Ný vikutíðindi - 08.10.1971, Blaðsíða 3

NÝ VIKUTÍÐINDI
3
„Nokkuð að frétta?“ spurði
hún dauflega.
Það skinu tár í augum litla
þjónsins. þegar hann svaraði:
„Nei, engar fréttir. En ég held
að húsbóndinn komi aldrei aft-
ur ..
Hún gekk inn í setustofuna,
og þar tók hún blæjuna frá
andlitinu. Klukkan á arinhill-
unnj sló þrjú högg. Nú var það
g-engið yfir. Nú var bara að
biða .. ..
Hún stjáklaði fram og aftur
um gólfið í yfirgengilegri ör-
væntingu. í hvert skipti, sem
hún gekk fram hjá glugganum,
ýtti hún gluggatjaldinu dálítið
frá og gægðist út, þrátt fyrir
það að trén byrgðu fyrir útsýn-
ið til götunnar.
Klukkan sló hálf fjögur ....
Gegnum táramóðuna leit hún
í kringum sig í herberginu, sem
mundi hafa orðið hennar eftir
þrjá stutta daga. Samningurinn
hennar við leikhúsið rann út á
laugardaginn, og á sunnudags-
morguninn höfðu þau Dujarier
ákveðið að gifta sig. Hún gekk
um og snerti hvern hlut af til-
finningu. Svo sá hún mynd sína
í löngum speglinum og virti
hana fyrir sér. Hver var þessi
kona, sem kallaði sig Lolu Mont
ez? Ur hvers konar jarðvegi var
hún sprottin? Því var hvíslað,
að hún væri laundóttir hins
fræga skálds, Byrons lávarðar.
Stundum hélt hún því fram, að
henni hefði verið stolið úr vögg
unni af sígaunum og að hún
hefði lært að syngja og dansa
í tjaldbúðum þeirra. En í ann-
an tíma gaf hún í skyn, að hún
væri dóttir Montalvoshjónanna,
sem eru aðalsfólk á Spáni.
Hún hvíslaði að speglinum:
„Fegurð þín er þér til bölvunar,
Lola Montez."
í sama bili greip hún lítinn
vasa og einhennti honum í
spegilinn, sem brotnaði í þús-
und mola.
Klukkan var búin að slá
í'imm þegar hún heyrði hófa-
dyn á hellulögðu strætinu fyrir
utan. Þrýstinn barmur hennar
skalf við svart satínið. Vagn-
inn heyrðist nema staðar fyrir
utan húsið.
Sem elding þaut Lola út úr
stofunni og niður stigann;
snökkt hennar minnti á ótta-
siegið dýr. Hún reif upp úti-
dyrnar. Annar mannanna, sem
verið höfðu einvígisvottar, var
að opna vagndyrnar.
„Er hann særður?“ æpti hún,
er þeir báru Dujarier út úr
vagninum. ,,Ó, segið að hann
sé bara særður!"
En hún vissi að hann var
dáinn.
Þegar mennirnir voru hálfn-
aðir að húsinu, stöðvaði hún
þá og bað þá að leggja byrði
sína á vott grasið. í æðislegri
sorg faðmaði Lola herðar hins
dána unnusta síns og kyssti
kaldar varir hans. Rósin sem
var frá höfuðslæðunni hennar,
hafði nákvæmlega sama lit og
blóðið á enni hans ...
ÁRI síðar voru réttarhöldin
í málinu í þorpinu Rouen. Jean
de Beauvallon var ákærður fyr-
ir að hafa myrt Alexandre Duj-
arier. Lola hafði staðið við það,
sem hún hét Dumasi: hún hafði
aflaði sér nægra vitna og ráðið
til sín einn bezta lögfræðing
Frakklands til að sanna, að de
Beauvallon hafði ekki haft rétt
til að skora á andstæðing sinn
í einvígi. de Beauvallon var
fundinn sekur og fangelsaður. [>
En þessi úrslit veittu Lolu S
ekki mikla fullnægingu. Það 5
var sem einhver eðlisþáttur J
hennar hefði verið særður ó- |>
lífissári. Og hún ákvað með [í
sjálfri sér að skapa ekkert til- i
efni til ástarsorgar framar. Ji
Einn af áheyrendunum við V
réttarhöldin lét svo ummælt: [I
„Hún leit út eins og varlkyrja [!
