Freyr - 01.09.1962, Blaðsíða 14

272
FRE YR
var nærri nýtt. Hér hafði brunnið og nýtt
hús verið reist en allt annað var gamalt,
byggingar að vísu stæðilegar en innréttað-
ar á gamla vísu og landið var vanhirt og
sumt af því fremur mögur jörð. Landstærð
er 33 ha og af því 10 ha engi.
— Þú fékkst þá jörðina ódýra?
— Nei, ekki var það og ég varð að taka
lán fyrir mestu af kaupverðinu. Hún kost-
aði með öllu tilheyrandi 137 þúsund krón-
ur, það var mikið af því að hún var niður-
nídd. Áhöfnin var þá 26 nautgripir, þar af
aðeins 9 mjólkandi kýr og svo voru hér um
30 svín. Og vélarnar voru allar lélegar eða
ónýtar. Ég varð að fá 90 þúsund krónur til
láns og það var mikið, af því að svo margt
nýtt þurfti fljótlega að kaupa og margt að
lagfæra. Hefði landið bara verið í góðri
rækt, en svo var ekki. Á fyrsta ári var upp-
skeran hrjáð af allskonar hörgulkvillum.
— Og hvaða ráð voru svo þau fyrstu til
framfara?
— Ég byrjaði nú strax á því að kalka
jörðina og svo að ræsa fram votar og
blautar engjar. Nú og svo þurfti strax að
laga byggingarnar Þetta var allt vinnu-
frekt og það urðu langir vinnudagar hjá
okkur Helgu stundum, en hún kann allt til
bústarfa svo að hennar hjálp var mikils
virði.
★ ★
Við skulum hlaupa yfir alla smámuni
þessara 11 ára, sem Niels og Helga hafa
búið í Röjkum og líta á það sem er að ger-
ast. Við göngum um hús og akra á meðan
Helga útbýr handa okkur hressingu.
— Hvernig nytjar þú svo landið nú eftir
allar jarðabæturnar?
— Ég verð nú að játa, að ég hef ekki
fasta sáðskipta-áætlun. Ég hef að vísu
fastar reglur um notkun áburðar fyrir
hverja tegund jarðargróðurs. Ég legg litla
áherzlu á kornyrkju, eftirtekjan af því er
of lítil, aðrar jurtir gefa meira. Ég hef góð
beitarskilyrði, engið er nú ágætis tún svo
ég hef aukið áhöfnina að mun. Þessvegna
verð ég að rækta rótarávexti. Ég hef gul-
rófur og fóðursykurrófur í um það bil 7
hekturum og korn í 8, svo rækta ég ögn
af kartöflum, bæði til fóðurs og til sölu í
kartöflumjölsverksmiðjuna í Videbæk. Ég
ræktaði um skeið talsvert mikið af kartöfl-
um, þá var góður markaður í verksmiðj-
unni og hann er það raunar enn, en nú er
bara skammtað hve mikið er tekið af hverj -
um bónda. Nú, og svo er landið annars til
slægna og beitar.
— Og áhöfnin nú, hve stór er hún? Ég
sé að þú hefur skjöldóttar józkar kýr, ég
veit að það er betra verð á kjöti en mjólk-
urvörum hér í Danmörku, og svo sé ég að
þú hefur væna tarfa í fjósinu sjálfsagt til
kjötframleiðslu, segi ég er við göngum um
fjósið, þar sem nokkur naut standa bundin
á básum.
— Já áhöfnin; ég varð nú að stækka
fjósið því að eiginlega var það fullt þegar
ég kom, jörðin framfleytti þá ekki meiru
en þessum 26 nautgripum sem ég fékk með.
Ég hef nú 14 kýr mjólkandi, 15 stórar kvíg-
ur, sem eiga að bera í haust, svo hef ég
þessi 8 stóru naut, þau sel ég í haust, 16—
18 mánaða gömul og svo er kálfadót, þetta
eru samtals 58 nautgripir, sem ég á. Já,
það eru józkir gripir, bara tvær rauðar
danskar, ágætir gripir, sem alltaf gefa yfir
200 kg smjör á ári. Þú skilur, að fjósið hef-
ur þurft að stækka.
Og það gekk vel. Hér voru hlöður stórar,
ég stækkaði fjósið bara inn í hlöðu og hef
svo korn og hey úti í stökkum, en loftið
yfir fjósinu hef ég innréttað sem hænsna-
hús. Þar er rúm fyrir 600 hænur, og ég
hafði þar fullt um tíma. Helga passaði
hænurnar í hjáverkum og þær gáfu góðar
tekjur á tímabili, þegar eggin voru í nokkru
verði en nú hef ég bara fá hænsni, þau
gefa ekkert nema tap, verpa varla fyrir
fóðri sem ekki er von þegar við fáum ekki
nema 2,60 fyrir eggin. Á tímabili fengum
við meira en 5 krónur fyrir kg, nú bara
helming þess.
— Og svo hefur þú svín, segi ég, því að
þau standa þar rýtandi í stíunum og eru
hávær með köflum svo að viðræður okkar
truflast af svínagargi.
— Já, ég hef að staðaldri þetta 15—20
gyltur. Grísina el ég ekki lengur en til frá-
færna, þá sel ég á því stigi, það borgar
sig ekki fyrir mig að hafa það öðruvísi, hér