Mjölnir - 13.08.1975, Blaðsíða 4

GESTUR EANNDAL:
HITAVEITUHNEYKSLID
Á fundi bæjarstjórnar 4. júní s.l. um upphitaða hitaveitu fyrir
Siglufjörð héldu 3 sérfræðingar fyrirlestra um lagnir veitu um
bæinn, en enginn þeirra um hvað þær kostuðu siglfirðinga.
Á fundi bæjarstjórnar í okt. 1974, var samþykkt með öllum
atkvæðum að leggja tvílögn í norðurbæinn, en einlögn í mið-
og suðurbæ. Eftir að undirritaður hafði á fundi með 3 bæjar-
fulltrúum bent á rangar niðurstöður þessarar áætlunar, var aft-
ur samþykkt í febr. 1975 að reka Vermi h.f. frá störfum og fá
G.G. Þórarinsson til þess að gera nýja áætlun. Gerði hann síðan
áætlun um tvöfalt kerfi í miðbæ og einfalt í suður- og norður-
bæ, fyrir lítinn pening. Báðar þessar samþykktir bæjarstjórnar
eru í gildi.
í áætlun G.G.Þ., sem talað var um og kynnt á fundinum 4.
júní s.l. var mörgu leynt fyrir okkur siglfirðingum, en þó kom
fram eftirgfarandi:
1. Núverandi hitakostnaður okkar á að vera 5.65 M.l. of olíu,
og kosta með núverandi verði kr. 20.20 1. .. 114.00 m.kr.
2. Af þessari upph. eigum við að fá 18% hagnað 20.25 m.kr.
93.75 m.kr.
3. Og greiðum því næstu 8 ár. Árlega ..........
4. Skv. áætlun Sv. Einars. bls. 7, og sölu bæði
BP og Shell yfir árið 1974, voru notaðir 3
M.lítrar á 20.20 árið ’75 og jarðolía f. 2 millj. 63.00 m.kr.
5. Tjón siglfirðinga hvert ár verður því
6. Auk þess tapa þeir olíustyrk, sem er 1975
30.75 m.kr.
17.25 m.kr.
7. Árlegt tjón af byggingu hitaveit. verður því 48.00 m.kr.
8. í 8 ár með óbreyttum verðum samtals
9. Viðbót við þetta tjón kemur „stofnkostn-
aður“ vegna heimtaugagjalds
384.00 m.kr.
98.00 m.kr.
fiM).
K-í.’; ’
Beint tjón og ótaldir 18% vextir yfir 8 ár
(Umfram núverandi hitunarkostnað okkar)
482.00 m.kr.
Hvað kostar
heimtaugin?
.. í áætlun þessari kemur fram
að um 600 heimtaugar verði
lagðar í íbúðir í Siglufirði, en
nú hefi ég komist að því leynd
armáli að bara 325 hús eru
innlagningshæf. Ef við deilum
nú þessari tölu í beint tjón
pr. hús, kemur út kr. 1.400.000-
Ef ið deilum svo heildarheim-
taugarkostnaði niður á sama
fjölda húsa, kemur út að hver
heimtaug kostar kr. 210.000.-
. .Á fundinum lýsti bæjarverk-
fræðingur yfir að ruslapokam-
ir í bænum væru um 600. En
þar sem hitaveitan verður varla.
lögð í þá, leitaði ég eftir
hversu mörg eldstæði væru til
í bænum, m.a. í bröggum og
hálfónýtum húsum. Voru þau
um 450. En það er algjörlega
ófært að leggja hitaveitu í öll
þessi eldstæði. Enda talað um
hús og rúmmetra í öllum reglu
gerðum annars staðar á land-
inu, en hvergi um ruslapoka
eða íbúðir. Ef t.d. ætti að
reikna heimtaugargjald fyrir
hverja íbúð, yrðu endar verka-
mannabústaða við Hvbr. að
greiða, eftir áætlun G.G.Þ.,
88 þús. + lágl.b. + kauph.
samtals kr. 105.000.- eða kr.