í skáldsögu — var öðru vísi |I
en allar aðrar konur í raun- í
veruleikanum.“ «J
Þetta var skáldið Flaubert. >J
Ef til vill var það vegna áhrifa Ij
frá Lolu, að hann skrifaði snilld ^
arverkið „Frú Bovary“, fræg- íj
ustu skáldsögu sina frásöguna Ij
af konunni, hverrar líf varð Ij
harmleikur vegna ástar hennar. !>

1
f LOK leikæfingarinnar sagði
itjórnandi Konunglega leikhúss
ins: „Mér þykir það leitt, ung-
frú Montez. En við getum ekki
notazt við leik yðar í þetta
ikipti.“
„Getið þér ekki notað mig!“
ávein í Lolu. „Hvað meinið þér,
neimskinginn yðar!“
Við þetta svar kom upp hroki
i leikstjóranum. ,,Ef til vill er-
uð þér versti dansarinn, sem
nokkru sinni hefur stigið á þess
ar fjalir!“
„Hvernig dirfist þér!“ Lola
sló á sköllótt höfuð mannsins
með blævængnum sínum.
„Hvernig dirfist þér að tala
þannig við Lolu Montez!“
„Og ég skal segja yður það
til viðbótar,“ þrumaði stjórn-
andinn reiðilega, ,,að það eina,
=em gæti fengið mig til að ráða
yður, væri að Lúðvík konungur
sjálfur skipaði mér að gera
það!“
„Jæja þú! Hann SKAL fyrir-
skipa það!“ Lola rigsaði að út-
göngudyrunum. „Hafið búnings
berbergið mitt tilbúið.“
Hún fór rakleiðis til konungs
ballarinnar og bað um áheyrn
konungs. Hún beið þolinmóð í
meira en klukkustund, en þá
var henni nóg boðið, og hún á-
kvað að fara óboðin til her-
bergis konungsins.
Hún hafði lagt hönd á gull-
húninn, þegar varðmennirnir
tveir tóku eftir ætlan hennar.
Annar þeirra greip í treyjuna
hennar, en Lola streittist á
móti og sleit sig lausa, og treyj-
an heyrðist rifna. Hún komst
inn í herbergið og skellti hurð-
inni á eftir sér.
Lola féll í stafi yfir dýrðinni,
sem blasti við þarna inni. En
þá mundi hún eftir þeirri vitn-
eskju, sem henni hafði áskotn-
azt í sambandi við kónginn í
Bavaria. Lúðvík I. hafði helgað
líf sitt fegurðinni. Hvarvetna í
Munchen voru glögg dæmi þess,
að honum var metnaðarmál að
gera borgina sem auðugasta af
fegurð. Hann hafði mikla á-
nægju af því að ferðast um
ríki sitt í leit að fyrirmyndum
„Fegurðarsafnsins". Ef á vegi
hans varð fegurð í gervi fiski-
mannsdóttur, skækju eða leik-
konu, hikaði hann ekki við að
láta listmálara sinn festa feg-
urð þessa á léreft í fullri lík-
amsstærð, og málverkið fékk
stað í listasafninu við hlið mái-
verka af tignarkonum. Og svo
niðursokkinn gat Lúðvík verið
í þessari leit sinni, að hirðsið-
irnir og virðuleiki hans sem
Framhald á bls. h.
KOMPAN
Stútur fær að aka. - Spilavíti?
Smáauglýsingar. - Leikhús.
Efni í dagblöðin.
Hins og kunnugt er hefur lögreglan
í borginni og visl á landinu öllu skor-
ið upp herör gcgn ölvun við akstur.
Hefur verið hafin hin harðasta herferð
gegn fiessu vafasama athæfi — að vera
fullur undir stijri — og hefði mátt
ætlað að þessi umsvif bæru nokkrurn
árangur. En viti menn: þegar til á að
taka þá stóraukast afbrot af þessu
tagi — og það svo, að verðir laganna
standa gersamlega ráðþrota.
Þessi staðreynd vekur menn áneit-
anlega lil umhugsunar um það, að
þetta er ekki i fyrsta skipti, sem „her-
ferðir“ lögreglunnar lmfa reynst í nei-
kvæðara lagi. Allir muna eflir áróð-
ursherferðinni fyrir rétti gangandi
fólks á gangbraútum yfir götur. Það
var ckki fyrr en slatti af borgurum
höfðu unnað hvort stórlimlestst, eða
bókstaflegq týnt lífi, að lögreglan fór
að endurskoða afstöðu sína í þessu
máli.
