Austurland - 04.10.1974, Page 2
3
AUSTURLAND
Neskaupstað, 4. október 1974.
Adsturland
Útgefandi:
Kjördæviisráö Alþýðubanda-
lagsins á Austurlandi.
Ritstjóri:
Bjarni Þórðarson.
NESPRENT __________
Fangar íhaldsins
Fyrr á þessu ári fór Einar
Ágús tsson, utanrí kisráðherra
vestur um haf þeirra erinda að
færa Bandaríkjastjórn tillögur
íslensku ríkisstjórnarinnar þeiss
efinis, að bandaríski herinn
skyldi horfinn af landi brott
fyrir lok næsta árs.
Aldrei kom svar við þessum
tillögum. Sjálfsagt hefur Banda
i'íkjastjórn vonast eftir þeim
breytingum_ sem nú eru orðnar,
á stjórn íslands.
Og nú er þessi sa'mi utan-
ríkisráðherra enn farinn vestur
og er nú lítil reisn yfir för
hans. Annars vegar skyldi hann
iheimta úr hendi Bandaríkja-
stj. túllöguna um brottför hers-
ins. Hins vegar átti hann að
taka við fyrirmælum um fram-
ikvæmd hernámsinls og lýsingu
á þeirri breytingu, sem Kanar
gætu hugsað sér á henni. Hefur
hann nú fengið hvortveggja og
er sjálfsagt erindi feginn.
Það er til marks um rnat
Bandaríkjastjórnar á stjórn Is-
lands og þá lítilsvirðingu. sem
hún sýnir henni, að með þess-
um síðustu fyrirmælu'm er
skemmra gengið til takmörkun-
ar hernámsins en áður hafði
verið boðist til.
Það er m. a. efni þeirra fyrir-
mæla, sem utanríkisráðherra
hefur með sér vestan um haf,
að ísland skuli áfram hersetið
og að svimandi hóum fjárhæð-
um skuli varið til viðbótarfram-
kvæmda í þágu hernámsins.
Til eru þeir, sem telja þetta
síðartalda atriði þýðingarmest,
en það eru þeir, sem raka sam-
an auði á hernáminiu hermang-
arar ihalds og Framsóknar. Þau
skuggaöfl áttu mestan þátt í
myndun .stjórnarinnar og nú
fer uppskerutíminn í hönd hjá
þeim.
Ástæða er til að vekja athygli
á því, að skömmu eftir að íhalds
stjórnin komst til valda, lét
Einar Ágústsson svo um mælt,
að áfra’m yrði unnið að brott-
för hersins eftir því, sem sam-
starfsfloklkurinn gæti fallist á.
Þetta er bein yfirlýsing um að
Sjálfstæðisflokfcurinn verði lát-
inn ráða ferðinni 1 herstöðva-
málinu, þótt utanríkisráðherr-
ann sé úr Framsóknarflokkn-
um. Hvemig lýst herstöðvaand-
stæðingum í Framlsókn á blik-
una? Þykir þeim ekki hátt risið
á flokki sínum?
Framsóknarflokkurinn gerði
Heldur fljótir að hæðast
að 50 mílunum.
Þegar sagt var frá því í
fréttum nýlega, að Káre Willo’ih
sem lengi var formaður norska
Hægriflokksins, en nú formað-
ur þingflokksins, hefði látið í
ljós stuðning við hinar háværu
kröfur norðurnorska sjómanna
um einhliða útfærslu Norð-
manna í 50 ’mílur. hló ég með
sjálfum mér. Þá minntist ég
þess nefnilega. er flokksibróðir
mikið pólitískt axarskaft. reynd
ar til viðbótar öðm verra, þeg-
ar hann tók að sér utanríkis-
miáiin 1 íhaldsstjórniimi og
gerði sama mann ráðherra
þeirra og farið hafði með þau
í vinsitri stjórninni. Ekkert hef-
ur orðið til iþess að opinbera
betur tvíakinnunginn og stefnu
ieysið í Framsóknarflokknum.