525.000.- Þetta getur hver ykk-
ar reiknað, ef sérfr. okkar
segja okkur satt, en reyndin
virðist vera önnur.
Þessar tölur, sem ég hefi nú ,
4 — MiöLNIR
framtalið eru beint úr skýrslu
G.G.Þ., en ykkur er ókunnugt
um þær, bæjarfulltrúamir okk-
ar, einn og átta, held ég hafi
ekki lesið þessar áætlanir eða
ekki skilið þær. Enda mælti
G.G.Þ. ekki á móti þessum töl-
um á fundinum. En kallaði
þann, sem leysti dæmið hans
„reikningsmeistara", og fyrst
hann héti Fanndal, hlyti hon-
um líka að vera kalt, og því
þyrfti hann hitaveitu. Góð rök
í ykkur, góðir siglfirðingar.
Það verður að fá ykkur til að
borga, bara borga, borga,
borga. Tekjumar eru svo litlar
,frá Viðlagasjóði í ár!!
Hverjir vilja
fá hitaveitu?
Aðspurður á fundinum, svar-
aði bæjarstjóri, Bjami Þ. Jóns-
son. því til „að enginn yrði
skyldaður til þess, að leggja
inn til sín hitaveitu."
Á fundinum spurði ég fund-
armenn eftir, hversu margir
þeirra mundu leggja inn til sfn
þessa hitaveitu. Aðeins 1 (einn)
rétti upp hendina. Og það var
stúdentinn okkar í Suðurgötu
52, í húsi, sem bærinn á. Hann
vissi sem var, að hann mundi
fá innlögn, ef hann betlaði
hana af bænum. Steig svo stú-
dentinn í ræðustól og bað alla
bæjarstjómina, sem mætt var
á fundinum að hafa ekki gat
neðan á olíugeyminum svo ol-
ían úr honum mengaði ekki
hlíðina fyrir neðan. Enda býr
hann sjálfur suður og niður af
tanki..
Þetta atriði samþykkti Bjarni
Þór Jónsson bæjarstjóri úr
sæti sínu, án samráðs við hita-
veitunefnd eða bæjarstjóm.
Við það töpuðu allir háttvirtir
um 15 þús., það er að segja úr
bæjarsjóði. En stúdentinn okk-
ar gleymdi að benda bæjar-
.stjóm á að hafa gatið ofan á
geyminum, svo hægt væri að
setja olíu í hattn eða úr að
taka. Hér er tilvalið fundarefni
um „stórvægilegt umræðu-
efni.“!!!
Á fundinum bað Bogi Sigbj.
guð sinn að gera kraftaverk,
fylla allar leiðslurnar af heitu
vatni, eftir borun í sumar.
Mættu þá þeir, sem talað hafa
gegn lögn veitu um bæinn, sjá
ieftir því. „Bara leggja fyrst og
síðan.“ En hvað ætlar guðinn
hans Boga að gera við tvö-
földu kerfin, skautkatlana, ol-
íutankana, og allt dótið, sem
þá verður ekkert með að gera?
Það er nú það.
Hitunarkostnaður
Steinlgríms
Steingrímur Kristinsson spurði
á fundinum tvisvar sinnum
bæjarverkfræðinginn okkar,
hver hagnaður hans yrði af
innlögn hitaveitu í hús sitt.
Eftir langa umhugsun í ræðu-
stól, var svarið, „að samkvæmt
áætlun G.G.Þ., ætti það að
vera 18%.“ En hann fékkst
ekki til að segja aukatekið orð
um olíustyrkinn, sem af Stein-
grími yrði tekinn.
Steingrímur eyðir í olíu til
upphitunar á húsi sínu 60.000.-
kr. Þar frá fær hann olíustyrk
4x8.200 — kr. 32.800,- —
Raunkostnaður hans erður því
kr. 27.200.- Þá lítur dæmið
hans þannig út:
1. Eftir áætlun G.G.Þ. greið-
ir hann hlutf. 114:63 (þ.e. á-
ætlun og raun BP og Shell kr.
