Austurland - 26.10.1951, Blaðsíða 1
Þetta er austfirzkt
blað
Málgagn sósfalista A Anstnrlandl
Austíirðingar
kaupið það og lesið
i
1. Argangur.
NeskaUpfetað, 26. okt. 1051,
9. tölublað.
FRA ALÞINGI
Fé MótvfrBissjóSs sé varið tll atvlnnu
og framleiBsiuaukoingar
I ar og umbætur á útgerð-
inni.--------
Láni þau, pem bæir og kaup-
tún tækju skv. frumvarpi
þessu, yrðu notuð misjaín-
lega eftir núverandi aðstöðu
á hverijum stað. Svo að nokk-
ur dæmi séu tekin má nefna:
------ — Seyðisfjörður þarf
aukin frystihús, olíugeyma
og ísframleiðslu Neskaup-
staður þarf stækkaða verk-
smiðju. Esldfjorður þarf auk-
in frystiafköst, ísframleiðslu
og oib'ustöð. FáskrúðsfjörðUr
þarf bætta löndunaraðstöðiL
Hornafjörður þarf byggingu
fullkomins fiskiðjuverH til
nýtingar bátaafla.--------
Síðari hluti greinargerðar-
innar er rökstuðningur fyrir
lánsfjárþörf landbúnaöarins.
Furðuleg svafnganga
Hér fer á eftir frásögn Sigurgeirs Stefánssonar á Djúpa
vogi af pilti, sem gekk í svefni á nærfötum langa leið og
braust inn um glugga á húsi Sigurgeirs án þess að vakna
og án þess að meiðast.
Aðfaranótt 5. sept. sA kl. 2
vakna ég við brothljóð og
strax á, eftir hrynur mikið
gler, síðan þungur dynkur.
Ég heyri að þetta er í eld-
húsinu, en get ekki áttað
mig á hvað þetta muni vera.
Ég snarast fram úr rúminu,
kveild Ijós og fer niður, býsí
við einhverju óvanalegu.
Þegar ég opna eJdhúshurð-
ina, sé ég mann liggja á
grúfu á gólfinu. Hann var í
nærfötum einum klæða, ber
upp á mið lær og með bera
handleggi. Ein rúða var brot-
in úr glugganum.
Ég áttaði mig ekki á því í
svipinn hver þetta var, datt
helzt í hug, að maðurinn
hefði farið þetta í ölæði.
Brozku kosningornor
Kl. 4 í nótt voru kunn úr-
Tveir þingmenn sósíalista,
Þeir Lúðvik Jósepsson og
Asmundur Sig'urðsson, flytja
í Neðri deild »Frmnvarp til
iaga um ráðstöfun fjár úr
mótvirðissjóði til atvinnu- og
framleiðsluiaukningar«.
Efni frumvarpsins er, að
v©rja úr mótvirðissjóði allt að
50 milj. kr. til lánveitinga til
öæjar- og sveitarfélaga í því
skyni að bæta framleiðslu-
slvilyrði þeirra. Fé þetta skal
heimilt að lána sveitarfélög-
arn til 20 ára með 4% ápsvöxt
Urn, en heimilt er að endur-
iána það félögum eða einstak
lingum.
Lánum þessum skal fyrst
°g frcmst varið til atvinnu-
framkvæmda og framleiðslu1-
aukningar, svo sem bygginga
eða endurbóta á frystihúsum
og fiskimjölsverksmiðjum,
bættrar aðstöðu til af greiðslu
fiskiskipa og annarra fram-
kvæmda, sem miða að bættri
aðstöðu við hagnýtingu sjáv-
arafurða.
_ Þá skal og verja úr mót-
virðissjóði allt að 30 milj. kr.
kl lánveitinga í landbúnaoi
°§ renni sú upphæð til
kriggja aðaldeikla bankans:
fryggingarsjóðs, ræktunar-
slóðs og veðdeildar. Þaiu lán
ei§a eimiig að vera til 20 ára
^neð i% vöxtum.
I greinargerð segir m. a.:
Samkv. opinberum upplýs-
'ugum na,m mótvirðissjóður
100 milj. kr. um síðustu ára-
^nót. Ennfremur hefir veríð
-ipplýst að í hann muni koma
1 Þessu, ári 156 milj. kr. svo
>amtals er hér um að ræða
■50 — 260 milj. kr. Þótt gert
la við slysi
Það viltli til á laugardag að
■tórri herbifreið (trukk)
lv°lfdi í Egilsstaðaskógi, er
lann var á leið frá Reyðar-
lrði upp í Hérað. Stýrishús-
’ifreiðarinnar lagðist saman
'§ nvun ónýtt, en aðrar
^eninidir urðu ekki á bíln-
an.
_ Tveir menn voru í stýris-
lUsinu, en sluppu ómeiddir
S má það teljast cinstök
ePpni.
Hálka á veg'inum mun
afa valdið þessu óhappi.
sé ráð fyrir, að leyfi fáist til
að verja fé úr sjóðnum sajn-
kvæmt þessari áætlun, er
þegar hafa verið gerðar, þ.e.
25 milj. til áburðarverk-
smiðju, 75 milj. til Sogs —
og Laxárvirkjana og 50 milj.
til að greiða skuldir ríkisins
við Landsbankann, þá ættu
samt að verða á annað hundr
að milj. kr. í sjóðnum um,
næstu áramót. Aður hefir all
miklu af Marshallfé veriö
varið til ýmissa framkvæmda
t. d. til byggingar síldar- og
fiskimjölsverksmiðju við
Faxaflóa.----------
Nú verður því ekki neitað,
að eins og ráðstöfun þessa
f jár hefir verið fram að þessu
hefir skapast nokkurt mis-
ræmi milli hinna ýmsu lands
hluta. Sá stóri hluti, sem þeg-
ar hefir verið ráðstafað, hef-
ir að mestu farið til fram-
kvæmda í Reykjav|ík og ná-
greinni hennar---------.