Einar Ágústsison hafði unnið
sér verulegt álit sem utanríkis-
ráðherra vinstri stjórnarinnar.
Hið sama má segja um for-
sætisráðherra hennar, Ólaf Jó-
hannesson. Hann óx mikið í
áliti vegna einarðrar framkomu
við þingrofið í vor og atburði
fcringum það. Átti það ekki
minnstan þátt í því, að Fram-
isökn hélt velli í kosningunum.
En nú eru báðir þessir menn
fallnir engilar rúnir öllu trausti
vinstri manna og annarra her-
stiöðvaandstæðinga. Þeir eru
dæmdir til fangavistar í búri
íhaldsins og geta sig ekki hrært.
Væru þeir með eitthvert múð-
ur uppskæru þeir kosningar, en
þær yrðu feikna áfall fyrir
flokkinn iþví allur sá 'mikli
fjöldi, sem í vor kaus flokkinn
út á vin'stri slagorðin og fyrir-
heitin um vinstri stjórn en
uppskar íhaldsstjóm, gerir það
ekki eftir að Framsókn hefur
látið fallerast af íhaldinu.
Einar, Ólafur og þeir Fram-
sóknarmenn aðrir, sem undir
sömu sök eru seldir geta svo
sem í eðli siínu verið bestu strák
ar. Þeir hafa bara lent í þeirri
ósikemmtilegu aðstöðu, að hefj-
ast til metorða í flokki. sem
alltaf fer í hring. Stundum
sýnist hann vera flokkur morg-
unroðans, stundum kvöldroðans,
stundum flokkur hádegis en
stundu’m svartnættis.
Á hringsóli sínu um endalaus-
an geim stjórnmálanna nálgast
nú Framlsókn miðnæturstað.
Best væri að hún ætti þaðan
ekki afturkvæmt, því vinstri
menn ná ekki raunverulegum
völdum á landi hér á meðan
stór hluti þeirra hengir sig aft-
an í Framsókn á ferð hennar
um órannsakanl'ega vegi.
hans hér á íslandi, Eyjólfur
Konráð Jónsson, talaði með
m’iklu yfirlæti fyrir eitthvað
ári eða isvio í sjónvarpi, að nú
talaði enginn lengur í heimin-
um um 50 mílur, slíkt væri orð-
ið úrelt — og var með því að
hæðast að ákvörðun vinstri
stj órnarýnnar urn 50 mílna út-
færislu — heldur töluðu menn.
nú aðeins um 200 míliur. Þetta
var 'þegar Sjálfs'tæðisflokkur-
inn hafði ko'mið með sitt fárán-
lega yfirboð um 200 mílumar.
Það hefur reyndar aldrei
verið skýrt. hvernig fara hefði
átt um framikvæmd slíkrar út-
færslu á þeim tíma. Einkanlega
var erfitt að sjá samhengið í
þessum mála'tilbúnaði hjá rit-
stjóra Morgunblaðsins. sem allla
tíð virttst vera með samúðina í
landhelgis'stríði okkar hjá
biesku toigaraieigendunum og
hélt uppi látlaus'um áróðri gegn
Lúðvíki Jósepssyni í landhelgis-
miálinu. Eða hjá ritistjóra Vísis,
se’m einu sinni í leiðara kallaði
það að „troða illsakir við Breta“
að standa á útfærslunni í 50
I
milur.
Fróðlegt verður að vita, hvað
Eyjólfur Konráð segir um þetta
við Kára flokksbróður sinn
Willorlh, þegar þeir hittast
næst. Skyldi hann þá telja 50
mílumar úreltar?
Upphaf byggðastefnu var
á Austurlandi.
Einn gestanna á síðast aðal-
fundi SSA var Áskell E’inars-
son. framkvæmdastjóri Fjórð-
ungssambands Norðlendinga. !
Hann flutti í upphafi fiundar
ræðu sem á margan hátt var
ánægjulegt fyrir Austfirðinga
að hlýða á.