108.600.-
2. Eftir áætlun G.G.Þ. og
og bæjarerkfr. fæst + 18%
kr. 19.600.-
3. Þá á Steingr. að greiða
kr. 89.000,-
4. Drögum hér frá olíukostn
að hans kr. 27.200.-
5. Beint tap hans erður því
árlega kr. 61.800.-
Þannig verður það hjá flest-
um öðrum líka!
Þetta er um 220% umfram
kyndikostnað hans. Þar við
bætist svo heimtaugarkostnað-
ur, sem verður 1/325 pr. hús
kr. 210.00,-, ef allir húseigend-
ur í Siglufirði leggja veituna
inn til sín. En gæti orðið t.d.
ef fimmta hvert hús legði inn
til sín kr. 1.050.000.-, að ég
tali nú ekki um ef svo líklega
vildi til, að enginn tæki lögn
inn til sín. Hver borgar þá
þessar 350 milljónir, sem veit-
an kostar, og 18% vexti eða
60 millj árlega? Otsvör okkar
allra siglfirðinga voru s. 1. ár
kr. 40 milljónir. Kunnið þið
einhver ráð?
MiUjónir
í vasa hitaveitunnar
I lok fundarins talaði svo
G.G.Þ. aftur og taldi gott fyrir
hitaveituna að eiga nokkrar
milljónir í „vasanum." Frá
hverjum haldið þið að þær milj.
eigi að vera? OKKUR? RÉTT.
Kannske við höldum fagnað á
Hótel Höfn, þegar við setjum
milljónimar í „Vasa“ hitaveit-
unnar. Þangað ætti alltaf ,einn‘
að koma, ef við splæsum á
hann.
Rafmagns-
dælurnar
Að auki sagði svo G.G.Þ.
frá duldum aukakostnaði við
núverandi upphitun húsa með
rafdælum. (Þar tókst honum
að gera fínt grín að okkur sigl
firðingum með góðri aðstoð
dælaÞorsteins) T.d. „eins hest-
aflsdæla í húsi kostar“ og
sneri sér til Þorsteins og sagði
„þar sem þú ert með tölvu
þína, reiknaðu. út fyrir mig,
hvað rafkostnaður hennar er
yfir árið á kr. 7.40 kw.“
„Tuttugu og níu þúsund,“
svaraði Þorsteinn um hæl.
Þegar ég kom heim leit ég
á rafdælu mína, þar stóð 1l/2
ha. Síðan leit ég á.rafreikning
minn, þar stóð kr. 5.40 kw. Ég
j nota ekki dælu yfir nóttina,
því að það er ástæðulaus raf-
og olíueyðsla, né við upphitun
'að kvöldi yfir sumarið. Ég á-
ætla því not mín 300 hálfa
daga =150 heila, með iy2 ha.
0.9 kw x 5.40 = 1.450.- kr.
dælukostnað yfir árið. Áætlun
G.G.Þ. með góðri aðstoð Þor-
steins, er því 2000 — tvö þús-
und prósent hærri. Og ekki er
mitt hús minnst í bænum.
Við hlið Þorsteins sat bæjar-
stjóri, til hægri G.G.Þ. í ræðu-
stól sat Knútur form, rafveitu-
nefndar, og allir bæjarfulltrúar
i skipulegri röð fyrir aftan
ræðustólinn. Enginn sagði
neitt. Enginn veitti viðnám.
Allir þögðu. 5 íbúðir í verka-
mannabústað nota 2/12 ha.
dælu Rafk. Miðað við hús mitt
kostar dælan kr. 600-tæpar pr.
j íbúð.
] Raf magnsþörf in
I áætlun sérfræðinganna eru
mörg atriði, sem bera ekki
saman, t.d. segja þeir, að raf-
magn til upphitunar, umfram
Skútuvatnið, þurfi í 2.700
manna bæinn Siglufjörð.
Framkvæmdastofnunin telur
þurfa 6450 kw. pr. mann.
Sig. Thoroddsen telur þurfa
9300 kw. pr. mann.
Þorsteinn Jóhanensson telur
þurfa 12500 kw. pr. mann.