Vm síðustu helgi voru 30 mánns
teknir ölvaðir við akstur, en það er
nýtt íslandsmet, svo ekki er út í hölt
að álíta aðgerðir lögreglunnar í nei-
kvæðara lagi.
þvi að aldrei aughýsir slíkt fólk eftir
herbergi né íbáð — þar sem aftur á
móti rólegt fólk og reglusamt er sí-
fellt á götunni.
Ef auglýst er eftir bílstjóra til sendi-
ferða, er krafist „fullra upplýsinga um
aldur, menntun og fyrri störf og með-
mæla“, að ekki sé nú talað um „algera
reglusemi". Hins vegar er auglýst eftir
læknum, forstjórum, hjúkrunarskóla-
kennurum, skólastjórum og prófessor-
um, og þái þarf hvorki að gcra grein
fyrir aldri, menntun né fyrri störfnm,
hvað þá að krafist sé „algerrar reglu-
semi“ eða meðmæla.
Já, auglýsingarnar í Vísi eru sann-
kallað gamanefni.
Þeir sem lagt hafa leið sina um Að-
(dslræti að undanförnu hafa veitt þvi
athygli, að þar er búið að opna ein-
hvers kojuir spilavíti (afsakið orð-
bragðið) fyrir börn og unglinga.
Þarna gefst æskufólki borgarinnar
kostur á því að skjóta niður skip og
flugvélar fyrir tíkall lotuna, og gerir
staðurinn svo mikla lukku að alltaf
er troðið útúr dyrum.
Það er nú ef til vill einum of mikil
þröngsýni að vera að amast við svona
tómstundagríni fyrir unglingana i
borginni, en sá grunur hlýtur að læð-
ast að mönnum að þarna hafi drjúgur
skildingur eigendaskipti á degi hverj-
um.
Þá er leiklistarlífið i höfuðstaðnum
komið í fullan gang. Léikfélag Reykja-
víkur hefur fyrir nokkru hafið starf-
semi sína og virðist vera mikill vöxt-
ur í starfseminni þar. Sagt er að hús-
byggingasjóður Leikfélagsins hafi
lmgnast drjúgum á Spanskflugunni og
er haft á orði að hagnaðurinn nenv
milljónum. Þá sýnir Leikfélagið nú
Plóg og stjörnur, Hitabylgju og Máf-
inn.
Þjóðleikhúsið frumsýndi á dögun-
um Höfuðsmanninn frá Köperniek,
eilt af öndvegisbókmennlum þýzkra
leikbókmennta. Scm sagt úr nógu er
að moða í leikliúslífi borgarinnar.
Smáauglýsingarnar í dagblaðinu Visi
eiga gífurlegum vinsældum að fagna
og ekki að ástæðulausu. Það sem vek-
ur hvað mesta athygli er það, að varla
skuli nokkur maður eða kona vera
húsnæðislaus, nema að þar sé um að
ræða algert reglufólk. Það er eiigu lik-
ara en fylliraftar, óeirðaseggir og
kvennabósqr geti valið úr húsnæði —
Fróðlegt væri að gera á því könnun,
hvaða efni í dagblöðunum nýtur
mestrar hylli lesenda.
Morgunblaðið er víðlesnasta blaðið
og er jafnvel talið að Velvakandi eigi
talsvert stóran lesendahóp (þótt und-
arlegt megi virðast). í Vísi eru frétt-
irnar hins vegar skrifaðar i hasar-
blaðastíl og þess vegna sjálfsagt það
efni, sem mest cr lesið. Alþýðublaðið
er hælt að fást á útsölustöðum (í sjopp-
um o. s. frv.). Tímanum er sjálfsagt
flett, sérslaklega í dreifbýlinu, en Þjóð
viljinn hefur eilt framyfir öll hin (lag-
blöðin: framhaldssögurnar klikka
aldrei. Nýlega hljóp af stokknnum ný
framhaldssaga í því blaði „Bærinn sef-
ur“ eftir Maríu Lang. Allar kellingar
virðast á einu máli að saga þessi sé
slórgóð.
ASSA.