Ljósmæðrablaðið - 01.03.1932, Qupperneq 11
LJOSMÆÐRABLAÐIÐ
21
Ungnr læknir nokkur, Semmelweis afi nafni, þótiist
fullviss um, aó samband væri á milli barnsfarasóttar
krufningar lækna á líkum. Hann kom því fram með
þá skoðun, að læknarnir sjálfir bæru smitið með ólirein-
um höndum og verkfærum í sjúklingana. Hann réð
læknum til þess að þvo sér um hendurnar upp úr klór-
vatni, þegar þeir væru við störf sín. Þetta ráð lians var
mjög skynsamlega, ])ví að klórvatn vinnur vel á öllum
sóttkveikjum. Hiusvegar var Semmelweis ekki vel ljóst
livað það var, sem olli sjúkdómnum. Hann liélt, að það
væru eiturefni frá líkunum, sem læknarnir voru að
kryfja. Hann vissi ekki, að það voru lifandi verur, sýkl-
arnir, sem mynda likefnið og geta líka orsakað liarns-
farasótt. Það varð ekki fvr en menn komust að raun
um að sýklarnir, sem berast inn í fæðingafæri kon-
.unnar, valda þar evðileggingu, að mönnum skildist það,
að einn eða tveir fingur, þó að þeir virðist vera alveg
hreinir, geta l)orið hanvænt eitur inn i líffæri konunn-
ar. Semmelweis var mjög óvæginn í þeim ritdeilum,
sem hann átti i um þetta áhugamál sitt, og fór ómjúk-
um orðuni um þá lækna, sem hvorki vildu sinna kenn-
ingum hans né ráðum. „Þið morðingjar“, kallaði hann
þá í ádeilugreinum sínum. Hann varð þvi fyrir harð-
vítugum árásum, og það var ekki fyr en seint og síðar
meir, að liann var gerður að yfirlækni við litla f,eð-
ingastofnun i Ungverjalandi. Þar kom liann því á, að
læknar og lijúkrunarkonur þvoðu sér um hendurnar
úr klórvatni. Arangurinn varð sá, að færri konur fengu
nú barnsfarasótt en áður.
Skoðanir sínar um uppruna barnsfarasóttarinnar
hafði Semmelweis myndað sér á þeim dögum, er hann
var nýorðinn læknir og starfaði við fæðingastofnun-
ina í Vínarborg. Stofnun þessi var um það leyti tví-
skift. Störfuðu eingöngu ljósmæður á annari deildinni
en lækhanemar á binni. A báðum deildunum dóu marg-
ar konur iir barnsfarasótt, en talsvert fleiri á deild