Freyr - 01.08.1992, Blaðsíða 16

576 FREYR
15.-16.’92
Námskeið um nýtingu
búfjáráburðar
Óttar Geirsson
Dagana 30.-31. mars sl. var haldið námskeið um notkun búfjáráburðar á Bœndaskól-
anum á Hvanneyri. Námskeiðið var m.a. haldið í tilefni af 90 ára afmœli Guðmundar
Jónssonar fyrrum skólastjóra, en hann kenndi lengi jarðrœktarfrœði við Hvanneyrar-
skóla og skrifaði eina ítarlegustu ritsmíð um búfjáráburð sem enn hefur verið skrifuð á
íslensku.
Lars Nesheim flytur erindi sitt. Ljósm. Óttar Geirsson.
Hún birtist í Búfræðingnum árið
1942 eða fyrir 50 árum, og var
notuð við áburðarfræðikennslu í
bændaskólunum fram yfir 1960.
Guðmundur Jónsson var á nám-
skeiðinu og að kvöldi fyrri nám-
skeiðsdags var honum haldið sam-
sæti á Hvanneyri þar sem margir
Borgfirðingar og fleiri heilsuðu
upp á hann. I upphafi námskeiðs-
ins flutti Magnús B. Jónsson erindi
um störf Guðmundar Jónssonar
fyrir íslenskan landbúnað.
Ströng ákvœði til verndar
umhverfis.
Síðan hófst hinn fræðilegi þáttur
námskeiðsins. Pað voru 11 fyrirles-
arar á námskeiðinu fyrir utan nem-
endur í Búvísindadeild Hvanneyr-
ar sem höfðu unnið veggspjöld og
handhæga handbók um búfjárá-
burð og skýrðu þessi verk sín á
námskeiðinu. Einn fyrirlesara var
norskur, Lars Nesheim frá Vágö-
nes í Noregi, en Norðmenn hafa
gert miklu fleiri rannsóknir á bú-
fjáráburði og tilraunir með hann
en við Islendingar. Þar eru einnig
strangari kröfur gerðar um að bú-
fjáráburður valdi ekki mengun en
hér; t.d. verða norskir búfjáreig-
endur að hafa aðgang að ræktunar-
landi sem svarar til 0,4 ha á hverja
búfjáreiningu sem þeir eiga. I einni
búfjáreiningu eru mismargir gripir
eftir búfjártegund, t.d. er ein
mjólkurkýr í einni einingu en 7 ær.
Bóndi sem á 20 kýr og 210 ær þyrfti
því að eiga að lágmarki 0,4 ha fyrir
hverja kú (0,4x20=8) og 0,4 ha
fyrir hverjar 7 ær (0,4x30=12) eða
samtals a.m.k. 20 ha.
Þá eru einnig ströng ákvæði um
það hvenær bera má búfjáráburð á
tún og er yfirbreiðsla búfjáráburð-
ar óheimil frá 1. nóvember til 1.
apríl ár hvert nema því aðeins að
búfjáráburðurinn sé felldur niður
(plægður, herfaður) innan sólar-
hrings frá því að hann er borinn á.
Lars Nesheim taldi þessu ákvæði
laganna strangar framfylgt í þétt-
býlli héruðum en í dreifbýlinu í
Norður-Noregi.
Hvernig á að koma skítnum á
tún án þess að skemma þau?
í umræðum á námskeiðinu kom
fram að hér á landi ræða menn enn
oft um búfjáráburð sem vandamál
sem þurfi að losna við á sem ein-
faldastan og ódýrastan hátt, en
þarna er að sjálfsögðu um verð-
mæti að ræða og finna þarf leiðir til
að nýta áburðarefnin í skítnum á
sem hagkvæmastan hátt. Eitt erf-
iðasta úrlausnarefnið er hvernig
koma megi skítnum á túnin á þeim
tíma sem til þess hentar án þess að
skemma túnin og valda þannig
e.t.v. meiri kostnaði en vinnst með
sparnaði í áburðarkaupum. Oft er