Framsóknarblaðið - 22.11.1946, Qupperneq 1
íltgdandi: Framsóknarflokknrfiim í Vestmannaeylnm
9. árgangur. Vestmannaeyjum 22. nóv. 1946
10. tölublað
Flugvöllurinn
Þegar þrælar Hjörleifs leit-
Uðu sér liælis í Eyjurn í byrj-
un landsnámsaldar, var það af
þeint ástæðum að þeir þóttust
hér frekar falizt geta eftirleit-
ar mönnum en á meginlandinu.
Svo hefur jafnan þótt síðan að
þeir sem hér búa væru meir að-
skildir umheiminum en áðrir
landsmenn.
Einangrun eyverja hélst að
mestu óbreytt næstu þúsund ár.
Þeir höfðu aðeins eina leið til
sambands við samlandana, sjó-
leiðina, sem þó notaðist miður
vel vegna hafnleysis næstu
stranda. Seint á síðustu öld þeg-
ar regiubundnar póstskipaferð-
ir hófust, fóru skip þessi að hafa
hér viðkomu. En þó voru póst-
samgöngur það slæmar frain ylir
síðustu aldmót að notast varð
stundum við þá frumstæðu að-
terð að senda póst í flöskum
og láta undir hendingú komið
hvort til skila kom. Fyrst 1911
þegar sæsími var lagður hingað
komust Eyjarnar í skeytasam-
band við land. Þá fyrst var hin
þúsund ára einangntn rofin.
Hægt var að tala og senda
skeyti, en iiutningsörðugleik-
árnir breyttust lítið. 10 til 20
klst. sjóvolk á misjöfnum far-
kosti var eiua lausnin fyrir þá,
sem fara vildu til meginlands-
ins. Nú 45 árum eftir að sím-
inn var lágður hefst nýr áfangi
sem eins og símalagningin helir
gjörbyltingu í för.með sér. Flug-
völlur, sem nothæfur er í aðal-
vindáttmn lyrit allar stærðir
h'tndfhtgvéla sem íslendingar
eiga nú, er tekinn í notkun.
Með þesstt mannvirki má segja
að þrælsótti einangrtmar sé út-
hegur ger úr Vestmanttaeyjum.
Hinn 13. þ. m. var flugvöll-
nrinn alhentur sem fullgjörð-
nr af hendi verktaka, Höjgaard
k Schultz, hafði verkið staðið
yfir um eitt ár. Völlurinn. er
48000 fermetrar að flatarmáli
°g kostar með landakaupum og
Vegargjörðum 1700000,00 kr. Þó
er eftir eð reysa skýli fyrir af-
greiðslu og stjórnturn fyrir
gæshtmenn.
í sambandi við afhendingu
flugvallarins bauð hæjarstjórn
t.ii miðdegisverðar í Samkomu-
Iiúsi Vestmannaeyja. Mættu þar
úr Reykjavík: Jóhann Þ. Jósefs-
son alþingismaður, Erling Ell-
ingsen iiugmálastjóri, ásamt full-
trúa sínum Sig. Jónssyni, Guð-
mtindur Hiíðdal póst- og síma-
málastjóri, Axel Sveinsson vita-
málastjóri, frá Theresía (fuð-
mundsson veður^tofustj., Bryn-
jólfur Bjarnason ráðherra, verk-
fræðingarnir l .angvad og Öster-
gaard og fréttamenn dagblað-
anna. Af Eyjamönnum voru
auk bæjarstjórnar forstöðum.
ríkis og bæjarstofnana auk
fréttamanna útvarps og blaða.
Margar ræður voru liuttar
og luktt allir lofsorði á mann-
virkið og þá möguleika sem
j»að skapar. Ur ræðum þessum
eru tv<» atriði sem ég tel at-
hyglisverð. Hið fyrra er, að
Halldór Guðjónsson benti á,
þá nauðsyn að miða liugferðir
ltéðaii ekki svo sérstaklega við
Reykjavík, j»ar sem veðurlag
Sannleikanum verður hver
sárreiðastur segir máltækið og
satmast það á ritstjóra Eyja-
blaðsins. Heiir hann fyllst tuga-
æsingi yl:ir því, að Framsóknar-
blaðið, að gefnn tilefni minntist
nokkrum orðum á Iramkomu
kommúnista fyrstu stríðsárin
gegn Bretum og bandamönnum
Jreirra. Þau árin sem vináttu-
samningurinn við Hitler var í
gifdi, og jreir af þeivísi sinni
töldu |»að Rússum jxiknanlegt
að fjandskapast við Breta. I
grein Framsóknarblaðsins eru
Jaessi fjögur meginatriði:
1. Kommúnistar töldu 25
ára vináttusamning Riissa við
Hitler eðlilegan og rétta línu.
