Tímarit Verkfræðingafélags Íslands - 01.09.1920, Blaðsíða 7

TÍMARIT V. F. 1. 1 9 20.
33
og Reykjanesleiðar verður eitthvað á þessa leið, eftir
manntalinu frá 1910, og með því að reikna Reykja-
nessleiðinni hina vafasömu notendur í áðurnefndum
5 hreppum á Reykjanesskaga, eins og J. ísl. gerir:
PinRvallaleið Reykjanes-
með hlidar- álmum leið
Selvogshreppur 86
Grindavíkurhreppur 358
Hafnahreppur 200
Miðneshreppur 377
Gerðahreppur 647
Keflavíkurhreppur 575
Vatnsleysustr.hreppur y2 2i6 432
Hafnarfjörður 1547 1547
Garða- og Bessastaðahr. 472 472
Seltjarnarneshr. 440 440
Reykjavík 11600 11600
Mosfellshreppur 313 y2 156
Kjalarneshreppur 258
pingvallahreppur 104
Grímsneshrepinir 413
Grafningshreppur 101
Ölfushreppur 598 598
La ugardalsh repp u r 167
Biskupstungnahr. 521
Árnessýsla austan Hvítár 4082 4082
Rangárvallasýsla 4024 4024
Samtals 24856 25594
Dcila má um það, hve mikið af austanfjallshrepp-
unum beri að telja með, en jcg álit, að telja verði
þingvallabrautinni ujiphreppa Árnessýslu (Laugar-
dals-, Grímsness- og Biskupstungna-), sem óefað
munu nota hrautina til kaupstaðarflutninga, þótt
notkunin verði erfiðari fyrir þá en fyrir aðra, sem
nær búa brautinni, úr því að Reykjanesbrautinni
eru taldir Skagahreppamir. Og þessi samanburður
gcfur alt aðra og miklu rjettari mynd af hlutfalls-
legu notagildi þessara tveggja leiða, heldur en nið-
urstaða J. ísl. um þrefalda þjettbýlið meðfram
Reykjaneslciðinni.
Að því cr landslagið snertir, erReykjanesleiðin alls-
cndis órannsökuð, ekki svo mikið sem að neinn hafi
farið eftir henni til þess að yfirlíta liana, hvorki
J. ísl. nje aðrir. All, sem höf. segir um það cfni, er
því bygl á landsuppdráttunum, og svo getgátum og
sögusögnum, en því miður orðar höf. ýmislegt af
þcssu eins og hann væri að skýra frá gerðum rann-
sóknum. Hjer skal að eins bent á nokkur atriði þessa
efnis, sem nægja lil að sýna, að án rannsóknar á
hrautarstæðinu verður ekki heldur fullyrt neitt um
hvort Reykjanesleiðin í því elni stenst samanburð
við pingvallaleiðina.
Uppdrættir herforingjaráðsins sýna landslagið með
hæðalínum, og er hæðarmillibil línanna 20 metrar.
En mishæðir, sem ekki nema 20 m., og því koma
ekki í ljós á uppdráttunum, geta valdið mjög mikl-
um erfiðleikum, gert annað brautarstæðið alveg
óhæfilega erfitt, í samanburði við hitt. Einkum má
búast við slíku i hraunum, en nú liggur mestur
hluti Reykjanesleiðarinnar um hraun, og verður því
að álykta mjög varlega um erfiðleika landslagsins
á þeirri leið eftir uppdráttunum einum saman. Höf.
virðist vera sjer þess meðvitandi, að þessir erfið-
leikar sjeu miklir, því hann vill falla frá þeirri
meginreglu um gerð undirbyggingarinnar, sem hald-
ið hefir verið fast við i öllum áætlununum um ping-
vallabrautina, sem sé þeirrí, að gera alla brautina
upphleypta, og svo háa, að snjó skafi af henni. pað
vita líka allir, sem hafa fengist við vegagerðir gegn-
um hraun, hvílíkir einstakir erfiðleikar eru á því
að leggja hraunvegi svo, að yfirborði þeirra þeri
hærra en hæðirnar á hrauninu; í apalhraunum þarf
yfirbyggingin að vera afarhá til þessa, í helluhraun-
um (sem jafnaðarlegast eru öldumynduð), þarf ekki
eins miklar fylhngar, en þar er ekki heldur neitt
efni fáanlegt i fvllingarnar, nema sprengja til þess
helluhraunið sjálft eða flytja .efnið langleiðis að,
og verður hvorttveggja afardýrt. í umræðunum,
sem urðu á eftir fyrírlestrinum, hjelt J. ísl. því
fram, að isnjóinn skæfi ekki i hraunum, og þess
vegna væri forsvaranlegt að hafa brautina niður-
grafna þar, en sú staðhæfing, að snjó skafi ekki í
hraunum, er svo ólíkleg, að hún verður alls ekki
tekin trúanleg, nema langar athuganir og gerðar
á ýmsum stöðum með fullkominni vísindanákvæmni
staðfesti hana. Að órannsöknðn máli verður 'að telja
hklegt, að reksturserfiðleikar, vegna snjóa á hraut-
inni, yrðu engu minni á niðurgrafinni Reykjanes-
braut en á up])hleyptri þingvallabraut, þrátt fyrir
þann verulega mismun, sem er á hæð brautarstæð-
anna yfir sjávarmáli.
pcir verkfræðingar, sem áður liafa ifengist við
athuganir á járnhrautarleiðunum, hafa ekki þorað
að gera ráð fyrir því að órannsökuðu máli, að
braut eftir Reykjanesleið gæti legið á hrú yfir
Ölfusárús, heldur yrði lnin að liggja upp ölfus að
Selfossi og þar austur yfir. Nú gefur .1. ísl. þessa
lýsingu á brúarstæði á Ölfusárósi: Brúin mundi
þurfa að vera um 300 m. löng. Vatnsdýpið í ósn-
um er um fjöru 1.0—1.8 m. Botninn er klöpþ. —
petta er sagt með ákveðnum orðum, cins og full-
komin teknisk rannsókn á brúarstæði lægi fyrir.
En við umræðurnar kom í ljós, að engin slík rann-
sókn hefir verið gerð, lieldur eru þelta alt 'hálf-
gerðar eða algerðar ágiskanir. Kostnaðaráætlun er
þar gerð um hrúna, og lítið unt um hana að segja.