Samkv. þessari áætlun Þor-
steins þarf 33.750 m kw handa
2700 manna bæ. (Áætlunin er
gerð fyrir 2160 manns + 25%
fjölgun).
Gamli Skeiðsfoss framleiðir
10.8 M kw. Nýji 8, og Hvann-
eyrarstöðin 1,8. Samtals 20.8
M. kw. Ef allt þetta rafmagn
væri notað, mundi vanta 13
M. kw. með Skútuvatninu, og
þá væri ekki eitt kw. eftir til
suðu, iðnaðar, ljósa eða annars
í bænum. G.G.Þ. segir, að í
stað rafmagns geti komið 921
tonn af jarðolíu. Hún er með
9840 cal. hitagildi (minus 4%
upphitunarkostnað á hennr
sjálfri, en sleppum því hér).
^Ef við berum nú saman þessar
„samstofna“ tölur, kemur út
eftirfarandi:
Þorsteinn 33.750 M.kw með
860 sal......... 29.025.000.-
G.G.Þ. 921.00 kg. jarðolía með
9840 Kcal........ 9.062.640.-
Mismunur ca...... 20..000.000.-
Áðan vorum við að tala um
tvö þúsund prósent mismun.
En núna kemur fram 20 mill-
jarða cal. mismunur. Kannske
olíutankurinn verði % of lítill.
Þess vegna verði engin olía
eftir yfir ísavetur á útmánuð-
um. 35 milljón króna mismun-
ur á olíukaupum, gerir svo
sem hvorki til né frá í þessum
sýnishomum. Því um 10 millj.
króna skekkju, sem bent var á
„þarf ekki að tala um,“ sagði
Þorsteinn á fundi, „það væri
svo „lítið“.“
Okkur siglfirðingum er ætl-
að að greiða, en auðvitað get-
ið þið látið bæjarfulltrúana
bæta ykkur persónulega síðar
fyrir að hafa vísvitandi verið
valdir að þessu tjóni. Þá gæti
svo farið, að þeirra hús færu
undir hamarinn en ekki ykkar,
fyrir þessar óréttmætu versl-
unaraðferðir og opinberu yfir-
lýsingar, sem ég tel að séu
sakhæfar, og rétt að láta
reyna á það, eftir að verknað-
urinn hefur verið framkv.
Raunveruleg
hitaveita
Eftir þennan lestur, vona ég,
að allir verði mér sammála um
að við eigum að koma upp hjá
okkur raunverulegri hitaveitu
úr Fljótum, þar sem heita vatn
ið kostar næstum ekki neitt til
okkar, eftir lögn. En hætta við
Skútuveituna. Enda segir í
bréfi G.G.Þ. til Eyj. K. Jóns-
sonar, að varmi Skútu nægi
bara til 20% upphitunar í mín-
us 15°. Þurfi því olía að sjá
um 80% upphitunar, en ef nú
kæmu kuldavetrar eins og
1917, ’18, ’19 og '20 með allt
að -i-33° dag eftir dag í 3 mán
uði á herjum vetri, þá værum
við komin í sjálfheldu, það
yrði ekki búandi í Siglufirði
nema við hefðum Fljótaveitu.
Fljótaveitu eigum við að
koma upp hjá okkur og miða
stærð lagnar við 3500 manna
bæ eftir 8-10 ár. Skútuvatnið
passar fyrir 1150 manns, sem
reistu sér bú á Ásnum 1985.
Enda kemur síldin til okkar
eftir 2-3 ár. Nú er verið að ala
hana upp fyrir okkur. Bærinn
var 3300 manns, og verður
það fljótlega aftur eftir að síld
in kemur. Enda verður síldin
varla framar veidd fyrir verk-
smiðjur, heldur bara til mann-
eldis. (Ég lagði fram tillögur í
hafnamefnd til að flýta fyrir
myndun grunnstæða húsa, fyr-
ir komumenn, en þeir háttvirtu
nenntu ekki að afla bæjarbúum
milljóna verðmæti næstum því
fyrir ekki neitt í húsagrunnum.
Tillögumar voru því saltaðar.)