Austurland - 30.11.1951, Blaðsíða 1

Þetta er austfirzkt
blað
Austfirðingar
kaupið það og lesið
Málgagn sósíalista á Austurlandi
1. Argangur.
Neskaupstað, 30. nóv. 1951.
14. tölublað.
FRA ALÞINGI
Eaforkumál Austfirðinga
Loks er fram komið á Al-
þingi frumvarp um raforku-
framkvæmdir á Austurlandi
og standa að því allir þing-
menn af Austurlandi 9 tals-
ing, 5 Framsóknarmenn, 3
sósíalistar og 1 Sjálfstæðis-
Jnaður.
Frumvarpið felur í sér
heimild fyrir Rafmagnsveitu
ríkisins til að ráðast i tvær
rafvirkjanir á Austurlandi.
A að virkja Fjarðará (í Seyð-
isfirði fyrir Seyðisfjörð, Nes-
kaupstað og Eskifjörð. Er
gert ráð fyrir að virkja 1830
hestöfl,, en alls er gert ráð
fyrir að hægt sé að virkja
Þar 10 þúsund hestöfl.
Þá er gert ráð fyrir að
virkja 500 hestöfl í Hvammsá
i Vopnafirði fyrir Vopna-
fjarðarkauptún.
Rafmagnsveitunum heim-
ilast að taka að láni 19 milj.
645 þús. kr. til að standa
strauim af kositnaði við fram-
kvæmdir og mun það áætl-
aður kostnaður.
Það er sanparlega orðið
%iabært að farið sé að gera
eitthvað af alvöru i raf-
orkuimálum Austurlands,
Austurland hefir ja'fnan ver-
lp mjög afskipt um þessí mál
eins og raunar fleirLVerður
að væn,ta þess, að Alþingi
samþykki þetta frumvarp
Sreiðlega.
-
Togararnir
Austfirðingur
fór áleiðis til Englands á
Jftiðvikudag með um 4000 kit.
s-: Selur væntanlega á mánu-
<fcg.
£gill rauði
er emn i slipp, en- mun f ara
a veiðar um miðja næstu
^iku.
^oðanes
fór áleiðiis til Englands a
íimmtudag með um 3000 kit.
^- Selur á þriðjudag.
Isólfur
er á veiðum. Fiskar i is.
I ráði er að Norðfjarðar-
togararnir hef ji n.ú veiðar
^ir frystihús i bænum.
Ennfremur verður að vænta
þess, að hafist verði handa
um íramkvæmdir þegar í
vor.
Ef þesisatr virkjanir verða
fraínkvæmdar, fá 3 stærslu
þorpin á Austurlandi raf-
magn frá Fjarðará og eitt
uppvaxandi þorp, Vopna-
fjörður,, frá Hvammsá. Þá
má ætla, að ekki líði á löngu
unz Seyðisfjarðarhreppur,
Mjóafjarðairhreppur, Norð-
f jarðarsveit og norðurbyggð
Reyðarfjarðar svo og Vopna-
fjarðarsveit, komist í sam-
band við rafveitukerfin.
En við verðum að liíta svo
á, að hér verði um upphaf
enn frekari raforkufram-
kvælmda að ræða. Mörg þorp
verða utan við orkusvæðin og
svo til allir sveitahreppar.
En Austfirðingar munu
fagna þeim skrið, sem nú
virðist vera að komast á
þetta mikla hasismunamá]
fjórðungsins o<r þeir munu af
athye-li fylo-jast með a^-
greiðslu Alþing:s á máli þéssu
og s'ðan framkvæmdum Raf-
magnsveitunnar.
Hinsvegar virðist svo 'í
fljótu bragði, sem alger]ega
ófullnægjandi sé að virkja
1830 hestöfl i Fjarðará og
væri skynsamlegra að virkja
það myndarlega, að ekki
þurfi innan skamms að ráð-
ast í viðbótarvirkjun.
