Húsfreyjan - 01.12.1952, Page 22

Greifafrú Rhondda:
Þetta var minn heimur
Faðir minn var því vanur að lesa dagblöðin
í lestinni, á leið til vinnu sinnar. Blaðasölu-
drengurinn kom alltaf hlaupandi á móti hon-
um með fullt fangið af blöðum allra flokka.
Hann taldi það sjálfsagt að kynna sér máiin
frá öllum hliðum, til þess að fá hugmynd um
almenningsálitið. Mér virtist þetta gott til eftir-
breytni, en samt voru það ekki dagblöðin, sem
ég mat mest. Það voru miklu fremur viku-
blöðin. Dagblöðin voru fyrst og fremst frétta-
blöð, því að til þess að geta gert málefni góð
skil, eins og t. d. kvenréttindahreyfingunni,
verða menn að geta greint á milli þess, sem
í raun og veru er að gerast og þess, sem að-
eins er fréttaburður. Fréttir dagblaðanna berast
og birtast óðfluga, hvert blaðið kemur út á
fœtur öðru og leiðararnir eru skrifaðir kvöldið
áður i svo miklum flýti, næstum því áður en
atburðirnir gerast. Dagblöðin hafa ekki tíma
til þess að gefa gott heildaryfirlit af ástandinu
í heiminum. Vikublöðin hafa betri tíma til
umhugsunar, til að velja og hafna og mynda
sér skoðun, sem er svolítið nær því að hafa
við eitthvað að styðjast.
Eftir að hafa sökkt mér niður í lestur um
hríð, leið ekki á löngu þangað til ég varð að
venja mig við að halda ræður. Nú kom sér vel
að vita eitthvað um óeirðirnar og umbóta-
baráttuna 1832 og 1867, til þess að geta svar-
ómögulega munað hvar hann hafði náð
í alla smásteinana. Þess vegna gat hann
ekki hlýtt boði vitringsins og kom aftur
með byrði sína.
„Þannig er því varið með syndarana",
sagði vitringurinn. „Þú áttir hægt meðað
láta stóra steininn á sinn stað, vegnaþess,
að þú vissir nákvæmlega hvar þú hafðir
tekið hann. Sá, sem iðrast og finnur
sárt til yfirsjóna sinna, reynir að bæta
ráð sitt. Aftur á móti sá, sem drýgir
aldrei annað en smásyndir, sem honum
finnst ekkert til um, hann iðrast ekki
og venur sig á syndsamlegt líferni“.
að þeim sem andæfðu bardagaaðferðum okkar.
„Hvers vegna komið þið svona ruddalega fram?
Getið þið ekki borið fram óskir ykkar eins
og siðuðum mönnum sæmir?“ „Getið þér nefnt
þess dæmi, að umbætur hafi fengist, að-
eins með því að biðja hæversklega ?“ svaraði
ég, og benti um leið á, hvernig háæruverðugir
biskupar hefðu verið fótum troðnir af múg-
inum og velt upp úr svaðinu, einungis af því
að þeir hefðu greitt atkvæði á móti umbóta-
tillögunni. Þannig kom ég með hvert dæmið
á . fætur öðru um það, hvernig umbætur írum
til handa hefðu fylgt í kjölfar ofbeldisverka.
Það er aumt að vita til þess, að brezk stjórn-
arvöld skulu vera þannig innrætt, að það
sé nauðsynlegt að beita hörðu til þess að fá
réttmætum umbótum framgengt. Meira að segja
1884, fengust kjarabætur fyrir þá, sem unnu
að landbúnaðarstörfum, ekki fyrr en Chamber-
lain hótaði stjórninni að 100.000 manns mundu
komá í kröfugöngu til Lundúna, í mótmæla-
skyni, ef lávarðadeildin synjaði. Eftir að hafa
bent á þessar o. fl. staðreyndir höfðu andmæl-
endur okkar ekkert' fram að bera, en við gát-
um bætt því við, að sá væri munurinn á okkur
og öðrum, sem hefðu beitt ofbeldi, að við gætt-
um þess vandlega, að forðast allt er gæti stofn-
að lífi manna í hættu, við réðumst aðeins á
eignir manna.
Það má með sanni segja að þetta tímabil,
sem ég var gagntekin af umbótahug og hrifn-
ingu, var lærdómsríkast í lífi mínu, það var
bezta uppeldið, sem ég hef hlotið um dagana,
og mér þætti ekki ólíklegt að fleiri af þeim,
sem með mér börðust hefðu sömu sögu að
segja.
Það var ekki nóg að læra að taka til máls,
ég þurfti líka að læra að rita. Ein stdrfsaðferð
okkar var, að rita blaðagreinar um kvenrétt-
indi, vera viðbúnar að svara öllum árásum og
leiðrétta það sem rangfært var. Svo þurfti líka
að lesa og rita ummæli um bækur og allt
það sem út kom um kvenréttindi.
í b'laðinu „Kosningaréttur kvenna“ er m. a.
smágrein, sem rifjar upp fyrir mér góðkunna
atburði löngu liðinna daga. Ég var að selja
blaðið á fjölförnum gatnamótum, einn laugar-
dagsmorgun, þegar ég sé hvar rauðbrúnn hest-
22 húsfreyjan