Dagblaðið Vísir - DV - 24.05.2004, Side 13

DV Fréttir
MÁNUDAGUR 24. MAÍ2004 13
Harpa
Segir
langvarandi
fátækt á Islandi
\/era
l smánarblett a
Biðröð hjá Mæðrastyrksnefnd Margir
Islendingar eru í þeirri neyð að þurfa að leita
til góðgerðarstofnana til að fá ísig og á.
þjóðinni.
ísland ver áberandi minna fé til velferðarmála en hin Norðurlöndin. Benda má á að
umtalsvert minna fé rennur til stuðnings barnafjölskyldna hérlendis en á hinum
Norðurlöndunum þótt að hlutfall barna undir 17 ára aldri sé hæst hér á landi.
Bush datt
afhjóli
Bush Bandaríkjaforseti er
allur skorinn og marinn eftir
að hafa fallið af reiðhjóli
sínu í fjöllum Texas. Forset-
inn hafði hjólað 15 af 17
milum þegar hann féll fram
fyrir sig á leið niður bratta
brekku. Talsmaður Hvíta
hússins sagði forsetann hafa
hruflað nef sitt, effi vör,
höku, hægri hönd og bæði
hnén. Eftir læknisskoðun
fékk Bush að fara heim og
meiðsl hans eru talin minni-
háttar. Til allra lukku var
forsetinn með öryggishjálm
en hann neitaði fari með bíl
effir veltuna og hjólaði rest-
ina af leiðinni. „Það hafði
rignt mikið og farvegurinn
var laus í sér,“ sagði tals-
maðurinn.
Blindur
meistari
talinn sjá
Einn frægasti blindi
golfarinn hefur verið ásak-
aður um að sjá
meira en andstæð-
ingar hans. David
Morris, sem er tvö-
faldur heimsmeist-
ari, keppir í flokki
þeirra sem eru al-
gjörlega blindir.
Morris hefur verið
settur í keppnisbann eftir
að kvartanir fóru að berast
um mögulega sjón hans.
„Sögusagnir um meinta
sjón hans hafa verið í gangi
í mörg ár,“ sagði vinur
golfarans. „Ég hef sjálfur
spilað við hann og ég hef
engar efasemdir."
Um 20.000 fátæklingar
Töluverð umræða hefur verið í þjóðfélaginu um fátækt hérlend-
is að undanförnu. Harpa Njáls félagsfræðingur hefur rannsakað
stöðu fátækra á íslandi til margra ára og gaf út bók um efnið í
fyrra. Þar kemur m.a. fram að þeir sem bjuggu við sára fátækt á
íslandi væru um 7% þjóðarinnar.
Harpa segir að engar líkur séu á auknum glæpum, þunglyndi og geð-
að þetta hlutfall hafl minnkað á und-
anförnum árum og allar forsendur til
að telja að það hafi verið stöðugt.
Þetta þýðir að um 20.000 íslendingar
Ufa nú undir fátæktarmörkum. Þá
kemur einnig fram í máh Hörpu að
ísland verji áberandi minna fé til vel-
ferðarmála en hin Norðurlöndin,
sem hlutfall af landsframleiðslu, og
benda megi á í því sambandi að um-
talsvert minna fé renni til stuðnings
við barnafjölskyldur hérlendis en á
hinum Norðurlöndunum þótt að
hlutfall barna undir 17 ára aldri sé
hæst hér á landi.
í grein um málið í tímariti hjúkr-
unarfræðinga er fjallað um fátækt og
heilsufar á íslandi. Þar segir Harpa
Njáls m.a. „Það að búa við langvar-
andi fátækt hefur niðurbrjótandi
áhrif á þá sem við þau kjör búa og
skömmin, sem ætti að vera skömm
samfélagsins, fylgir þeim...Þetta er
smánarblettur á íslensku samfé-
lagi.“
Víðtækar afleiðingar
Harpa Njáls sagði í samtali við
DV að þegar hún vann könnun sína
hefði hún rætt við fjölda fólks sem
lifir undir viðurkenndum fátækra-
mörkum. „Allir viðmælendur mínir
nefndu að þeir byggju við verri
heilsu en aðrir, minni vinnugetu, fé-
lagslega einangrun, andlegt álag, til-
finningalegt álag, niðurlægingu og
auðmýkingu, takmarkaða félagslega
þátttöku, litla þátttöku í menningar-
viðburðum, minni félagsleg sam-
skipti og lélegra mataræði," segir
Harpa. „Annað sem taka má ffarn í
þessu sambandi er sá aukni kostn-
aður sem samfélagið verður óbeint
fyrir vegna fátæktar og kemur fram í
Rúmlega þrítug kona í Leeds dæmd í
tveggja ára fangelsi
Seldi ófætt barn
sitt aftur og aftur
Moira Greenslade, 33 ára kona
búsett í Leeds á Englandi, var í gær
dæmd í tveggja ára fangelsi fyrir
einkar ósvífinn glæp en hún
reyndi að selja ófætt barn sitt á
Netinu. Moira var skráð á heima-
síðu yfir leigumæður og tók við
greiðslu frá tveimur pörum á með-
an hún gekk með barn sitt. Hafði
hvort par um sig greitt Moiru rúm-
ar tvö hundruð þúsund krónur fyr-
ir viðvikið. Hún sagði fólkinu hins
vegar að hún væri hætt við allt
saman þegar nær dró fæðingunni.
