Ný vikutíðindi - 11.10.1963, Qupperneq 3

N"f VIKUTÍÐINDI
3
Urgur út af
prestkosningum
Prestskosningarnar, sem
fram fóru ekki alls fyrir
löngu í Grímsnesinu, þar
sem kosið var um prest að
Mosfelli, hafa vakið tals-
vert umtai.
Fullyrt er að sr. Ingólfur
Guðmundsson, sem kosinn
var með 137 atkvæðum, hafi
sótt um brauðið eftir að um
sóknarfresturinn var útrunn
inn og að Biskupsskrifstof-
ftn hafi samt tekið hann til
greina. Sr. Óskar Finnboga-
son, sem hlaut 36 atkvæði,
sótti hinsvegar löglega um
prestakallið.
Þetta hefur valdið ó-
ánægju og furðu margra og
ekki laust við að Biskups-
skrifstofan hafi fengið
Iðnskólastjóri —
(Framh. af bls. 1)
tortryggja að Sandholt hafi
nægilegan tíma til að sinna
skólastjórastörfum sínum
svo að fullnægjandi sé. Til
dæmis virðist tæknifræðsl-
an vera að renna upp í móti
— frá Iðnskólahúsinu á
Skólavörðuholtinu til skóla-
stjóra Vélstjóraskólans, sem
hefur tíma til að sinna sínu
skólastjórastarfi.
Var ekki meining Kjara-
dóms með stórhækkuðum
launum til opinberra starfs-
manna, að þeir helguðu
sinni stöðu alla sína starfs-
krafta? Ef Kjaradómur hef-
ur ekki séð um að menn 'í
háum trúnaðarstöðum hafi
mannsæmandi laun get-
um við ekki séð annað en að
þar hafi verið skotið nokkr-
um heiðursskotum og mikill
púðurreykur horfið út í vind
inn, án þess að tilganginum
hafi verið náð.
Einhvem veginn finnst
manni að það sé að minnsta
kosti hægt að finna aðra
hæfa menn en skólastjóra í
svo fjölmennum skóla, til
þess að vera í borgarstjórri,
hafnamefnd og yfirstjóm
skátahreyfingarinnar, auk
þess sem hann er látinn
teikna sjálfur viðbyggingu
skólahússins! Hann ætti að
hafa nóg með að sinna sinni
skólastjórastöðu. Því allir
Islendingar hljóta að vera
innilega sammála um það,
nú á þessum síðustu og
verstu tímum, að iðnfræðsla
og bætt menntun iðnaðar-
manna er ein af beztu leið-
unum til að leysa vanda
þjóðfélagsins að því tak-
marki áð bæta lífskjör fólks
ins með aukinni tækni og
skömm í hattinn fyrir,
hvort sem þetta er satt eða
ekki.
En fyrst farið er að tala
um presta og prestsetur,
dettur okkur í hug, að í
framtíðinni muni það leggj-
ast niður að prestar búi á
sveitajörðum, heldur setjist
þeir að í nærliggjandi kaup-
túnum. Til dæmis verði
presturinn í Odda búsettur
á Hellu, og presturinn í
Sauðlauksdal á Patreksfirði.
Fæstir prestar era mikl-
ir búmenn, þegar þeir koma
af skólabekknum, svo að
hæpið er að þeir ráði við bú-
rekstur á höfuðbólum, enda
eiginkona þeirra kaupstaða-
stúlka í flestum tilfellum.
æfðum höndum til allra
starfa.
Það er þess vegna krafa
allra iðnaðarmanna, iðn-
nema og aðstandenda þeirra,
að skólastjóri Iðnskólans
helgi sig þvi virðulega
starfi eingöngu.
Ríkisbankar —
(Framh af bls. 1)
hafi lánað braskara nokkr-
um hér í höfuðstaðnum hátt
á þriðju milljón króna út á
andlitið. Þetta hátterni er
hægt að sannreyna með lít-
illi fyrirhöfn, þar sem hér
er um opinbert fyrirtæki að
ræða og þagnarskylda gagn-
vart bankaráði og Alþingi er
ekki fyrir hendi. — Og úr
því að smáútibú leyfir sér
slíka lánastarfsemi, hvað
gera þá móðurskipin við afl-
ann úr vösum almennings í
Reykjavík ?
Þetta er spurning, sem
þjóðin vill fá greið svör við,
og ef nokkur á heimtingu á
þeim upnlýsingum þá er það
hún sjálf, enda eigandi þess-
ara peningastofnana. Ekki
væri heldur úr vegi að rann-
saka gaumgæfilega aðra
þjónustu, sem bankamir
stunda t. d. innheimtu á er-
lendum víxlum og ábyrgðum
i sambandi við vöruinnflutn-
ing. Það verður þó ekki gert
af viti nema ,,expertar“ séu
hafðir með í ráðum og fyrir-
varalaust.
Vonandi láta bankaráðin
ekki á sér standa með greið
svör við því, hvort þau
skipti sér lítið sem ekkert
af almennri útlánastarfsemi
bankanna — og þá hvernig
á því standi, að þau séu
ekki höfð með í ráðum, þeg-
ar um milljónir króna er að
ræða.