Þó kann þetta að verða
sæniilega nóg orka^sé reikn-
að með þvií að nota rafstöðina
i Neskaupsjtað, sem toppstöð.
tJR FRÉTTABRÉFUM
Aumastur allra
»HVEE HEFIR SINN DJÖFUL
AÐ DBAGA«.
Það er nú komið talsvert á
annan áratug sSðan Oddur
A. Sigurjónsspn var settur
niður hér í Neskaupstað sem
pólitiskur öknusumaður Al-
þýðuflokksins. Síðasta ráð-
herraverk Haralds Guðm.
var að veita þessum
pólitbska ölmusumanjii em-
bætti skólastjóra við Gagn-
fræðaskólann hér. Sú en>
bættisveiting varð til þess,
að imeð öllu tók fyrir allan
þroska skólans og nú fæst
enginn til að koma þangað,
nema hann sé beinlínis til
þess skyldugur og allir for-
eldrar, sem tök hafa á, kjósa
fremur að seinda böm sín i
f jarlæga skóla, en að trúa
Oddi fyrir uppeldi þeirra. Og
þennan dragbít hafa No.rð-
firðingar orðið að þola á
skólamálum sinum, vegna
þess að Haraldur Guðmundss.
mat imeir, að fleygja bitling í
umkomulausan skjólstæðing,
en að sjá borgið framtíðarhag
Gagnfræðaskólans i Neskaup
stað.
PÓLITISKAE ÓFAEIE.
\
l Um þær mundir, sení Odd-
ujr var fluttur tí þessa sveit,
var örvæntingarfullur flótti
brostinn ií lið kratanna, sem
einráðir höfðu stjórnað bæn,-
um um nokkur ár á þann
hörmulega hátt, sem bæjar-
búar Jiekkja.
Oddur hefir hinsvegar bor
ið sig mannalega við forystu
Alþýðuflokksins íí Reykjavik
og þózt þess umkominn, að
stöðva flóttann og fylkja leyf
um hins tVí,Sitraða liðs til
varnar gegn sifellt aukinni
framsókn kommanna. En það
fór siam við var að búast. Gor
geirinn i Oddi reyndist tómr
ur viþdur, Þegar hann fór að
hafa afskipti af mönnum og
málefnum hér li bæ, keyrði
fyrst um þverbak imeð ófarir
kratanna og flóttinn í liði
þeirra varð enn ofboðslegri.
Verður ekki annað séð, en að
Oddur muni ekki fyr skiljast
við þessi mál, en h.ann stend-
ur eiinn uppi ,sem fylgjandi
Alþýðúflokksins í þessum bæ.
Oddur taldi sig vel til for-
ystu fallinn og sótti mjög eft-
ir því, að fá að vera i kjöri
til Alþingis. En flokksforyst-
an sá þó, að þessi mannalæti
voru vindgangur einn og for-
dild og leyfði honum ekki að
vera á kjöri, neima þar, sem
fylgi flokksins var tilitölulega
IStið og þvi litlu að tapa. —
Reynzlan varð líka sú, að
Oddur fór með það fylgi, sem
flokkurinn átti !í þeim kjör-
dæmum, þar sem hann var í
kjöri og hefir flokkurinn
ekki átt sér þar viðreisnar
von sáðan.
Við kosningarnar 1949 var
Reyðarfjörður
I. RÆKTUN.
1. »NYBÆKTIN«.
Ura J930 fékk Re?ð"rf-'arð-
firlirennur lan^ á leVn úr
iörðinni Kollaleira.. s^m er
n^sti bær innan við kaup-
túnið.
Byr.iaði svo hreprurinn á
svokallaðri Nýrækt Stöðvun
var á ræktun landsins á heV-
námsárunuirn.
AUs er búið að rækta um
40 hektara. I ár — 1951 —
var isáð i 4.5 hektara.
Garðland — til kartöflu-
ræktar aðllega — er þarunn-
ið og i vinnslu 1.3 ha. Brotið
land til næsta árs 4 ha.
