Símablaðið - 01.01.1971, Blaðsíða 17

göngu, hafa áætlanir nú hcinzt að því,
að koma upp fjarskiptakerfi um gervi-
hnetti, sem auk sjónvarpsdreifingar
annaðist símasambönd. Þar með hafa
áætlanir EBU snúizt á þann veg, að lík-
legt er, að CEPT muni eiga og reka
kerfið, en EBU einungis verða viðskipta-
vinur. Verði ákvörðun tekin á þessu
ári, er líklegt að slíkt kerfi yrði tekið
í notkun árið 1975.
Af framanskráðu er ljóst, að engin
sameiginleg niðurstaða hefur enn feng-
izt lijá hinum ýmsu aðilum, er fjalla
um þessi mál, og virðist sem framtíð-
arskipulag geti orðið með þrennum
liætti:
1. Náist samstaða meiri hluta Evrópu-
landanna, yrði starfsemin falin einni
eða tveimur stofnunum, og sérstök-
um evrópskum gervihnctti fvrir síma
og sjónvarp skotið á loft.
2. Sett yrði á fót ný stofnun, sem
Frakkland, V. Þýzkaland og Belgía
mynduðu kjarnann í, og önnur lönd
gætu tekið þótl í að meira eða minna
leyti. Yrði þá væntanlega notaður
fransk-þýzkur gervihnöttur (Symp-
honie).
3. Evrópulöndin gerðu livert fyrir sig
eða sameiginlega (GEPT/EBU)
samninga við aðra aðila, t. d. Intel-
sat eða Intersputnik.
III. Staða íslands.
Jarðstöð ó Islandi til móttöku og
sendingar er frumskilyrði þess, að Is-
land geti átt fulla aðikl að fjarskipta-
kerfi um gervihnetti. Yrðu íslenzkir að-
ilar að eiga hana og reka. Tæki slíkrar
stöðvar, til móttöku og sendingar á
sjónvarpsefni og til notkunar fyrir
símaþjónustu, myndu kosta um 140
milljónir króna (fob), en tæki fyrir
sjónvarpsnotin ein myndu kosta um
90 milljónir króna. Yrði aðeins um mót-
töku sjónvarpsefnis að ræða, yrði
tækjakostnaður um 60 milljónir.
Ef slík stöð væri nú þegar fyrir
hendi, væri tæknilcga ekkert því til fyr-
irstöðu að leigja sjónvarpsrásir um In-
telsat kerfið, en það yrði að öllum lík-
indum mjög kostnaðarsamt fyrir svo
litla stofnun sem Bíkisútvarpið. Bétt er
þó að geta þess, að taxtar Intelsat fara
ört lækkandi.
Eigi að síður virðist einsætt, að ev-
rópsk samvinna á þessu sviði yrði okk-
ur miklum mun hagstæðari, þar eð
EBU mundi að öllum líkindum leigja
fastar rásir í gervihnattakerfi, annað-
hvort í Intelsat eða í hugsanlegu ev-
rópsku kerfi. Hefur EBU hingað til
skipt föstum kostnaði við dreifikerfi
sitt eftir svonefndum Bossi-skala, sem
að mestu er byggður á íbúatölu hvers
lands, og að því er G. Ilansen, forstjóri
tæknideildar EBU, hefur nýlega upp-
lýst, cru allar líkur á, að sami háttur
yrði á hafður um dreifikerfi, sem byggt
yrði á gervihnöttum. Er slík skipting
vitanlega mjög hagstæð smáþjóðum.
Bétt er að taka fram, að tilhögun
liugsanlegs evrópsks fjarskiplakerfis
um gervihnetti verður sennilega ákveð-
in á þessu ári, og er ekki víst, að það
næði til Islands, nema því aðeins að
Islendingar láti í ljós áhuga á að nota
sér það.
Lokaorð.
Með því að beint samband við önnur
sjónvarpskerfi yrði mikil lyftistöng fyr-
ir íslenzka sjónvarpið, og mundi bæta
verulega tengsl Islands við umheiminn,
BIMABLAÐIÐ
15