Hann benti m. a. á, að Fjórð-
ungsþing Austf’irðinga, sem var
starfandi um a. m. k. tveggja
áratuga skeið, hefði sett fram í
fyrsta sinn þær hugmyndir, sem
á okkar dögum eru kallaðar
bygigðastefna og allir keppast
nú u'm að telja sig túlka.
Það var Fjórðungsþingið,
sem fyrs't benti á hina mikiu
hættu af ofurvaldi Reýkjavík-
ur fyrir íslenska þjóðfélagsþró-
un og ræddi um nauðsyn þess.
að lýðveldið fengi nýja stjóm-
arskrá.
Þessar hugmyndir voru mjög
ræddar í „Gerpi“, tímariti
Fjórðungsþingsins, og ég hygg
á engan sé hallað, þótt sagt sé.
að einn fremsti talsmaður
þeirra hafi verið Gunnlaugur
Jónasson á Seyðilsfirði. sem var
: itstjóiý „Gerpis“.
Mér þótti gaman að heyra
þessa viðurkenningu af vörum
Áskels Einarssonar því að hann
hefur manna mes.t kannað
byggðamálm, m. a. skrifað um
íþau bók, sem út kom fyrir
nokkrum árum.
Því má raunar bæta við, að
Páll Líndal. bo'rgarlö'gmaður í
Reykjavíik, formaður Sambands
íslenskra sveitarfélaiga, gat þelss
í ávarp1' sínu á aðalfundi SSA,
að frumkvæði um stofnun sam-
bands sveitarfélaga hefði kom-
ið frá Austurlandi. Á hann þar
vafalausit við Jónas Guðmunds-
son, sem var frumkvöðull að
stofnun þess og fyrfeti formaður
og stofnaði tímaritið „Sveitar-
stjórnarmál“.
Skattaafslátturinn.
Það var fróðlegt að lesa grein
ina u'm skattafsláttinn í „Aust-
urlandi“ 13. sept. sl. Höfundur
hennar er vafalaust Bjami Þórð
arsom, sem þe'kkir þessi mál
manna best.
Það er sem sé kom'ið á dag-
inn. siem hlaut að gerast í sam-
bandi við hinar vainhugsuðu
breytingar, sem vinstri stjórn-
in gerði á skattalögunum á sil.
v.etri, þar sem m. a. skattafslátt
upinn var innleiddur, að upp
komi urmulll hneyikslismála:
að efnafólki yrði greiddur skatt-
afslát'tur. Þeir verða sjálfsagt
ekki fáir blásnauðu lögfræðing-
arnir á Arnarnesinu í Garða-
hreppi, s'em fá skattafslátt.
Það var illa farið að vinstri
stjórnin skyldi gugna fyrir á-
róðrinum u'm skattpíninguna,
sem íhaldið og Bjarni Guðnason
höfðu sungið í kór og rjúka
til og læ'kka beina skatta, en
hæk'ka söluskaitt í istaðinn.
En ég álít bemlínis hneyksl-
anlegit, að frumkvæði um slíka
skattbreytingu skýldi koma frá
verkalýðshreyfingunni, svo sem
gerðist. Það sýnir, að þar ráða
um of ferðinn:i hátekjumenn
meðal iðnaðannanna. Fyrir
þorra almenns verkafólks með
l'ágar tekjur hlýtur nefnilega
breyting frá beinum sköttum í
óbeina að vera óhagstæð.
— sibl.
Úr bœnum
Afmæli
Guðni Þorleifsson, verfcamað-
ur, Naustahvammi 54 er sextug-
ur í dag — 4. október. Hann
fæddist hér í bæ bjó allmörg
ár í Viðfirði en fluttist hingað
aftur 1955.
Viðtalstími bæjarfulltrúa.
Kristinn V. Jóhannlsson verð-
ur til viðtals á skrifstofu Al-
þýðubandalagsins á morgun —
laugardag — kl. 4—5