Ný vikutíðindi - 13.03.1970, Síða 1

Lögreglusaga
á bls. 6.
Dagskrá
Keflavíkur-
sjónvarpsins
á bls. 5.
ÓTTI GRÍPUR INNFLYTJENDUR
Farmgjaldaafsláttur EIIVISKIPS stór
verkefni hjá skattalögreglunni
Skattalögreglan hefur
fengið í hendur stór-
skemmtilegt verkefni. 1
ljós mun liafa komið, að
nokkrir tugir innflytj-
enda, sem skipt hafa við
Eimskipafélag Islands og
fengið hafa afslátt í árs-
lok, hafa „gleymt” að geta
þessa afsláttar í bókhaldi
sínu og í sumum tilfellum
munu forstjórarnir sjálf-
ir liafa „ gleymt” að láta
gjaldkera og bókhaldara
sína koma afslættinum
fyrir á hinum rétta stað.
Þetta hefur orðið til-
efni stórfelldrar rann-
sóknar gegnum árin lijá
hinu fræga fyrirtæki,
EIMSKIP, enda hæg
heimatökin fyrir ríkis-
skattstjóra, sem mun vera
einn af endurskoðendum
þess.
Einhver nefndi nokkr-
ar milljónir króna í þessu
sambandi, en engar sönn-
ur eru fvrir um það, nema
síður sé. En ef hér er
einnig um fjárdrátt að
ræða, þá vandast nú mál-
ið.
Það skeður alltaf eitt-
livað skemmtilegt á
þessu landi.
Tvístolnar milljónir
Veður oll váiynd
Pólitíkin og peningavaldið allsráðandi
Deilt um arð af fisksölu
MOTTO
Ré'ðum einir áður fyrr,
ó, hvað þá var gaman,
ekkert sukk en allt var hreint,
aftan bæði og framan.
Gaktu aftur, gamla tíð, úr
gnægð mun þá að velja.
Nálægð bæja- og sveita-
stjórnarkosningá gerir ná i
vaxandi mæli vart við sig,
og eru Vestmannaegjar ef
til vill gleggsti mælirinn i
þessum efnum.
Við síðustu bæjarstjórnar
kosningar í Eyjum, tapaði
Sjálfstæðisflokkurinn meiri
hlutaaðstöðu sinni, sem
flokkurinn hafði haft i
tvö kjörtímahil, en við tók
samstjórn vinstri flokkanna
þi'iggja.
I fyrslu hugðist Sjálfslæð
isflokkurinn að kæfa niður
andstæðinga með heitingu
hankavaldsins í höndum
ríka hankastjórans, en Jó-
hannes Elíasson, aðalhanka-
stjóri Otvegsbankans, kom
i veg fyrir að slík yrði raun
in á. Svo komu Jörgensens-
málin, og uppljóstranir stór
felldra skattsvika fylgdu i
kjölfar þeirra. Ríki banka-
stjórinn hrökklaðist hurt
frá Eyjum, og nýr banka-
stjóri kom þangað, sem tók
að reka Útvegsbankanna
sem fjármálastofnun og
banka, en ekki sem vald-
níðslustofnun til þess að við
halda ákveðnu stjórnmálá-
legu valdi.
V atnsveituf ramkvæm dirn
ar i Eyjum, stærstu og dýr-
ustu framkvæmdir, sem ráð
ist hefur verið i af bæjar-
félagi utan Reykjavíkur,
sem að auki tvöfölduðust að
koslnaði í islenzkum krón-
um vegna gengisfelling-
anna, bundu Vestmanna-
eyjabæ þunga fjárhags-
bagga, og bæjargjöld heimt-
ust erfiðlega fyrstu ár kjör-
timabilsins. En þrátt fyrir
þetta hefur tekizt að lialda
uppi miklum verklegum
framkvæmdum, og á s.l. ári
innheimtust bæj argjöld
mjög vel, svo mjög létti og
grynnti á skuldum Vest-
mannaeyjabæjar; og skatt-
svikaútsvörin, útsvör af und
anskotum fyrri ára, liafa
/ bæjcirfétagi einu, ekki
allfjarri Reykjavík, hafði
leynifélagsdeild stciðarins
tekizt cið safna helztu ráða-
mönnum bæjarfélagsins inn
an sinna vébanda. — Sér-
staklega voru félagarnir
valdir með tilliti til embætt
isaðstöðu og yfirráðum i
fyrirtækjum. Jafnvel prest-
ar og læknar lentu í leyni-
félaginu.
Þessi félagsskapur laut
sinum eigin reglum og siða-
kerfi, og bæjarins yfirvöld,
handhafar dómsvalds,
skattaálagningar og skatt-
lieimtu voru ínnan vébanda
leynifélagsskaparins, svo fé
lagarnir áttu sæmilega inn-
angengt með framkvæmd
dómsvaldsins og dómstól-
anna.
Einn leyniíelaganna
reyndist djarftækur í lykil-
aðstöðu, sem liann hal'ði í
skjóli annarra félaga leyni-
félagsins og blekkti yfirboð
ara sinn í skjóli félalgslegs
innbyrðis trúnaðar, en var
ekki látinn gjalda verka
mjög bætt fjárliagsafkomu
bæjarfélagsins.