Og enn segir í greinargerð-
inni:
Það, sem þannig mlum til-
tækilegast að gera til við-
reisnar atvinnulífi sjávar-
plássanna á Vestur- Norður-
og Austurlandi, er að skipu-
leggja veiðar togaranna með
tilliti til fullkominnar fisk-
vinnslu á þessum stöðum. Sé
togarafloti landsins gerður
að verulegu leyti út til fisk-
veiða fyrir frystihús, fisld-
mjölsverksmiðjur og fisk-
þurrkunarhús, þá getur hann
veitt gífurlega mikla atvinnu
mikijm hluta ánsáns. Slík út-
gerð gæti verið hagkvæm og
góð fyrir togarana sjálfa og
þjóðhagslega mjög dýrmæt,
þar sem gjaldeyristekjur
yrðu þannig meiri af afla
skipanna.-------------
En til þess að hægt sé með
góðu móti að taka upp þann-
ig rekstuir togaranna og
frystihúsanna, er óhjákvæmi
legt að gera ýmsar breytdng-
HJÖNABAND.
Síðastliðinn laugardag voru
gefim sarnan í hjónaband af
séra Guðmundi Helgasyni,
sóknarpresti í Neskaupstað,
ungfrú Asta Garðarsdóttir
og Jakob Hermannsson, iðn-
nemi. Heimili ungu hjón-
amna er að HLíðargötu 15,
Neskaupstað.
slit í 327 af 625 kjördæmum.
Flokkamir höfðu þá feng-
ið þingpæti sem hér segir:
Verkamamnafl. 175 tapað 12
Ihaldsfl. 145 unnið 10
Frjálslymdir 2 unnið 1
Irski verklýðsfi. 1 unnið 1
Þegar tekið er tillit til þess
hve naumur þimgmeirihluti
Verkamannaflokksins var,
virðist hætt við, að Ihaldsfl.
nái meirihluta* en búist er
við að hanm verði ekki mik-
ill
Mundi þá stefna brezka
heimsveldisins sveigjast emn
meira til hægri og e. t. v.
stofma friðnum í enn meiri
hættu en brezka kratastjórn-
ip gerði.
Víða var mjög litill munur
á fylgi flokkanna, jafinivel ör-
fá atkvæði og má fuliyrða að
sumir þingmenn Verka-
mannaflokksins eigi komm-
únistum að þakka að þeir
héldu þingsætinu.
¥
Síðustu fréttir
Það er nú talið fullvíst, að
Ihaldsflokkurinn nái meiri-
hluta í kosningiunum. en tal-
ið er, að sá meirihluti verði
veikur, innam við 20 þing-
menn. Talið er, að atkvæði
frjálslyndra, en flokknr
þeirra býður aðeins fram í
100 af 625 kjördæmum, ráði
úrslitma
Um hádegj i dag hafði ver-
ið talið i 329 kjördæmum og
voru úrslit þar þessi:
Verkamannafl. 7.539.252
atkvæði og 185 þingmenn.
Hefir tapað 12.
Ihaldsfl. 7.212.485 atkvæði
og 171 þimgmaniik Hefír unn-
ið 10.
Ég velti tii höfði manmsins
og sá að þetta var piltur inn-
an úr sveit sem aldrei smakk
ar áfengi. Engim skurfa var
sjáanleg á piltinum eftir gler
ið, svo ég ýtti við honum, en
hann rumskaði ekki og þorði
ég ekki að vekja hann, en
sótti teppi og breiddi yfir
hann. Síðan klæddi ég mig
og fór til læknis að fá ráð
hjá honum.
Hann taldi óhætt að vekja
piltinn rólega.
Ég fékk bílstjóra með
mér heim, en þegar ég kveiki
ljós aftur í eidhúsinu, vakn-
ar pilturinn eftir að hafa sof*
ið í hálfa aðra klukkustund
þarna á gólfinu.
Pilturinn átti bágt með að
átta sig í fyrstu, en virtist
samt vakna af eðlilegmn
svefni og ókum við honuin
heim.
Piltur þessi á heima rfima
4 km. í burtu, fór heim héðan
fir þorpinu kl. 11 um kvöldið,
en brýzt inn til mín sofandi
kl. 2.1 glugganum var blóma
pottur og á borði fyrir innan
var ýmislegt t.d. lampi, disk-
ar og fleira.
Það varð ekki séð, að hreyft
hafi verið við neinu af þessu.
Þetta hefði enginn getað
farið svona snilldarlega í
vökm
Rignig var nýafstaðin, þeg
ar atburður þessi varð, en
ekkert sást á fótum piltsins.
Sigurgeir Stefánsson.
Framhald á 4. síðu.
Álagning hefir hækkaö mest á
Austurlandi
Við útvarpsumræðurnar í vikumni lét Björn ölafsson,
viðskiptamálaráðherra svo ummælt, að frá því verðlags
eftirlitið var aflmimið hafi áíagning hækkað mest á
Austurlatndi,
Lausleg athugun virðist sýna, að þessi ummæli eigi
ekki við hér í Neekaupstað og væri fróðiegt að frétta
hvaða verzlanir hafa gengið lengst í að hækka álagn-
ingu.
Meginhluti Austfirðinga verzla við kaupfélögiw, sem
víða hafa einokiumaraðstöðu. Ef ummæli ráðherraps eru
rétt, hljóta þau, þó ótrulegt sé, að hafa gengið lengra í
hækkun álagningar, en kaupmenn í öðrum landehlut-
um hafa leyft sér.