Ingólfur - 13.11.1944, Síða 8
8
INGÓLFUR
Þ|óddeildln stenzt
allap ápasir
með alla þingmennina!
Þetta er í rauninni það sama
og að ekkert eiginlegt ríki sé
í landinu. Því að andstœSir sér-
liagsmunir geta aldrei haldiS
uppi ríki. Þetta ætti að vera
fyrirfram augljóst og enda
margsannað af reynslunni.
Það er annars mjög langt frá
því, að þjóðveldisstefnan leggi
eingöngu áherzlu á heildarhag-
inn og vilji rýra sérhagsmun-
ina og umboðsvald þeirra. —
Þvert á móti sýnum vér fram
á, að sérhagsmunir þurfi alls
ekki að vera andstæðir sín á
milli eða skaðlegir fyrir heild-
arhag, en verSi þaS jajnan þeg-
ar ekkert heildarvald er fyrir
hendi til að tryggja friðinn og
halda jafnvægi, samstefnu og
samstuðningi á milli liinna
ýmsu parta þjóðarinnar. Enda
gefur þjóðveldisstefnan þessum
málspörtum í skipulagi sínu
einmitt hið fullkomnasta tæki-
færi til að túlka hagsmuni sína
og sjónarmið.
Enda þótt flokkaáhrif vrðu
fyrst í stað allrík undir þjóð-
veldisskipulagi, þá hefur hin
réttláta valda- og verkaskipting
á milli þjóðarpartanna bráð-
lega þau álirif að liin fyrri tog-
streita á milli þeirra lilýtur að
hverfa að miklu leyti, þar sem
þeir fara þá einungis með parta
umboð en keppnin um æðstu
völd, yfirráð og þrælatök liver
á öðrum eru úr sögunni.
Hinar óbeinu kosningar til
þjóðdeildarinnar liljóta einnig
að hafa þau áhrif að hver þjóð
deildarþingmaður veit sig aldr-
ei skulda einum þjóðarparti
(eða flokki) sæti sitt fremur en
öðrum. Þeir finna sig því allir
— hver um sig — aðeins sem
umboðsmenn allrar þjóðarinn-
ar. — Það styrkir bæði traust
þeirra á sjálfum sér og traust
annarra á þeim.
Á fundinum í Guðspekihús-
inu 5. okt. var eins og vant er
vakinn upp gamall draugur til
höfuðs þeirri fyrirætlun þjóð-
veldismanna: — að leggja efri
deild Alþingis undir þjóðina,
og gera hana að málsvara lieild-
arliagsins við hliðina á neðri-
deild, sem yrði áfram lýðdeild
eða stéttaþing. — Draugurinn
er þessi: — að flokkarnir muni
allt af finna einhver ráð til að
hafa áhrif á kosningarnar til
þjóðdeildarinnar enda þótt
strangar skorður yrðu við því
reistar og enda glæpsamlegt tal
ið og refsivert á sama liátt og
það að reyna að hnekkja rétt-
dæmi Hæstaréttar.
Annars hljóta þær að fara
að hafa sín áhrif, þessar þrá-
látu ásakanir á hendur flokka-
valdinu fyrir það, hvað það sé
orðið hættulegt fyrir hið ai-
menna frelsi manna og sjálf-
stæði. Og ekki gerir það flokk-
ana vinsælli þótt sífellt sé bent
á þá sem þá allsherjar þjóð-
fjendur, sem strax hljóti að
rísa upp og reyna að hindra
hverja tilraun þjóðarinnar til
að endurreisa þing sitt og rétt-
aröryggi.
Auðvitað er þessi minnimátt-
arkennd manna gegn flokkun-
um, þegar að er gætt, gersam-
lega ástæðulaus.
Það eru einmitt flokkamir
sem nú eru alira hræddastir um
sinn hag og hafa líka fulla á-
stæðu til þess. Hin almenna
hræðsla við þá hræddu fer því
að verða allbrosleg allt hvað
líður.
Mjög svo réttmæta athuga-
semd gerði Páll Magnússon lög-
fræðingur á ofannefndum
fundi. Hann sagði: — „Látum
flokkana aðeins reyna að brjóta
kosningarreglur þjóðdeildar-
innar, og segjum að þeim tak-
ist að hafa einhver áhrif á það
hverjir ná kosningu. — Deild-
in mun þrátt fyrir þetta reyna
að halda uppi heiðri sínum sem
þjóðdeild og forðast að sýna
flokkalit. Reynslan sýnir, að
undanfarið hafa þingmenn yf-
irléitt reynt að vera trúir þeim
sem þeir fara með umboð fyrir.