Hreppurinn leigir einstak-
lingum fullunnið lapd til sán-
ingar með vægu verðii. Ein-
staklingar kaupasér svo sjálf
ir fræ og áburð. Hreppurinn
sér um vegi og viðhald á
mannvirkjuim Nýræktarinn-
ar. Þar hefir skurðgrafa
grafið 1,2 kílómetra. Ofan við
Nýræktiha eru . svokallaðir
Flóar um 24 ha. Agætt land,
ef ræst væri fram.
Það er næsta stóra verk-
efimið, sem fyrir liggur, að
ræsa flóana fram,.
2. BÆKTUN HJA EINSTAK—
LINGUM.
A þessu ári hafa einstak-
lingar mjög aukið ræktun
sína, enda gengið beituir að ná.
í tæki tál sliks.,
I hreppnum munu nú vera
7 dráttarvélar, og Ræktunar-
samband Reyðarfjarðar á
jarðýtu, ,sem reynst hefir
prýðilega, og hennar verið
næg not.
I sumar voru byggðar í
hreppnum að minnsita kosti 5
votheyshlöður. Mun haf a ver-
ið verkað í súr- og' sæthey,
neraa i einni, þar er græn-
hey. Sú hlaða er raunar lítill
turn, og grasið fergjað með
fJokkurinn orðinn langþreytt-
ur á óföruim Odds og sá sér
ekki fært að hafa hanín sem
sjálfstæðan frambjóðanda.
En Oddur sóttj fast á, að fá
að vera lí kjöri og til þess að
gera honum einh.veirja úr-
lausm, var það þrautaráð tek-
ið, ,að fela hann að baki Jóns
Framhald á 4. síötu
vogarsfönsr úr timbri, og hler
inn ha%ur það stór og þéttur
að okkert loft kemst að, til
þe?s nð setia gerð í grasið.
Þessi fer;>junaraðferð virð-
ist reynast vel. Hún mun ný-
lunda og athyn-ijgvej.^ Byria^
ei; ng rpfa wr nt ]lpy;g ^.
tnun srara káup á f'ður-
korni.
II. HOSBYGGINGAR.
Byggð hafa verið tvö íbúð-
arhús hér i kauptúnjnu qg
byrjað að grafa fyrir grunni
tveggja annarra.
Kaupfélag Héraðsbúa er
nú að setja upp fatahreinsun.
Verið er að ganga frá Jítilli
byggingu un,dir þessa starf-
semi, og er húsið fokhelt.
III. SLATRUN SAUÐFJAR
HJA KAUPFELAGI
HERAÐSBOA.
Slátrun sauðfjár er nú
reymdar lokið, en þó er öðru
hverju verið að lóga hér
nokkruan kindumt
AUs mun hafa verið lógað
í haust hjá K.H.B. um 22 þús.
f jár, og er það um 8 þús.
færra en í fyrrahaust.
I isláturhúsinu að Egils-
stó'ðum var flestu lógað — um
S.500 f jár. Að Fossvöllum um
7 þús,. og á Búðareyri 6.500.
Meðalþungi krappa reynd-
ist rösklega 13.5 kílá
Fé mun viða rýrara en áð-
ur vegna fjárkvilla og harð-
indaástandsins síóasta vetur.
IV. SKÓLAMAL,
Akvæði fræðslulaganina um
unglinganám eru hér komin
tál framkvæmdai, en hér
hafði starfað unglingaskóli
frá árinu 1934.
I vetur starfar aðeins yngri
deildy þar eð svo mörg börn
luku unglingaprófi í fyrra
vor.
Af 16 nemendumi, sem í
skólanum voru i fyrravetur,
eru nú 7 við nám annarsstað-
ar. Eiitt haustið fóru héðan
frá unglingaskólanum 6 nem-
endur í 3. bekk Eiðaskóla.
Nú er sitaddur hér dansk-
ur^ sendikennari, sem ferðast
milli skólann.a,
1 barna- og unglingaskóla
Búðareyrarþorps eru í vetur
74 memendur.
Miklar umbætur voru gerð-
Framhald á 2. siðu.