Nýi tíminn - 20.09.1951, Page 1

Fimmtudagur 20. sept. 1951 — 10. árgangur — 28. tjölublað
Hið nýja flutningaskip Eimskipafé-
Eagsins heitir Reykjafoss
Skipið var aíhent íslendingum í íyrradag
Eins og áður hefur verið skýrt frá, hefur H.f. Eimskipafélag
íslands fest kaup á vöruflutningaskipi í Italíu. Skipið var afhent
félaginu í fyrradag (12. september) í Genúa, og var því um
leið gefið nafnið „REYKJAFOSS“.
SVIK I LANDHELGISMALINU?
Brezki kúgunarsamningurimi um 3 mílna landhelgi rennur ut eftir fáa
daga en Bretar hafa krafizt framhaldandi sérréttinda og
véfengt rétt íslendinga til að stækka landhelgina
Hefur ríkisstjórnin undanþegið brezk fiskiskip ákvœðum
reglugerðarinnar um stœkkun landhelginnar einnig
effir að samningurinn frá 1901 fellur úr gildi?
Mun m.s. Reykjafoss hafa
farið frá Genúa 13. þ. m. áleiðis
til Séte eða Port de §ouc í Suð-
ur-Frakklandi (nálægt Marseill-
es), og taka þar fullfermi af
málmgrýti, sem flutt verður
til Hollands. Þaðan fer skipið
til Hamborgar, þar sem nokkrar
breytingar og viðgerðir á því
veroa framkvæmdar.
Má búast við að hinn nýi
Reykjafoss komi hingaö til
lands í lok næsta mánaðar.
Skipstjóri á Reykjafossi er
Sigmundur Sigmundsson (áður
skipstjóri á e. s. Fjallfoss), I.
stýrimaður Eyjólfur Þorvalds-
son, I. vélstjóri Ágúst Jónsson,
loftskeytamaður Sigurður Bald-
vinsson.
í Reuter-skeyti frá London, dagsettu 13. júlí, er birt hefur verið í er-
lendum blöðum, segir svo:
„England hefur farið þess á leit við ísland að það fresti hinu fyrir-
hugaða banni við fiskveiðum Englendinga úti fyrir norðurströnd íslands,
sagði landbúnaðar- (og fiskveiða-) ráðherrann Tom Williams nýlega.
í svari við fyrirspurn í þinginu lýsti hann þessu yfir m. a.: Það er
efalaust að verði hinar íslenzku ákvarðanir um bann gegn togveiðum úti
fyrir norðurströnd landsins látnar taka gildi hvað viðkemur enskum skipum,
yrði það tilfinnanlegt fyrir fiskveiðihagsmuni Breta. Ríkisstjórn hans há-
tignar á þess vegna í samningum við ríkisstjórn íslands varðandi þetta mál
og hefur farið bess á leit við hana að hún fresti að beita þessum ákvörðunum
gegn enskum skipum, þar til Haagdómstóllinn hefur kveðið upp úrskurð".
í fréttatilkynningu frá íslenzka utanríkisráðuneytinu segir meðal ann-
ars ag ákveðið hafi verið að senda tvo þjóðréttarfræðinga til Haag að
vera við hinn munnlega málflutning Norðmanna og Breta 25. september,
og ennfremur þetta:
„Að svo vöxnu máli þykir því rétt að taka ekki ákvörðun um
frekari aðgerðir skv. lögum um vísindalega verndun fiskimiða
landgrunnsins og beitlngu reglugerðarinnar skv. þeim lögunt
gagnvart öðmm en þeim sem hún þegar tekur til, fyrr en sýnt
er, hvernig máliS horfir við eftir meðferð landhelgismáls Breta
og Norðmanna í Haag.” — (Leturbreyting N.t.)
Það sem felst í þessum sakleysislegu setningum er hvorki meira né
minna en það að ríkisstjórn íslands hefur látið undan beirri kröfu brezku
stjórnarinnar, að stækkun landheiginnar fyrir Norðurlandi, sem ákveðin var
með reglugerð frá 22. apríl 1950 og bannið við botnvörpuveiði og drag-
nótaveiði sem í henni felst, skuli ekki ná til brezkra skipa. Þessa ákvörðun
tekur ríkisstjórnin án þess að bera hana undir utanríkismálanefnd og Al-
þingi, án þess að gefa íslendingum nokkurn kost þess að fylgjast með
„samningunum" um málið, sem brezkum þingheimi og erlendum blöðum er
skýrt frá.
3. okt. 1951
Kúgunarsamningnum um 3
mílna fiskveiðalandhelgi við ís-
land, er Bretar gerðu við Dani
1901, var loks sagt upp 3. októ-
ber 1949.
Uppsagnarfrestur þess samn-
jngs var tvö ár. Ilann fellur
því úr gildi 3. október 1851.
4 mílna land-
helgi
Lögin um vísinda’ega vernd-
un fiskimiða landgrunnsins voru
undirbúin af nýsköpunarstjórn-
inni og lögfest 1948. Loks í
fyrra, 22. apríl 1050 var sett
reglugerð á grundvelli þeirra
laga, er kvað á um 4 mílna
landhelgi fyrir Norðurlandi. frá
Horni að Langanesi, og innan
þeirrar landhelgi bönnuð öll
botnvörpu- og dragnótavei'ði,
jafnt Islendingum sem útlend-
ingum, og útlendingum einnig
bönnuð þar síldveiði.
