Ný vikutíðindi - 18.05.1962, Page 5
NT VIKUTlÐINDI
5
Deyfilyf og kynvílio
\iiiaiiiiiaiiiiiiiiiiiiiiiiiiirii!iiiiiiiiiiiiiiiii!iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiitiiiiiiiiiiiiBiiiiiiiiBiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiinií>
I Sem dæmi um það, sem birtast mun í frásögn eftir “
1 Sigurð Ellert um ástandið á Litla-Hrauni, birtum við I
- hér sjálfstæðan viðtalsþátt úr IV. kafla, er f jallar um í
- deyfilyf og kynvillu. Nafn viðkomandi fanga og votts l
1 birtum við ekki, en frumritið, sem er í okkar vörzlu, i
" er undirritað af þeim með eigin hendi: — Samtalið \
' fór fram 30. maí 1960. * |
•iiiiinnii ;i'iRi-ii 11:i! iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii]iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii[iiiiiiiuiuinriiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiti!iiiiiiiii
— Hvað ert þú gamall?
— Eg er fæddur 27. nóvember 1934, og
( er því 25 ára.
— Er langt síðan þú byrjaðir á afbrot-
um?
— Eg byrjaði um það bil þrettán ára
gamall, og tel ástæðuna vera þá að ég
' var rekinn úr þorpinu, sem ég átti heima
í, fyrir allskonar prakkarastrik. Eg var
sendur undir Eyjafjöll, og þar var mér
þrælað út svo að ég bíð þess ekki líkam-
legar bætur.
Þegar ég kom til baka, þá vissu allir
að ég var vandræðagripur, þótt ég væri
það ekki í raun og veni. Þú hefur ábyggi-
lega brotið rúður og svoleiðis þegar þú
varst strákur og skilur hvað ég á við. En
til að gefa þeim ástæðu til að hafa rétt
fyrir sér, þá byrjaði ég að stela og
I drekka.
— Hvenær lentir þú fyrst í fangelsi?
— 26. nóvember 1953. Einum degi áður
en ég átti afmæli.
— Hvað hafðir þú gert af þér?
— Þetta voru innbrot og þjófnaðir. Eg
fékk átta mánuði og þar við einn mánuð
fyrir innbrot sem ég framdi á meðan ver-
ið var að rannsaka og dæma hin.
Síðan hef ég verið svo að segja stanz-
laust inni.
— Eg hef heyrt, að þú sért kynvilltur.
Er það rétt?
— Rétt og rétt ekki. Það fer eftir því
hvemig á það er litið. Eg hef enga
ánægju af þessu sjálfur, en hef gert þetta
aðallega til þess að fá deyfilyf.
— Hafðir þú haft samneyti við kynvill-
inga áður en þú fórst í fangelsið?
■— Nei. Eg vissi varla hvað þetta var.
Það var ekld fyrr en á árinu 1954, að ég
komst í þetta, en þá var ég byrjaður á
deyfilyfjunum.
— Eg þjáðist af svefnleysi og læknir-
inn vildi gefa svefntöflur, en ég neitaði
vegna þess að ég hafði séð samfanga
mina veltast um undir áhrifum þeirra. Eg
var, satt að segja, hræddur við þær.
Læknirinn héma sendi mig til taugasér-
fræðings í Reykjavík og hann skipaði mér
að taka þessar svefntöflur á kvöldin og
róandi meðul yfir daginn.
— Hvers konar töflur vom þetta?
— Eg held að það hafi verið Mebomal
Natrium svefntöflur og Allargativ róandi
töflur.
— Ekki hefur þú verið í rúsi af því
sem læknirinn gaf þér?
— Nei, ég komst ekki í rús af því, en
ég komst upp á lagið þegar ég byrjaði
að safna þeim, og drekka svart kaffi með
inntöku. Afleiðingin varð sú að ég gekk
um í rúsi allan daginn, og svo fékk ég
aukaskammt hjá gæzlumönnunum í Stein-
inum. Þeir vissu vel til hvers ég notaði
töflurnar, en þeir vom bara svo góðir í
sér, og vildu sjá manni líða vel.
Þannig byrjaði ég á því að nota deyfi-
lyf, og lief gert síðan.
— Fékkst þú deyfilyf hjá gæzlumönn-
mn á Litla-Hrauni?
— Já, blessaður vertu. Maður þurfti
ekki annað en að berja hnefanum í borðið,
og lióta að fara í kast, þá komu þeir með
töflumar.
Þegar ég kom austur að Litla-Hrauni,
þá fékk ég ákveðinn skammt, tvær töfl-
ur á dag fyrirskipað af lækninum, en það
var auðvitað of lítið til að komast í rús
af.
— Hvernig fenguð þið það sem á vant-
aði?
— Þá var ástandið hér þannig, að allir
gátu fengið töflur sem vildu, og þeir sem
notuðu þær ekki sjálfir, en það vom ekki
margir, seldu okkur hinum þær.
— Hvað var verðið?
— Upp og ofan, eins og gefur að skilja,
en ég hef borgað sem svarar kr. 250 fyrir
eina töflu. Það er nokkuð hátt verð, en
maður er ekki að hugsa um það, þegar
út í þetta er komið.
— Þú sagðist hafa kynnzt kynvillu
vegna deyfilyf ja. Hvernig má það vera?
— Á þessum tíma vom nokkrir kyn-
villingar hér, og þeir höfðu alltaf deyfilyf,
þegar allir aðrir höfðu ekkert, svo mað-
ur seldi sjálfan sig fyrir nokkrar töflur.