NORÐRI:
Ráðvana ríkisstjórn - Alþingi
verður að leysa verð-
bólguvandamálið
LÉLEG RÍKISSTJÓRN
Ríkisstjórnin stendur nú andspænis
alvarlegasta vandamálinu, sem komið
hefur upp síðan hún tók við völdum.
Dýrtíðar- og kaupgjaldsmálin verða
Ioks krufin til mergjar á komandi vik-
um og eru það verkalýðssamtökin, sem
hafa forustuna, enda búin að segja
lausum öllum samningum um miðjan
þennan mánuð. Skilyrðislaus verkfalls-
yfirlýsing verður boðuð, verði ekki
gengið til móts við kröfur verkamanna
tafarlaust.
Þetta er þá árangur af nær f jögurra
ára setu ,,Viðreisnarstjórnarinnar“,
sem hefur haldið um stjórnvölinn í
mesta góðæri, sem um getur í íslands-
sögunni. Þrátt fyrir það hafa láglauna-
og millistéttirnar orðið að vinna nær
tvöfaldan vinnutíma áður en ríkis-
stjórnin tók við völdum. Án þess á-
lags hefðu þær í rauninni alls ekki
lifað mannsæmandi lífi.
Ekki skal þó endilega fullyrt að
sinni, hvort mögulegt sé að hækka
kaup vemlega, en niðurfærsluleiðin er
alltaf opin, og reyndar sætir það stór-
furðu að ríkisstjómin skuli ekki vera
búin að koma auga á hana fyrir löngu.
ef hún trúir ráðgjöfum sínum hvað
það snertir að kauphækkanir séu alls
ekki mögulegar.
LÁG LAUN
í upphafi boðaði ríkisstjómin af-
skiptaleysi í kaupdeilum. Eigi að síð-
ur hefur hún orðið að setja bráða-
birgðalög um gerðadóm í kaup- og
verðlagsmálum og einu sinni skellt á
gengislækkun, eftir að handgengnustu
menn hennar höfðu setið á næturfund-
um vikum saman, og loks samið um
óveralega kauphækkun til handa verka
mönnum. Þessi vinnubrögð lýsa bezt
erfiðleikum stjórnarinnar og blátt á-
fram klaufaskap.
Um allan hinn siðmenntaða heim er
svo komið, að laun era almennt greidd
að miklu leyti í hundraðshlútfalli við
framleiðsluverðmæti, og séu þau lögð
til grandvallar era íslendingar langt
undir þeirri hlutfallstölu, a. m. k. hvað
snertir alla vinnu í landi. Þetta ástand
þarf því að endurskoða og finna hald-
góða niðurstöðu, sem hægt er að
byggja á, enda er hvergi í heiminum
auðveldara að afla upplýsinga um þessi
mál en einmitt á Islandi.
Allt þetta vita forustumenn verka-
lýðshreyfingarinnar, og með það fyrir
augum verða þeir harðir í horn að
taka í komandi kaupdeilum. Ríkis-
stjómin, aftur á móti, stendur ráðvana
sem fyrr og hefst ekki að. Það er þeim
mun ógæfulegra, þar sem annar flokk-
urinn, sem stendur að stjórninni, gefur
sig út fyrir að vera verkalýðsflokkur
og veit vel hve bágborin launakjörin
eru, a. m. k. mátti lesa það í leiðurum
blaða hans fyrir síðustu kosningar.
Þetta ástand tefur hran kommún-
ismans á íslandi.
HVAÐ GERIR ALÞING?
Stjórnarblöðin keppast nú um að út-
mála hve dýrtiðin sé orðin geigvænleg
og kenna um víxlhækkunum kauplags
og verðlags. Mönnum verður á að
varpa fram þeirri spumingu, hvemig
á þessum víxlhækkunum standi og
hvers vegna vinnuveitendur hafa sam-
þykkt þær með samningum við vinnu-
stéttimar og hvers vegna ríkisstjómin
hefur leyft verðhækkanir, þar sem
flestar vörutegundir eru háðar verð-
gæzlu?
Þessu er auðsvarað. Ríkisstjómin og
vinnuveitendur gátu ekki staðið í því
að halda kaupgjaldinu niðri eftir rosa-
legustu gengislækkanir, sem gerðar
hafa verið, sem skáru raunverulega
kaup niður um meira en 80% þrátt
fyrir skattaívilnanir og fjölskyldubæt-
ur. Vinnustéttirnar hafa náð aftur um
35% af þessari lækkun og fara nú enn
fram á meira.
Óðaverðbólgan magnast þannig mán-
uð eftir mánuð og fyrr en varir er allt
komið í strand. Óhemju fiskafli hefur
fram að þessu bjargað útgerðinni og
fiskiðjuveranum og skapað þjóðinni
gjaldeyri sem um munar. Ráðaleysi
ríkisstjórnarinnar er samt á góðri leið
með að setja allt úr skorðum.
Alþing kemur nú saman og verður
fróðlegt að fylgjast með hver verða
viðbrögð stjómarflokkanna við þessu
alvarlega vandamáli, verðbólgunni. Það
er um að ræða heill allrar þjóðarinnar,
og þessi mál verða að ræðast frá öll-
um hliðum og nauðsynlegt að þingið
sjálft finni úrlausnina. Þingmennirnir
verða að finna til ábyrgðartilfinningar
þegar þetta mál verður afgreitt, hvar
í flokki sem þeir standa.
Norðri.
\