En það em flokkar þeirra og
kjördæmi. Á sama hátt munu
þingmenn þjóðdeildarinnar yf-
irleitt leitast við að sýna um-
boðsgjafa sínum, þjóðarheihl-
inni trúmennsku“.
Þetta er alveg rétt athugað.
Vér Þjóðveldismenn byggj-
um einmitt kenningu vora á
því, að þeir þjóðfélagsborgar-
ar, sem yfirleitt koma til greina
við allskonar kosningar, séu þó
það áreiðanlegir menn að þeim
sé trúandi fyrir umboði.
Vér höldum því þess vegna
ekki fram, að þingmenn þeir
sem nú eru, séu óheiðarlegir í
sjálfu sér. En vér segjum að
þeir vegna hugsunarleysis og
vanþekkingar á siðuðu félags-
samneyti hafi látið berast með
straumi óheiðarlegrar stjórnar-
farsþróunar, sem svíkur þjóð-
arheihlina um löghelgaða máls
vöm á þinginu: — lætur stéttir
og sérhagsmunaflokka ráða báð
um deildum þingsins og sitja
Gatnagerðin
og hreinlætið
Það var orð í tíma talað, er
minnst var á gatnagerðina í
9. tbl. Ingólfs. Ég vil taka í
sama streng og sá er vítti þær
vinnuaðferðir, að láta götur
liggja mánuðum saman hálfvið-
gerðar. Ég veit það vel, að á-
stæðan er ekki allt af vanræksla
eða tómlæti verkstjórnarinnar.
Ástæðan getur verið sú, er bæj-
arverkfræðingur hefur látið
(8umum) blöðunum í té, að
efni skorti til malbikunar, eins
og t. d. nú í Ásvallagötuna. En
framvegis verður þá að gera þá
kröfu, að ekki sé byrjað á götu-
viðgerð fyrr en tryggt er, að
unnt sé að halda viðstöðulaust
áfram þangað til verkinu er lok
ið. Það tillit verður að taka til
þeirra manna, sem við göturnar
búa, auk þess sem það verkar
beinlínis hneykslanlega ef ekki
beint spillandi á ahnennt vinnu
kapp að sjá opinbera verk-
stjórn gefa illt fordæmi um
seinlæti og silakeppshátt. Ég
get ekki að því gert að ég bölva
allt af sáran, er ég sé ábyrjað
verk, sem ekki er unnið við.
Það er hart að þurfa að lesa
um kynblendingaríki í Mið-
Ameríku, sem fljúga fram úr
okkur í reglusemi, verkhygg-
indum og hreinlæti, og einkum
sárt að þurfa að auglýsa það
fyrir hinum mörgu úrlending-
um, er landið gista, hvað allt
þarf að ganga hér óskaplega
seint. — Sá áhugi er virðingar-
verður, er lögreglan sýnir til
að gæta hreinlætis í bænum.
En þá verða líka að koma aðr-
ar sorpkirnur við liúsin, en þess
ar illa lokuðu blikktunnur, sem
víða eru og breiða út frá sér
ódaun í allar áttir.---------
II.
IIIIIHIIIIIIIIII@llllllllllll@l|||||||||||íl]||iíll||||||[^]|||||||||]j|[^]|||||l
Gen, Bradley fær eikarlaufið.
Eisénhower, æ.Ssti hershöfSingi innrúsarhers Bandamanna,
sæmir Omar N. Bradey hershöfSingja 1. hers Bandaríkja-
manna í Frakklandi eikarlaufs-heiSursmerkinu.
Frli. af 7. síðu.
„Mér er sagt, að nú sé ég andstæðingur ykkar, þar
sem ég er Kreoli. Ef þið Philip setjið ekki fyrir ykkur
þessa sorglegu staðreynd, myndi mér þykja vænt um
að fá ykkur til miðdegisverðar kl. 3 á fimmtudag. Ég
veit ekki, liver tilgangur stríðsins er, og Walter segir,
að ég muni ekki skilja hann, þó að liann reyndi að út-
skýra það fyrir mér. Mig grunar, að hann skilji liann
ekki heldur, en það segi ég nú ekki við hann. Hefurðu
heyrt, að vinkona þín, Mrs. St. Clair frá Pennsylvaníu,
hefur eignast tvíbura, — tvær telpur. Þá eiga þau hjón-
in sjö dætur, og ef þau eru ekki þegar byrjuð að safna
í heimanmund, bið ég guð að lijálpa þeim, þegar þær
verða gjafvaxta. Sem stendur á ég þó ekki nema Babette,
en guð hefur allt vort ráð í hendi sér. Hefurðu lieyrt
nokkuð af Dolores?