Á sama tíma gerði Moira samning
við þriðja parið og ef sá samningur
hefði gengið eftir hefði ávinning-
urinn fyrir allt saman numið 1,2
milljónum króna.
Þá er talið að hún hafi haft enn
fleiri í sigtinu, meðal annars nokk-
ur barnlaus pör í Bandaríkjunum.
„Þetta er sorglegt mál. Saklaust
barn er meðhöndlað eins og hver
annar varningur og tilgangur
móðurinnar einvörðungu að
græða fé,“ sagði Mick Hopwood,
yfirlögregluþjónn í Leeds. Moira
var sakfelld fyrir blekkingar og
einnig fýrir að brjóta lög um ætt-
leiðingar. Dómarinn kvaðst vonast
til að refsingin yrði til þess að fólk
hugsaði sig tvisvar um áður en það
leiddist út í glæpi af þessu tagi.
Moira var handtekin skömmu
fyrir síðustu jól. Henni fæddist
stúlkubarn sem hefur verið komið
fyrir hjá fósturforeldrum.
kvillum og skertri afkastagetu þessa
hóps í vinnu svo dæmi séu tekin."
Borguðu milljarð í skatta
Harpa bendir á að ástandið hjá
fátæku fólki sé gert verra en þörf er á
með því að hinar lágu tekjur, eða
bætur sem það fær em skattlagðar af
nkinu. Þannig komi fram í opinber-
um tölum að fyrir þremur ámm
borguðu einstaldingar sem höfðu
90.000 kr. eða minna í mánaðartekj-
ur samtals um milljarð króna í skatta
til ríkisins.
Fátækramörk em ekki skilgreind
sem slík hjá hinu opinbera en Harpa
Njáls segir að í rannsókn sinni hafi
hún byggt á skilgreiningu félags-
málaráðuneytisins frá 1996 umj
hvaða lágmarks- framfærslu-
þættir þyrftu að vera til staðar svo
að einstaklingur gæti lifað af. Bæt-
ur frá hinu opinbera miðast við
þessa skilgreiningu og eiga að vera
það háar að viðkomandi geti lifað
þeim. „En þessar bætur em það ekki
og þar hggur vandinn," segir Harpa.
Iskolri gæði
ERÐLÆKKUN
• m
Gerð |
KS 150
KS 220
KF 130
KF 200
KF 220
KF 240
KF 250
KF 300
FS 120
FS 170
Við rýmum fyrir
nyjum vorum
og bjóðum GRAM
kæli- og frystiskápa
á ótrúlegu verði
Kynntu þér málið
Heimkeyrsla innifalin*
* Á höfuðborgarsvæðinu
BREIDD 55,8 CM
Hæð Lítrar Verð áður Verð nú
85 145 ^7.óO0 31.374
123,3 203 ^C.SuO 38.927
85 110 17 38.7U0 32.121
123,3 154 38 ^6.3U0 38.595
145,3 159 55 48.6U0 40.338
145,3 195 38 52.4UO 43.492
158,5 152 79 EC./UO 47.061
178,5 201 82 cc.doo 57.685
85 94 42.600 35.358
123,3 143 '!G.*00 41.417
Kæliskápur
Kæliskápur
Kæliskápur m/frysti
Kæliskápur m/frysti
Kæliskápur m/frysti
Kæliskápur m/frysti
Kæliskápur m/frysti
Kæliskápur m/frysti
Frystiskápur
Frystiskápur
TXLBOÐIÐ GILDIR TIL 29.MAI EÐA A MEÐAN BIRGÐIR ENDAST
I /FOmx
FYRStA F10KKS
RAFTÆKI
Hátúnl 6a ► Sfml 552 4420