Það var sérstaklega einn, sem ég var með,
en hann var svo ári brútal — ég held að
það hafi verið vegna minnimáttarkennd-
ar, — og hann vildi nota mig tvisvar og
þrisvar á dag. Annars em þeir svo marg-
ir, kynvillingamir, sem ég hef verið með,
að ég get ekki talið þá.
— Hvað varst þú gamall, þegar þetta
var?
— Seytján — átján ára. Það er ekki
liár aldur, ef miða á við það, sem ég
Iærði í fangelsinu.
— Hefur þú fengið deyfilyf hjá gæzlu-
mömium á Litla-Hrauni, og vissu þeir til
hvers þú notaðir þau?
— Já, og það oft. Þó var það sérstak-
lega einn gæzlumaður, sem lét mig hafa
eins mikið og eins oft og ég bað um.
Hann heitir-----------. Svo fékk ég líka
hjá gæzlmnönnunum------------, .----------
og----------.
Auðvitað vissu þeir til hvers ég og aðr
ir fangar notuðu þessar töflur. Því til
sönnunar er t. d. að ég fékk deyfilyf á
morgnana kl. 7, þegar ég fór til vinnu.
Þetta vora svefnlyf og áttu að takast inn
á kvöldin. Eg var þess vegná oft í rúsi
allan daginn, og leið prýðilega.
— Hefur þú lært nokkuð í fangelsinu?
— Eg hef verið hér í samtals fimm ár,
það er að segja ég hef verið dæmdur í sex
ár og einn mánuð, og gengið út og inn til
skiptis. Á þessum tíma hef ég eltkert lært
nema glæpi og aftur glæpi, sem von er,
því það er ekkert gert til þess að maður
læri neitrt annað.
Eg íhef lesið yfir íáÉt það sem skrifað
er að ofanverðu, og er það allt rétt og
satt í ödlum atriðum.
Litla-Hraun, 30. mai, 1960.
(Sign.)
Eg er vottur að því að-----------hefur
viðurkennt að iaMt sem ritað er að fram-
anverðu er satt og rétt í ölum atriðum.
Litla-Hraun, 30. mai, 1960.
(Sign.)
■— Hvemig byrjaðir þú á þeim?
^æri meira virði en allar stál
^urðir þessa lands.
TÖMSTUNDA-
Ö)JA
Iþróttir og tómstundaiðja
ert otiek:lct fyrirbæri, og ekk
tU Eð fan»ar leSgí
hafíVa-slikt’ en ^ótt þeir
„* tekið sér fyrir hendur
nnða eitthvað, sem þeir
i a ^ert og margt snilldar-
mnið, iþá eru verltfæri
Vt eða ekki til. T. d. má
ge a þess, að eitt sinn er
hofundur fór fram á það að
ta lanuð verkfæri — sög,
hamar og töng, þá var sög-
n rustuð og tannbrotin. ham
ailnn með brotið skaft, en
töngin því miður ekld til!
Þetta voru tómstundaverk
færin, sem vinnuhælið lét
föngunum í té.
Um íþróttir er það að
segja, að enginn kostla■ hef
ur verið á að stimda slíkt,
en í þau fáu skipti, sem það
hefur verið gert, þá hafa
fangar mátt sjálfir útvega
sér áhöld til íþróttaiðkana
með bví að skrifa snikjubréf
til íþróttafélaga og manna
sem oft hafa snúizt vel við
slíkri beiðni.
Sjálfsagt bvkir að geta
framlags hins opinbera, en
bað hefur lagt til örlítil
svæði. sem kallast „Knatt-
spvrnuvöllur", og hefur hann
það sér til ágætis að hland-
þróin er fyrir honum rniðj-
um!
FYLLST HRYLLINGI OG
VIÐB JÓÐI Á MANN-
EÐLINU
Svona má lengi telja upp
og mun það miskunnarlaust
gert, og hirði íþeir óþverrann
sem eiga.
Reynsla höfundar frá byrj
un veru hans í fangelsinu
varð til þess að hann fór að
verða forvitinn um sögu þess
og rekstur, eins og það var
frá sjónarhóli hlutlauss
manns, sem þó hafði það
tækifæri að vera á staðnum
og gat heyrt sögu þeirra
manna, sem mest korna
fram í iþeim atburðum, sem
þar eru að gerast daglega
og hafa verið að gerast.
Hann fór nú að leggja við
eyrun í samtölum fanga og
gæzlumanna, jafnframt því
að hann hafði auga með
hegðun beggja, til þess að
finna út: 1) hver eru 'áhrif
gæzlumanna á fangana, 2)
hver eru áhrif fangdisisins á
fangama.
Þegar niðurstaða þessara
athugana bætist við reynslu
höfundar og það, sem hann
sá samfanga sína reyna,
fylltist 'hann hryllingi, við-
kíaííi- 0g fyrirlitningu á
manneðlinu og á því þjóðfé-
lagi, sem á bak við slíkar að
gerðir stóð. Var áhugi hans
að fullu vakinn þegar hann
sá daglega fyrir sér stjóm-
leysi og skort á raumsæjum
skilningi á þeirri miíklu á-
byrgð, sem á þjóðfélaginu
hvílir, þegar það verður að
loka menn inni í refsiskyni.
Einsetti hann sér að grafa
og róta til botns í óþverran-
um og skeyta engu, þótt ein
hver vrði fyrir réttlátu
mykjukasti.
Næsti kafli nefnist „Upp-
reisnir“, og segir þar frá
þremur alvarlegum fanga-
uppreisnum á Litla-
Hrauni.