Mjölnir - 04.04.1951, Side 3

____________^_ M J 0 L N I B _ f
Sigur kínversku alþýdunnar
á svidi efnahagsmála
HJn röramu reykský styrjald
arinnar spilltu enn andrúmsloft
inu 1 Kína, þegar milljónir
verkamanna og kvenna, með
haka, skóflur, axir og sagir að
vopni hófu endurbyggingu verk
smiðja og verlkstæða, sem Kuo-
mintang-illþýðið skildi við í
rústum. Brátt tóku verksmiðju
hús að rísa upp úr rústunum
og iðnaðarvélar að snúast, eim-
lestir að þjóta yfir endurbyggð
ar brýr og koi að streyma út
úr lyfturennunum við námuop-
'in. Tugir gufuskipa, sem sökkt
hafði verið í Jangtse-fljót,
plægja nú vatnsflöt þess að
nýju. Milljónir teningsmetra af
mold hafa verið lagðir í stífiur
og varnargarða til að halda við
síkjum og uppistöðum og
þvinga vatnsrennsli fljótanna í
sinn rétta farveg.
1 annálmn Ikínverska alþýðu-
lýðveldisins mun ársins 1950
verða minnst sem fyrsta árs
hinnar efnahagslegu viðreisnar.
Á velmektardögum imperíal-
ismans og lénsveldisins I K'ina,
voru hagskýrslur í litlum met-
um hjá valdamönnum landsins.
Hinir fáfróðu embættismenn
Kuomintang-stjómarinnar og
skrifstofulýður nýlendukúgar-
anna hafði enga hagsmuni af
að afla réttra upplýsinga um
efnahagsmál lanásins. Eina á-
hugamál þeirra á því sviði var
það, að skýrslur þeirra og reikn
ingar væru í samræmi við hags
muni húsbænda þeirra. Stað-
reyndum og töíum var þvi snú-
ið við í skýrslum þeirra svo að
þær hæfðu pólitískum og fjár-
hagslegum hentugleikum arð-
ræningjanna.
Sumar staðreyndir var þó
ekki hægt að fela með neinum
fölsunum, t.d. það, að iðnaður-
inn var á mjög lágu stigi og
stóð nærri í stað, að hið gifur-
lega arðrán, skildi hinmn vinn-
andi manni ekki einu sinni eftir
það sem hann þurfti til að við-
halda vinnuþreki sínu, að jám-
brautarkerfið var ófullnægj-
andi og í megnasta ólagi, að
verðbólga og alger glundroði
ríkti í efnahagsmálum landsins,
að braslk viðgekkzt í stað verzl-
unar og að landbúnaðurinn var
frámunalega gamaldags og
frumstæður. Þessum staðreynd
um gátu jafnvel ósvifnustú hag’
skýrslufalsarar hins gamla
Kína ekki leynt.
Þegar þetta ástand og hin
hryllilega eyðilegging, sem
Bandaríkjalepparnir framkv.
áður en þeir flýðu meginlandið,
er haft í huga, er Ijóst, hve
gífurlegir erfiðleikar blöstu við
kínversku alþýðunni er hún
bjóst til að reisa efnahagslkerfi
þjóðarinnár úr rústum og þróa
það fram á við. Erfiðleikamir
vom svo miklir, að afturhalds-
blöð um allan heim, fyrst og
fremst þó blöð bandarísku ein-
okimarherranna, voru sannfærð
FYRRI HLUTI
Útdráttur úr grein
eftir V. AVARIN, sem
birtist í Sovét-tímarit-
V
inu New Times, 6. og
7. hefti 1951.
um og hlökkuðu yfir því, að
viðreisnartilraunir k'inversku al
þýðunnar mundu engan árang-
ur ibera, heldur enda með efna-
hagslegum glundroða, hungurs-
neyð, uppreysnum, borgara,
styrjöld og algeru hruni. Slílkar
voru spár bandarískra stjórn-
málaspekinga og slík var sann-
færing handbenda imperialis-
mans í Shanghai og Tientsin,
sem hötuðu K'ina eins og pest-
ina.
