Birtingur - 01.01.1962, Síða 60

En framhjá gleði yðar,
með harm í augum,
gengur Fjallkonan
við betlistaf.
(Þjóðhátíð 1954).
Á fimmtán ára afmæli lýðveldisins heitir
annað ættjarðarljóð, ort í formi samvizltu-
spurninga sem skáldið leggur fyrir þjóð-
ina: „Höfum vér þá gleymt þeirri stund,
þegar jökulkrýnt landið reis kalt og tigið
með dali sína græna og strendur og djúp
iðandi af lífi?“ Síðan er minnt á fögnuð
okkar á stund frelsisins, „hversu hendur
vorar hlógu við nýjum átökum“, og því
næst spurt: En nú, en nú . . . Er þá allt
þetta gleymt?
Höfum vér ekki gert land vort
að óvinaríki,
og garði fyrir limhá tré óttans,
að launsátri dauðans?
Höfum vér ekki selt
augasteina barna vorra
í byssuhlaup
auðkónga?
Vex nú ekki gras vort,
jafnvel gras vort,
grænasta gras í heimi
upp af innfluttu hatri?
Þó að mér hafi einkum dvalizt við hin
viðameiri Ijóð, sem höfundurinu ætlar
mestan hlut, eru í Vetrarmávum mörg
ljóð önnur, sem eru ekki síður umtalsverð,
sum þeirra meðal albeztu ljóða Jóns úr
Vör, svo sem Draumur Þyrnirósu, Lítil
telpa, Hár þitt og Meðan við lifum. Þegar
alls er gætt, tel ég Vetrarmáva þroska-
mestu og að listgildi beztu bók Jóns úr
Vör, en Þorpið heilsteyptasta verk hans.
Bagur Sigurðarson:
Glutabréf í sólariaginu.
Helgafell, Iteykjavík 1958.
Árið 1958 gaf Dagur Siguröarson, korn-
ungur Reykvíkingur, út ljóðabók sem
minnti að anda hreint ekki svo lítið á
hið endingarlitla kvæðakver séra Sigurðar
í Holti: Hamar og sigð.
Dagur gekk með demonstratívri forakt á
svig við fjarlæg smáborgarayrkisefni, en
beindi sjónum að því sem næst lá eins
og ósvikinn raunsæismaður: krónkalli eða
vindlingsstúf í göturæsi, róna í svaðinu,
hvæsandi bifreið, urrandi mótorhjóli, kú
á stöðli, ljósastaur, kaffistofu við Lauga-
veginn, ryðkláfi með hlandrósir á klósett-
veggjum.
Hér var kominn yfirlýstur and-róman-
tíker („Die schöne blaue“ Dóná, /allsekki
blá heldur/grá og brún og skítug) — en
ekki að eðli: jafnvel nafn bókarinnar kem-
ur upp um dálítið rómantíska draumhygli,
og hún gægist víðar fram þrátt fyrir
hetjulega viðleitni að útiloka miskunnar-
laust allan slíkan hégóma:
Blámi án birtu,
birta án sólar
er líf mitt án þín.
(Lundurinn græni)
I baksýn eru blá fjöll
yfir þeim töfraslæða
ofin úr hvítri
velþæfðri ull.
(Islenzkt landslag)
Hann gekk á hólm við allan yfirdreps-
skap, svipti af ásjónu borgarans hverri
sýndarslæðu:
54 Birtingur