2. Kommúnistar heimtuðu
er oit mjög ólíkt því sem hér
er, heldnr alveg eins við llug-
völlinn á Hellu sem væri, hvað
veðurfar snertir skyldari Vest-
mannaeyjum. En hæfilegur akst-
ur í bifreið væri Vestmanna-
eyingum ekki móti skapi. Með
báða jressa lendngarstaði t' lutga
myndi flugferðirnar notast hczt.
Hitt atriðið engu ómerkara
var sá vitnisburður sem verkfr.
Östergaard gaf verkamönnum
þeim sem við flugvöllinn hafa
unnið. Sagði hann jrá hafa ver-
ið J»á beztu verkamenn sem
hann hefði haft undir sinni
stjórn hér á landi, og gagn-
stætt því, sem víðast hefði verið,
hefði hann getað verið áhyggju-
laus um ástundun og afköst
verkamanna sinna hér. Taldi
hann ástæðuna Jrá að vegna ein-
angrunar hefði ómenning sú er
vinnusvik síðustu ára hefðu
ræktað, ekki náð að lesta hér
rætur, og vonaði að bættar sam-
göngur yrðu ekki til þess að
spilla íbúunum að jæssu leyti.
Hafi svo allir jjökk, se mað
framgangi málsihs hafa unnið.
Flugvöllurinn er leugitm, og
hann er einskonar andlegt verð-
mæti, sem aldrei verður frá okk-
ur tekið, hvað sem Iramtíöiii
annars ber í skauti sínu.
að Islehdingar birgðu nazista að
vörum eftir að þeir höfðu haíið
áfásarstríð.
•3. Kommúnistar sendu út
dreyfibréf lil setuliðs Breta í
þeim tilgangi að slæva eggjar
liðsins.
4. Kommúnistar beyttu mál-
gagni síntt, Þjóðviljanum, svo
hatramlega til varnar málstað
nazista, að banna varð bjaðið og
flytja ritstjórana í tlegð.
F.ngu þessara atriða reynir
Eyjablaðið að mótmæla, en gjör-
ir tilraun til þess að verja það,
að Rússar sömdu ekki við Breta,
og tekst það heldur illa, sem
von ér til.
Reynir blaðið að afsaka
samninginn við Hitler með því
að ekki hafi verið hægt að
semja vð Breta vegna þess að
þeir vildu ekki gefa samþykki
sitt til þess að Rússar mættu
vaða með her inn í Pólland ef
Þjóðverjar hæfu ófrið á ein-
hverjum vígstöðvum. „Nei, ekki
um að tala“ segir Eyjahlaðið og
er mjög hneykslað yfir jressari
afstöðu. Hefðu Bretar samþykkt
slíka ósvinnu hefðu þeir jrar
með tekið upp siðfræði Naz-
ista um að virða að engu rétt
frjálsrar þjóðar, en hafa frelsi
hennar að verzlunarvöru í
þjónustu hagsmuna sinna. Þessu
var jrví hafnað af þeirra hálfu.
Hitler flökraði aftur á móti
ekki við svona lítilræði og þar
voru báðir sarna sinnis, jrví á-
rásin á Finnland og innlimun
Eystrasaltsríkjanna sýnir eins
ljóst og frekast er unnt virðing-
arieysi Rússa fyrir rétti smá-
þjóða, og sýnir þetta meðal ann-
ars skyldleikann hjá þessum
tveim stefnum. Önnur afsökun-
in er sú, að einhver íslending-
ur hafi sagt, að Sæmundur fróði
hafi oltar en einu sinni sarnið
við Kölska Jsegar hann hafði hag
af því. Sjá nú flestir skynbærir
menn, hverskonar rök svona til-
vitnun er.
Þó Eyjablaðið eigi við það, að
Stalín háfi verið Sæmundur
fróði, |r;i er það ósannað, að
Rússar hafi haft hagnað af
samningnum. Því heiur ekki
verið mótmælt, að samningur-
inn hafi komið stríðinu af stað,
og ennþá er ekki hægt að segja
að Rússar hafi grætt á því. En
ef Stalin heldur áfram að leika
hlutverk sæmundar, þá fer
maður að skilja hið dularfulla
vald, sem hann hefur yfir ís-
lenzku kommúnistunum, sem
minna ekki ósjaldan á |>á púka,
setn Sæmundur í Odda hafði
til að vinna ýmis óþverrastörf,
þeirn til lítilla nytja.
Um j)að að einhver þing-
maður haii viljað taka Hitler
að einhverju leyti til fyrirmynd-
ar, er mér ekki kunnugt, en
Eyjablaðið virðist vita á því full
skil og þarf þá ekki á fræðslu
að halda í því efni.
Þó ritstjóra Eyjablaðsins hafi
Framhald á 2 síðu.
Áskorun tekið