Eh skoðanir þes^ara mein-
fýsnu andstæðinga kínversku
alþýðunnar voru einungis af-
kvæmi óska þeirra. Þeim var
gersamlega Ökleift að meta hið
skapandi byltingarafl fjöldans
skynsamlega. Kínverski Komm-
únistaflokkurinn leysti þessa
orku úr læðingi og beindi henni
að hinum tröllauknu verkefn-
um, sem biðu úrlausnar fram-
undan.
Það er aðeins rúmt ár síðan
kínverska alþýðulýðveldið var
stofnað. Skipulagskerfi alþýðu-
lýðræðisins veitti hæfileikum,
sköpunarorku og ókúgandi
framvinduþrá fjöldans full-
nægjandi verksvið. Bróðurleg
aðstoð Sovétríkjanna hefur auð
veldað kínverslku alþýðunni bar
áttu hennar á efnahagssviðinu'
mjög verulega. Og þrátt fyrir
hrakspár véfrétta imperíalis-
mans hefur hún á þessu eina
ári unnið þýðingarmikla sigra'
á sviði efnahagsmála sinna.
Ríkisstjórnin og
einkaiðnaður
Á styrjaldarárunum síðari
var svo að segja* allur iðnaður
og samgöngur í Kína, (þar með
talin Formósa og Norðaustur-
Kina) undir yfirráðinn jap-
anskra auðfyrirtækja. Innan
við 10% af öllum nýtísku iðn-
aði í landinu — þ. e. að frá-
töldum handiðnaði og heimilis-
iðnaði — var í höndum Kín-
verja sjálfra. Nú hefur þetta
snúizt við, og innan við 10%
af iðnaði landsins (Formósa
meðtalin), er enn í höndum
Breta, Bandarikjamanna og ann
arra erlendra kapítalista.
Annað mjög þýðingarmikið
atriði í þessu sambandi er það,
að yfirgnæfandi meirihluti stór
iðnaðarins, þ.e. þeirra iðnfyrir-
tækja, sem mesta þýðingu hafa
fyrir þjóðarbúskapinn, er nú
kominn í eigu alþýðunnar. —
Framleiðsla eldsneytis, orku,
málma, vefnaðarvöru, sements
og véla, er t.d. því nær ein-
vörðungu í höndum ríkisvalds-
ins. Hinn þjóðnýtti iðnaður hef
ur algera forustu í iðnaðarmál-
um Kina.
Þrátt fyrir þetta hlúir ríkis-
stjórnin að einikaiðnaðinum af
mikilli alúð, því henni er kapps
mál að auka fr’amleiðsluna sem
mest og lætur enga möguleika
leika né tæki, hversu lítil sem
þau eru, ónotuð í þeim tilgangi.
Fjöldi iðnfyrirtækja í einka-
eign starfa nú í þágu ríkisins
eða almenningssamtaka. R'ikið
sér þeim fyrir hráefnum og
eldsneyti og ekki ósjaldan fyrir
lánsfé. Fullnægi þessi fyrirtæki
ýmsum tilteknum skilyrðum,
eru þeim veittar ýmiskonar
undanþágur og sérréttindi. En
arðlánsviðleitni og arðránsmögu
leikum eigendanna eru settar
strangar skorður.
Einkarekstur er enn veruleg-
ur þáttur í iðnaði Kína. Jafnvel
í Múkden, þar sem þjóðnýtt eru
hlutfallslega -flest iðnfyrirtæki,
voru inn 50 þús. iðnverkamenn,
eða um allra iðnverkamanna
við störf hjá einkafyrirtækjum
á fyrra árshelmingi 1950. Að
vísu er meirihluti þessara fyrir
tækja, eða alls um 10 af ca.
12 þúsundum, með minna en 10
verkamenn í þjónustu sinni, og
eru því í rauninni eklki annað
en handiðnaðarvinnustofur. I
öðrum kínverskinn borgum er
i hlutur einkaiðnaðarins miklu
stærri af heildariðnaðinum, mið
að við fjölda verkamanna við
iðnaðarframleiðslu.