Þírt Gervaise“.
Juditli svaraði, að þau myndu með ánægju koma, að
hún skildi ekkert í stríðinu og að hún hefði ekkert frétt
af Dolores.
Allir töluðu mn stríðið og allir virtust ásáttir um,
að ekkert væri við því að gera. En svo kom fregn í sept-
ember þess efnis, að Galvez landsstjóri færi með her-
sveitir upp með fljótinu að vestanverðu. Pliilip kvað
ekkert við það að atliuga, þar sein vesturströnd fljóts-
ins heyrði undir Spán. En Juditli varð svo óttaslegin,
að hún lét Mammy flytja börnin inn í hjónaherbergið
og vakti liálfa nóttina. Hún bjóst við fallbyssuskotum
á liverri stund, enda þótt Pliilip hefði fullyrt, að Galvez
landsstjóri væri skynsamari en svo, að liann færi að eyði-
leggja indigoakrana með skothríð, og steinsvaf. Um morg-
uninn voru liermennirnir horfnir, og það kom í ljós, að
Philip hafði haft rétt fyrir sér. Margir dagar liðu, þang-
að til þeirra varð vart á ný. Philip kom með tíðindin
sunnudag nokkurn, er Judith var að búa sig til kirkju.
Hún var í nýjuin silkikjól í bláum litbrigðuin yfir rönd-
óttum undirkjól og var að spegla sig, er Philip kom.
Hann hafði riðið að heiman snemma til að fá fréttir.
„Þú verður að flýta þér að hafa fataskipti“, sagði
Juditli. „Ég lét Angelique taka til fötin þín og liárkoll-
una, sem var liðuð síðast. Flýttu þér, annars komum
við of seint“.
IJann tók báðum höndum um axlir lienni og sagði:
„Miklar fréttir! Það verður ekkert af messu!“
„Ekkert af messu? Mætti ég spyrja, við hvað þú átt?“
Juditli skaut neðri vörinni fram. Pliilip hafði auðsjá-
anlega verið á veitingahúsi og drukkið nokkuð fast.
„Við skulum koma yfir að Lynhaven, Gervaise get-
ur kennt okkur að tala. Við erum ekki lengur Englend-
ingar. Við erum spönsk .... kaþólsk .... lieiðin ....
enginn veit eiginlega, livað við erum, því að skipanirn-
ar, sem út hafa verið gefnar, eru á spönsku, sem enginn
skilur hér. Hann hló og kleip liana í kinnina.
Judith glápti á liann. „Philip, ertu eins fullur og þú
lætur? Hvað hefur skeð?“
Hann tók pípuna sína og fór að troða í liana. „Hringdu
og segðu Angelique að færa mér eld. Það liefur ótal
margt skeð. Galvez landsstjóri fór með hermennina til
Báton Rouge . .. . “
„Hringdu sjálfur. Og svo?“
„— — og sigraði virki enska setuliðsins, sem búið
er að lianga þar árum saman, án þess að aðliafast
neitt og hrósar sennilega happi yfir að vera leyst af
liólmi-------“
Hún stappaði fætinum í gólfið. „Hættu að tönnlast
á pípunni og talaðu skýrt. Hvað gerðist svo?“
„------og svo‘\ sagði Philip, um leið og liann sett-
ist á rúmið og tók í bjöllustrenginn, „svo sendi hann
hershöfðingjann Delavillebeuvre —-------“
„Hershöfðingjann hvað?“
„Ástin mín, ekki get ég gert að því, þó að hann lieiti
þessu nafni. En sem sagt Galvez sendi hann til Natchez,
sem var óvíggirt, og liann tilkynnti forystumönnum bæj-
arins, að nýbyggðin Natchez allt að Manchac væri lögð
undir Galvez landsstjóra í New Orleans og hans hátign
Spánarkonung, og annaðhvort skyldu þeir samþykkja eða
fara í stríð-----komdu með eld, Angelique“.