna.
Unnu knattleikinn en t:p-
uðu frjálsum. 1950 fór kepp-
nin fram á Eiðunx og laiik
með jafntefli, sem kunnugt
er. Keppnin var þá eingöngu
frjálsíþróttakeppni, þar sem
Þingeyingar höfðu ekki
handknattleiksstúlkum á að
skipa, og glíma, sem þá var
bæítt við, var ekki reiknuð
til atiga.
Það var því Austfirðinga
að fara norður í sumar og
var eú ferð fari.11 dagana 18.
til 20. ágúst. Til ferðarinnar
voru valdir 24 frjálsíþrótla-
menn ásamt 3 glímumönnum
og handknattleiksstúlkum
frá Þrótti í Nesikaupstað,
Austurlandsnxeisturum frá í
fyrra. Þegar lagt var af stað
kom þó í Ijóe að aðeins 16 af
þessuxm 24 frjálsíþróttamönn-
um voru mættir til leiks svo
að alls voril i förinni 28 kepp
endur í Öllum íþróttagrein-
um og þess? ferð, sem -vo
sveit og hverjum firði á
Austfjiörðum. Við éigum
einn fallegasta skóginn á
landánu. V’ð þurfum að eign-
ast tfallegetu skógana. Það
getum við|, ef við stöndum
saraan unx skógræktarnÁl-
in og gerum þau að okkar
hjartans málum. Sá skógui.
sem nú er gróðu.reettur. vcrð-
ur eftir nokkra áratugi ocð-
inn að þaki í húsi arftaka
okkar„ fjöl í rúmi, fótur ú
stól,i súð á skipi eða altari í
kirkju.
Því fyrr sem við tökum til
starfa, því fyrr rís nytja-
skóguirinn. Skógrækt er stjr-
mál, sem engum er óviðkom-
andi. Skóguir er Islend-
ingum jafn nauð|Si.ynlegur
eins og síld og' þorskur eða
kýr og kindur.
Skógarhögg og viðarvinns-
la mun verða sfór atvinnu-
vegur í framtíðinni »'g
standa við hliðina á landbúv-
aði og fiskveiðum eins og
góður bróðir, ef við gleymum
ekki að sá og plamta nú.
Við höfum skyldur að ræk
ja við lanclið. Það er nakið.
Við 'verðum að klæða það.
Það er sonar og dóttur-
skylda hveris einasta Islend-
ings.
örugglega lxefði orðið sigur-
för var þar með dauðadæ.nd.
Þess má geta að af þessuni
8 guðum sem brugðust voru
5 frá Fáskrúðsfirði og þótt
sumir þeirra hafi vitanlega
haft fullgildar afsakar.ii
verður það því miður ekk-
sagt unx þá alla.
Keppnin fór fram á Laug-
um og sigruðu Þingeyingar
nxeð yfirbui’ðum „ 190 stigun
á nióti 151, sem U.I.A. hlaut.
— Handknattle'kinn unnu
U.I.A. stúlkurnar auðveld-
lega nxeð 3 inörkum gegn 1
og þar með farandbikar sem
gefinn er til þessarar keppn'.
Af I-I.S.Þ. hálfu léku stúlkui
úr íþróttafél. Völsungar á
Húsavxk. Dómari var Svav-
ar Lárusson frá Neskaup-
stað. Austfirðingar áttu ann
an mann í glímu, Gauta Avn
þórsson frá Eskifirði. — Af
15 frjálsíþróttagreinum áttu
Austfirðingar 1. mann í a':-
eins 5.
Kom þar einkum við sögu
garrpui'inn Guttormur Þor-
mar úr Fljótsdal. Vann hann
bæði 100 m. og langstökk op
var í 4x100 m. boðhlaups-
sveit, er sigraði. 1 einni aí
þessunx 5 greinum fengum
við tvöfaldan sigur, kúlu-
varpi kvenna. Þair var Gerða
Halldórsdóttir frá Eskifirði
fyrst og Anna Karen Siguro-
ardóttir frá Neskaupstað 2.
— Það má segja Astfirzkn
frjálsíþróttastúlkunum til
hróss að þær st~ðu sig hctur
Nýtt
fyótæki
Hiiin 24. júní 1951 var
Fiskiðjan Höfn h.f. stofnuð
hér á Hornafirði. er tilgang-
urinn með félagssttofnun
þessari að hyggja og starf-
rækja hér fullkomiö iðju-
ver og er þegar lxafinn und-
irbúningur að byggingum.
Hlutafé félagsins er 650
þúsiund krónur en heinxild
til aukningar í eina miljóxx
krónur. Stærsti hluthafiml
er Kaupfélag Austur—
Skaftafellinga, en -annaa
stærsta hlut á Hafnarhrepp-
ur. Formaður félagsins er
Ársæll Guðjónssoni, en aðrir
stjórnendur eru Oskar Guðn
ason, Ásgeir Guðmuindsson,
Sigurjón Jónsson og Eiríkur
Helgason.
Áformað er að Fiskiðjan
íefji starfsemi sína á kom-
unri vejtrarvertíð.
Kr.
en piltamir, munaði aðeins
einu stigi í þeirra greinum,
U.l.A. 20 stig á nxóti 21 hjá
H.S.Þ.
Af hálfu iivors Bamband-5
|kepptu 3 menn i hverri
grein og vpru stig reiknuö á
alla eftir reglurxni 7—5—4--
3—2 og 1. Glíman var reikn-
uð eftir sörnu r^rglu og haud-
knattleikurinn, eins boð-
hlaup þ. e. 7 og5 stig.
Leiðinlegt veður v.ar móts-
daginn, vindur,, kuldi og
vaata. Mótið var samt skemiu
tilegt og gekk sæmilegLi
greitt. — Móttökur Þingey-
inganna vpru myndarlegar
og gáfu þeir U.l.A. að skiln-
aði fallegt málverk í útakoru
um ranima til minningar
um heinxsáknnia. — Á heim-
leiðinni á mánudag var ekin
gamla leiðin nm Husavík og
Reykjaheiði til Grímsstaða
Laxárvirkjunin og um-
hverfið þar vai- skoðað pg
komið við í Aisbyrgi. — Oll
varferðin í lxeild hin skemm-
tilegasta, þrált fyrir csigui-
inn.
Ég vil nota tækifærið og
þakka Kaupfélagi Héraðs-
búa á Reyðarfirði fyrir hiim
myndarlega styrk, sem það
veitti U.I.A. til fararinnar.
Sambandið hefir jafnan
átt góðan hauk í horni, þar
sem er það kaupfélag og
stjórnandi þess Þorsteinn
Jónsson,
Jón ölafsson.
--------------------
Sundmót og handknatt-
leiksnxót Austurlands var
lxáð hér í Neskaupstað um
síðustu helgi. Blaðinu hafa
borist úrslit mótanna og
greinar um þau, en vegra
rúmleysis verður það efni að
bíða næsta biaðs.
Ritsfjónixn.
UIA. tapar háiaDskeppnl
NORÐURFÖR 1951