I bráðabirgðareglugerð, sem
ríkisstjórnin hefur gefið út um
rekstur einkaiðnfyrirtækja, eru
settar ákveðnar reglur um arð-
greiðslur af hlutafé, öryggisút-
búnað og vinnuskilyrði í -verk-
smiðjum, tryggingar, greiðslur
í varasjóði, undanþágur frá
sköttum á einkafyrirtækjum,
sem þurfa að auka rekstur sinn
vegna framleiðslu á þjóðhags-
lega þýðingarmilklum vörum
o.s.frv.
Á seinni hluta síðasta árs
hófst á iðnaðarsvæðunum hreyf
ing fyrir því að meðalstór, og
þó einkum smáfyrirtæki, mynd
uðu með sér samtök. Hvert
slíkt samband hefur sérstaka
yfirstjórn, sem annast hráefna
innkaup og vörusölu frá sér-
stakri miðstöð, ákveður hvaða
vörur skuli framleiddar og svo
frv. I Shanghai voru á s. 1.
hausti mynduð 38 slík sam-
bönd með samtals 837 verk-
smiðjur og verkstæði innan vé-
banda sinna, og nærri 1000 litil
einkaiðnfyrirtæki í Tientsin
hafa sameinast í slíkum sam-
böndum. Stjórnarvöldin stuðla
að myndun þessara samtaka
og veita þeim fulla viðurkenn-
ingu.
Framleiðsluáætlanir
uppfylltar fyrir til-
skilinn tíma
Á siðasta ári hófst starfs-
keppni í stórum stíl í kínversk-
um verksmiðjum og við járn-
brautirnar. Verkamaður keppir
við verkamann og jafnvel verk
smiðja við verlksmiðju. Tugir
þúsunda nýrra keppenda hafa
bæzt í úrvalsvinnusveitimar og
floklk forgöngumanna um bætt-
ar vinnuaðferðir. Hundruð úr-
valssveita starfa nú í kolaiðn-
aðinum. Alls taka um 200 þús.
kolanámumenn þátt í starfs-
keppninni. Um 87% af verka-
mönnum í Múkden taka þátt
'i starfslkeppninni. 1 mörgum
verksmiðjum og jámbrautar-
verkstæðum vom vinnuafköst-
in tvöföld til þreföld á við það
sem þau vom 1949.
Vegna þessara afreka verka-
lýðsins, öruggrar forustu komm
únistaflokksins og rílkisstjórnar
innar og þeirra bróðurlegu að-
stoðar, sem Sovétrjkin hafa
veitt hinu imga kínverska ai-
þýðulýðveldi, hafa margar
deildir iðnaðar og samgöngu-
mála lokið áætlunum sínum
fyrir tilskilinn tíma, jafnvel þó
að i þeim væri gert ráð fyrir
mikilli framleiðsluauikningu frá
1949. Um 180 stóriðnaðarfyrir-
tæki víða í landinu uppfylltu
áætlanir sínar fyrir hið á-
kveðna tímamark. Ársáætlun
jámbrautanna, sem gerði ráð
fyrir nærri helmingi meiri flutn
ingum 1950 en árið áður, var
lokið 19. des. I nóv.lok var
garnframleiðsla vefnaðarverk-
smiðjanna í Shanghai komin
16% og dúlkaframleiðslan 8%
fram úr ársáætluninni. Baðm-
ullariðnaðurinn fór 16% fram
úr ársáætlun. Kolaframleiðslan
varð 37% meiri á fyrstu þrem-
ársfjórðungunxun 1950 en á
sama árið áður, og orkufram-
leiðslan 30% meiri.
Umbætur í iðnaðinum, sem
verkamenn hafa átt frumkv. að,
skipta þegar þús. Állmargar
uppfinnagar kínverskra hug-
vitsmanna hafa verið telkn-
ar í notkun. T.d. em strætis-
vagnarnir í Shanghai nú Iknúðir
með nýrri gerð gasmótora, sem
verkfræðingurinn Chang Te-
;Ching hefur fundið upp.