Fram að yfiirstandandi
kjörtímabili voru aðallega
tveir tígulkóngar Sjálfstæð-
isflokksins í Eyjum, sem inn
byrðis glímdu þar um völd-
in. Á yfirstandandi kjör-
timabili bættist þriðji tígul-
kóngurinn í liópinn, og sá
hinn sami var liklegur lil
þess að verða þeim Guð-
laugi og Gísla skæður keppi
nautur; en þá komst skalta-
lögreglan í spilin og fækk-
aði tígulkóngunum aftur í
tvo.
sinna, lieldur notaður sem
nokkurskonar þjófalykill lil
þess að koma þýðingarmikl
um eignaráðum í liendur ó-
viðkomandi manna og fékk
fyrir þá þjónustu uppgefið
Framh. á bls. 5.
Orðið Reykjavíkurvald
er munntamt orð, sérstak-
lega utan Reykjavíkur.
Löngum hefur það verið
svo á íslandi, að einstakar
ættir hafa orðið mikils ráð-
andi á einstökum tímum,
og stundum fleiri en ein ætt
samtímis, og stundum með
þeim liælti og á þann veg
að valdsvið ættanna hefur
takmarkast við ákveðin
svæði og landshluta. Hefur
þá reýndin oft oi'ðið sú, að
slíkar valdaættir hafa
tengst innbyrðist með gift-
Jóhann Pdlsson, Vest-
mannaeyjum, sá sem á sín-
um tíma vcikti nokkra at-
hygli á sér á fyrstu árum
viðreisnarinnar með þeim
ummælum sínum, að við-
reisnin hefði sterkari álxrif
á íslenzka útgerð til niður-
dreps heldur en nokkurt
skordýraeifur, sem . enn
hefði verið fundið upp á
skordýrin.
Nú hefur hann á ný ráð-
ist fram á ritvöllinn, í Fylki,
blaði Sjálfstæðisflokksins i
Vestmannaeyjum, sem kom
út 30. jan. sl„ þar sem hamx
ávarpar og lýsir fyrrverandi
samstjórnai'mönnum sínum
og samstai'fsmönnum lijá
Isfélagi Vestmannaeyja. Er
þessi ritsmíð svo séi'kenni-
leg, að ástæða þykir til að
taka upp nokkra kjarna-
kafla úr grein Jóhanns, en
greinin heitir: „Á hnefarétt-
urinn að gikla“.
. . .Reksturinn gekk mjög
vel... var fjárhagur þröngur í
fyrstu, en við lánuðum því
verulegt aflaverðmæti sumir..
aðrir lögðu ekkert. Svo mun
hafa verið um Björn Guð-
ingum niðja valdamann-
anna.
Eftir að bygg'ð tók að eíl-
ast í Reykj avik og á Reykj a-
vikursvæðinu, þá hefur
þetta ættavald meir flutzt
til Reykjavíkur, og Reykja-
vikux'vald oi’ðið að nokkui’s-
konar samnefnara fyi'ir
slíkt vald, sem er sanxan-
slungið af embættisfjái'mála
og atvinnuvaldi.
Orðið Reykjavíkurvald
táknar frá upphafi nánast
sama liugtakið, þ. e. liáað-
al eða aristokrati höfuðborg
mundsson, er alltaf sótti sitt
aflaverðmæti jafnóðum og það
kom inn í reikninga . . . Svo
var það í ársbyrjun 1964 að
uppbyggingu var lokið. Árið
1962 hætti ég útgerð (þ. e. Jó-
hann Pálsson) en var áfram
í stjórn félagsins.
Allt gekk þarna vel. . . var
haldið áfram uppbyggingu og
endurbótum með arði af rekstr
inum, sem alltaf var mjög mik-
ill. .. Þetta ár (1964) var al-
gert metár í fiskveiðum okk-
ar og gilti það jafnframt um
síld og bolfisk. Nú fyrst eftir
fimm ár að lokinni vetrarver-
tíð lá það Ijóst fyrir, að mik-
ið fé yrði á afgang af reksturs-
kostnaði og afskriftum. Nú lá
beint fyrir að félagið hefði átt
að greiða hluthöfum veruleg-
ar upphæðir í arð, hverjum
einum í hlutfalli við eign sína
í félaginu, þar sem félagið
þurfti ekki á þessu fé að halda
í reksturinn . . . En þessir menn
(þ. e. stjórnin), voru nú ekki
aldeilis á þeim buxunum . . .
héldu þeir stjórnarfund og á-
kváðu að nota arðinn þannig,
að greiða sjálfum sér 5% upp-
bót á fiskinnlegg sinna báta á
árinu . . . þessar greiðslur námu
1,5 millj. króna. Þannig var
hægt að komast hjá því að
greiða eigendunum, sem ekki
(Framh. á bls. 4)
arinnai’, sem er eilt og hið
sania.
Á átjándu og fram á
íxitjándu öldiixa voru Steph-
enseixai’xiir nxiklir valda- og
áhi’ifamenn ixxeðal þjóðar-
innair; og svo á landshöfð-
ingjatímabilinu og beggja
megin við síðustu aldanxót
þá bar Magnús landshöfð-
ingja hæst í þessum hópi;
en þar var í þéttri hvirf-
iixgu: Pétur biskup Jónas-
sen landlæknii’, bæjarfóget-
ar í Reykjavík, rektor lærða
Framh. á 4. síðu.
Framh. á bls. 5.
Leynimakk
Ófögur §aga iir lierbúðuiu
leynifélagsdeildai*
REVKJAVÍKURVALDIÐ
LYKLARIMIR AÐ DYRLM LEYNDARDÓMANNA