Ingólfur - 01.12.1940, Page 6

6
EVGÓLiFUR
1. blað
CiEFJUMR
FÖT
Fylgjum ávalt nýjustu tízku í
karlmanna- og drengjafatnaði.
]\ý fataefni koma vikulega frá
verksmiðjunni á Akureyri.
Föt saumuð á einum degi.
tslenzk föt henta íslendingum bezt.
Verksmíðjuútsalan Gefjun-Iðunn
Aðalstræti.
Klæðaverzlun — Saumastofa
Skóverzlun.
Bernh. Petersen
Keykjavík
Sfmi 1570 (tvœr línur)
Simnefni: Bernhnrdo.
Kaupir:
allar tegundir af lýsi
Harðfisk, Hrogn og Lúðulifur
Tóm stálföt, eikarföt
og notaðar síldartunnur.
Selur:
Kol og salt Eikarföt,
Stáltunnur og Síldartunnur.
Sjálfstæði ....
(Framh. af 2. siOu)
ir, mundu samtaandsslit vænt-
anlega verða eftir sambandslög-
unum. Yfirstandandi ófriður
hefir enn á ný fært oss heim
sanninn um, hversu lítill styrk-
ur oss er að sambandinu við
Dani, og hversu það getur jafn-
vel orðið oss hættulegt.
Ég geri því ráð fyrir, að allir
yrðu sammála um, að strax eftir
árslok 1940 yrði notuð heimild
sambandslaganna til að krefjast
endurskoðunar á þeim. Hefðu
svo eigi náðzt samningar við
Dani fyrir árslok 1943 um full
sambandsslit, myndi Alþingi
með þingsályktun samkvæmt
sambandslögunum, hafa sagt
sambandinu að fullu slitið. Kon-
ungssambandinu myndi jafn-
framt verða slitið og hér myndi
vafalaust verða stofnað lýð-
veldi.
Allar líkur eru þó til, að ó-
friðurinn standi enn langa hríð,
og verður þá þessi leið eigi farin.
Hins vegar kemur eigi til mála,
að vér íslendingar séum þó
bundnir við sambandslögin.
Geti Danir eigi um lengri tíma
rækt störf þau, sem á þeim
hvíla, samkvæmt sambandslög-
unum, eru brotnar verulegar
forsendur. Það er að vísu, eins
og ég drap á áður, matsatriði,
hversu sá tími ætti að vera
langur, en eitt ár ætti í öllu falli
að vera nægilegt. Ef til vill má
og álykta á þá leið, að ef Danir
geta eigi, samkvæmt kröfu ís-
lendinga, byrjað á samninga-
•gerð eftir árslok 1940, og eigi er
fyrirsjáanlegt, að þeir geti það
á næstunni, þá geti íslendingar
sagt sambandinu slitið.
Á þeirri skoðun virðist pró-
fessor Bjarni Benediktsson vera
í grein þeirri, sem hann hefir
um málið skrifað í nýútkomnum
Andvara.
. Samkvæmt framansögðu álít
ég að haldist óbreytt ástand,
sé heimild til sambandsslita
eftir næstu áramót. Það verður
ekki séð, að oss sé eða geti orð-
ið neitt. lið að sambandinu við
Dani, sem ekkert er orðið, nema
nafnið tómt.
Álí tég því að eðlilegt sé, að
næsta Alþingi samþykki yfir-
lýsingu um þetta efni. Slíka yf-
irlýsingu væri síðan rétt að bera
undir þjóðaratkvæði, eins og
prófessor Bjarni bendir á í áð-
urnefndri grein. Jafnframt
þessu yrði svo að fara fram
stjórnarskrárbreyting með
venjulegum hætti. Þar yrði
kveðið á um framtíðarstjórn-
skipun landsins. Að sjálfsögðu
væri rétt, áður en nefnd yfir-
lýsing væri samþykkt að leita
samþykkis og viðurkenningar
stórvelda þeirra, sem samband
er við, á henni.
Ég tel hiklaust, að stjórnar-
skipunin hér eigi að verða eins-
konar lýðveldi. En á hvern hátt
því yrði nánar fyrir komið, skal
ég eigi ræða hér. Tel ég heppi-
legast, að sett verði sem fyrst
nefnd til að athuga þetta mál.
IV.
Framtíð íslands er nú, eins
og ýmsra annarra ríkja, ærið ó-
viss. Úrslit yfirstandandi ó-
friðar skipta oss auðvitað mjög
miklu máli. En þrátt fyrir öll
utan að komandi öfl, er þó gæfa
okkar og gengi fyrst og fremst
undir okkur sjálfum komin. Vér
verðum gagnvart öðrum þjóð-
um að koma fram sem einn
maður. Öll þjóðin verður að
standa vörð um þjóðernið og
sjálfstæði landsins. Um innan-
landsmálin verður að sjálfsögðu
skiptzt í flokka eins og áður, og
um þau deilt, en gegn utan að
komandi hættu eiga allir ís-
lendingar að ganga saman í
einn flokk.
1. desember hlýtur jafnan að
minna oss á þessa skyldu. Hann
á jafnan að hvetja oss til bar-
áttu fyrir sjálfstæði landsins og
fyrir frelsinu í þess sönnu
mynd. 1. desember á að hvetja
oss til að berjast fyrir frelsinu
til að hugsa, tala og skrifa eins
og okkur lystir. Á viðurkenn-
ingu þeirra réttinda hvílir lýð-
ORÐSENDING
INGÓLFUR, málgagn ungra
Framsóknarmanna, kemur út
hálfsmánaðarlega. Árgangurinn
kostar kr. 3.00
Ritstjórn, afgreiðsla og inn-
heimta blaðsins hefir fyrst um
sinn aðsetur í Edduhúsinu,
Lindargötu 1D. Sími 2323. —
Þangað eru þeir beðnir að snúa
sér, sem vilja vinna fyrir blað-
ið á einn og annan hátt.
Félög og einstaklingar innan
S. U. F. ættu þegar að fara að
vinna að útbreiðslu blaðsins og
söfnun kaupenda fyrir áramót-
in.
Utanáskrift blaðsins er:
INGÓLFUR, Reykjavík,
Pósthólf 1044
ræðið. Og á viðurkenningu
þeirra réttinda hvílir sjálfstæði
og tilveruréttur smáþjóða. Án
þeirra er lífið lítils virði, enda
þótt vér sitjum við kjötkatla.
Ólafur Jóhannesson.
Prentsmiðjan Edda h.f.