Fyrir alúðarfullt og dyggi-'
legt starf járnbrautarverka-
manna, aðstoð sérfræðinga frá
Sovétríkjunum og hagnýtri
reynslu þaðan, ganga nú 99%
af öllum farþegalestum lands-
ins og 97 % allra vöruflutninga
lesta eftir nákvæmri tímaáætl-
un. Lokið er viðgerð á 22 þús.
kílómetra af skemmdum járn-
brautmn og á síðasta ári hófst
bygging nýrra járnbrauta, sem
eiga að tengja Chungfcing við
Chengtu, Tienshui við Lanc-
how (framlenging a Lunghai-
járnbrautinni) og Linchow við
Kweiyang. Verið er að gera
uppdrætti að tveim nýjum járn
brautum í viðbót.
Samgöngur á sjó og fljótum
hafa verið stórum bættar og
auknar. Meira en 50 af yfir 300
stómm skipum sem glæpalýður
Kuomintang sökkti í Jangtse-
fljót, hefur verið náð upp.
Baráttan við gagn-
byltingaröflin
Jafnframt qfnahagsviðreisn-
inni stendur yfir sleitulaus bar-
átta gegn óvinum alþýðunnar
innanlands og erindrekum er-
lendra heimsvaldasinna. Leyni-
erindrekar amerísku yfirgangs-
stefnunar og Kuomitang leita
aðstoðar meðal leifa þess aftur-
halds, sem þegar hefur beðið
ósigur í drengilegri viðureign.
Þessir leynierindrekar reyna að
teygja gripklær sínar inn í verk
smiðjumar til njósna, skémmd-
arverka og rána og til að vekja
upp óánægju meðal verkalýðs-
ins og jafnvel að fá þá lakast
menntu meðal verkamanna til
beinnar aðstoðar í moldvörpu-
starfi sínu.
En verkamennirnir em sjálf
ir dyggilega á verði gagnvart
þessari hættu, og láta ekfci
sitt eftir til að afhjúpa skémmd
arverkamenn og gera þá óskað
lega og draga fram í dagsljósið
dæmi um ábyrgðarlausa afstöðu
til eigna almennings og fram-
leiðslunnar. 1 Shanghai hafa t.
d. allmargir bandaríkjaerindrek
ar verið staðnir að skemmdar-
verkum á vélrnn, við að fcoma
fyrir sprengjmn og slíku, vegna
árvekni verkamannanna. Enn-
fremur hafa þeir aðstoðað við
afhjúpun „sögumanna“, sem
skipaðir vdm til útbreiðslu á
áróðri Bandaríkjamanna gegn
alþýðustjórninni. „Sögumenn“
voru sérstök stétt í hinu gamla
'Kína. Þeir voru flakfcarar, sem
skemmtu almenningi m.a. með
því að segja sögur, en stund-
uðu annars skottulækningar og
betl. Með falli Kuomintarig glöt
uðu þeir tilvemmöguleika sín-
um sem stéttar. Eftir að innrás
Bandaríkjamanna í Kóreu hófst
tóku erindrekar þeirra í Kína
marga af þessum sögumönnum
í þjónustu sína til að dreifa
áróðri.
Árið 1950 hófst snörp viður-
eign milli stjórnarvaldanna og
„öldunganna" svonefndu, en
það vom einskonar vinnumiðl-.
arar, sem réðu verfcamenn í
þjónustu sina og leigðu þá síð-
an út, og hirtu venjulega um
helming þeirra launa, sem
verkamennirnir unnu fyrir. —
Þessi starfsemi var bönnuð, og
hófu þá vinnumiðlaramir hefnd
arráðstafanir og skemmdar-
verk. Þessum ófögnuði hefur
nú verið aflétt nær algerlega.
Ennfremur er nú leitast við að
útrýma hinum fjölmörgu leyni-
félögum, sem vom ein af mörg
um plágum hins gamla Kína og
géysiútbreidd.
Iðjuleysingjasamtök „sögu-
manna“, leynifélögin, vinnumiðl
ararnir og fleiri áþekk aftur-
halds- og arðránsöfl hafa ó-
spart verið notuð til að reka
erindi erlendra heimsvalda-
sinna og Kuomintang-aftm--
haldsins og skirrðust engra
meðala. Hefur verlkalýðurinri
veitt mikilsverða aðstoð við út-
rýmingu þessa ófagnaðar.
Gagnbyltingaröflin tóku nýj-
(Frh á 4. síðu)