Bretar undan-
þegnir!
Þessar ákvarðanir snertu þó
ekki eina þjóð, Breta! 1 5. gr.
reglugerðarinnar segir: „Fram-
kvæmd á reglugerð þessari skal
haga þannig, að hún sé ávalt
í samræmi við milliríkjasamn-
inga um þessi mál sem Island
er aðili að á hverjum tíma“.
Og enn stóð brezki kúgunar-
samningurinn, hann átti ekki
að falla úr gildi fyrr en í haust,
3. október.
Ósvífin krafa
En brezka stjórnin heimt-
ar áfram 3 mílna landhelgi
fyrir Norðurlandi þó Islend-
ingar og allar aðrar þjóðir
miði þar við 4 mílnalandhelgi.
Og hún heimtar að réttur ís-
lendinga til ákvörðunar 4
mílna landhelgi sé háður „úr-
skurði“ Ilaagdómstólsins!
Þetta kemur skýrt fram í
ummælum hins brezka ráð-
herra sem birt eru í inn-
gangi þessarar greinar.
Látið undan
Um þetta makkar Bjami
Ben. og ríkisstjórn Sjálfstæðis-
flokksins og Framsóknar, og
birtir loks tilkynningu, hálf-
um mánuði áður en Islending-
ar §iga endanlega að losna við
brezka kúgunarsamninginn frá
1901, þess efnis að „rétt þyki“
að reglugerðinni um 4 mílna
landhelgina fyrir Norðurlandi
verði ekki „beitt gagnvart öðr-
um cn þeim sem hún þegar tek-
ur til, fyrr en sýnt er hvernig
málið horfir- við eftir meðferð
landhelgismáls Breta og Norð-
manna í Haag“.
Sextugur fslendingur rekinn
áfram með byssusting af banda-
rískum hermanni
íslendingurinn hafði farið að ná í grjót á
Vogasfapa
Eitt sinn í sumar fóru tveir menn úr Keflavík í
vörubíl inn á Vogastapa til að sækja þangað grjót. Að
þeir fóru þangað liggur í því að næst veginum hefur
mestallt grjót sem þægilegt er að eiga við þegar verið
tekið í nánd við Keflavík.
Byrjuðu þeir á grjóttökunni og áttu sér einskis ílls
vdn, en allt í einn heyrðu þeir öskur mikið og þegar þeir
litu upp sáu þeir vígbúinn bandarískan stríðsmann, bend-
andi og æpandi. Kom hann síðan til þeirra, mundaði riffil
og otaði að þeim byssustingnum. Skipaði hann þeim að
rétta hendur upp fyrir höfuð og rak þá síðan af stað.
Annar þessara manna er um sextugt og auk þess sem
honum fannst þetta ekki þægileg göngUstiIling og með
öllu ástæðulaus hafði liann ekki vanizt því að ganga um
heimabyggð sína með hendur fýrir ofan höfuð, rekinn
áfram með byssusting erlends hermanns, og lét hann því
hendurnar falla niður með síðunum og gekk elns og hon-
um var eðlilegast. Heyrð-i hann þá hinn bandaríska stríðs-
mann hvæsa fyrir aftan sig um „fucking crasy Icelanders“
og fann byssustinginn við bak sitt, en við það sat.
Stríðsmaðurinn rak þá síðan áfram heim að loftskeyta-
stöðinni á Stapanum. Komu þar út bandarískur lögreglu-
þjónn og liðsforingi og á liæla þeirra íslenzkur strákur,
lítið yfir fermingaraklur að sjá.
Voru grjóttökumennirnir látnir skýra frá ferðum
sínum en þvínæst sagði liðsforinginn þeim að þeir mættu
fara.
Þeir félagar ætluðu að_ taka grjótið skammt frá þar
sem Grindavíkurvegurinn liggur út af Suðuniesjaveginum
og hefur þetta svæði á engan hátt verið auðkennt né aug-
lýst sem bannsvæði. Suðurnesjamönnum þykir því fjandi
hart að geta ekki farið um byggð sína án þess að eiga á
hættu að vopnaðir bandarískir hermenn komi vaðandi og
reki þá áfram með byssustingjum eins og hertekna fanga
í stríði.
Viðskiplajöfnuðurinn óhagstæður
uni 178.5 milljénir króna fyrstu
8 mánuði ársins
Samkvæmt bráðabirgðaskýrslu frá Hagstofu fslar.ds var
viðskiptajöfnuðurinn fyrstu átta mánuði ársins óhagstæður uni
178 millj. 492 þús. kr„ en á sama tímabili í fyrra var hanu
óhagstæður um 154 miilj. og 826 þús. kr.
Þessa fyrstu átta mánuði
ársins 1951 voru fluttar út
vörur fyrir samtals 383.141
þús. krónur, en innflutt fyrir
561.633 þús. kr. Á sama tíma
í fyrra var flutt út fyrir 235
millj. 290 þús. kr., en inn-
flutt fyrir 390 millj. 116 þús.
krónur.
Á bessu ári hafa verið flutt
inn skip að verðmæti 53,387
Framh. á 7. síðu