Nýi tíminn - 16.07.1953, Síða 7

Fimmtudagur 16. júlí 1953 — NÝI TIMINN — (7
Ib Nörluná, einn
lærðastur Dani í öllu
er viðkemur a. þjóða-
málum, hefur ritað í
hið víðlesna danska
blað Land og folk
grein um atburðina í
Austuröerlín. Gerir
hann { í upphafi
nokkra grein fyrir
viðbrögium dönsku
borgarab'.aðanna
gagnvart þessum at-
burðum, og sýn'r
fram á blekkingar
2 þeirra. Síðan heldur
I liann áfram:
Það er augljóst að atburðir
þessir áttu að verða hart og
þungt högg gegn Þýzka alþýðu-
lýðveldinu. Bakvið þá stóðu
ibandarísku hemaðarsinnarnir
og vesturþýzka afturhaldið.
Blöðin afgreiða þetta með
þeirri „röksemd" að það væri
of fráleitt til að geta verið
satt. Því miður er það ekki of
fráleitt. Um langt skeið hefur
hin vestræna njósnaþjónusita
einmitt unnið að því að koma
sér upp þeim tækjum er gætu
aðstoðað^við slíka árás. Þetta
er ekki aðeins bláköld fullyrð-
ing, því þeir hafa sjálfir státað
opinberlega af þessu. Þegar
1948 bar núverandi utanríkis-
ráðherra Bandaríkjanna fram
hugmyndina um „Operatlon X“,
en undir hana heyrði „X-dag-
ur“ fyrir Þýzka alþýðulýð-
veldið., „Operation X“ var kerf-
isbundin neðaniarðar- og
njósnastarfsemi er beindist
gegn alþýðuríkjunum öllum.
„X-dagurinn“ var sá dagur er
höggið • skyldi greitt Austur-
þýzkalandi, þannig að Þýzka al-
þýðulýðveldið féllj um koll í
einu vetfangi.
í stjóm Adenauers í Bonn
var meira að segja stofnað sér-
stakt ráðuneyti fvrir „sérleg
málefni“. Jakob Kaiser v-arð
ráðherra „samþýzkra málefna",
og einmi.tt þessi Kaiser var sá
er einna nest gumaði af „X-
deginum". Samkvæmt vestur-
þýzka blaðinu Der Spiegel
komst hann svo að orði 24.
marz 1952:
„Það eru miklir möguleikar
til þess að „X-dagurinn“ renni
upp fljótar en þeir efagjömu
þora að vona. Það er skylda
vor að vera sem þezt undir
hann búnir. Áætlanir yfirráðs-
ins mega heita tilbúnar í meg-
indráttum".
Það er vissulega engin til-
viljun að Jakob Kaiser brá við
og fór til Berlínar er „uppreisn-
in“ hófst. ,,X-dagurinn“ hans
var runninn upp. En tveimur
dögum síðar hlaut hann að
viðurkenna með beiskju að
Iagið hafði geigað.
En það var mikill undir-
búningur -igi að síður. Upp-
námsmenn voru settir á vörð
á járnbrautum og í mikilvæg-
um stofnunum. Aðrir streymdu
hundruðum saman austur yfir
opna markáiínuna milli Vestur-
og Austurberlínar. Enn aðrir
svifu til jarðar í fallhlífum
vítt um Austurþýzkaland.
Vopnum til einskonar víkinga-
sveita var smyglað austur yfir.
íkveikjur voru gerðar á nokkr-
um þýðingarmiklum stöðum.
Tilgangurinn var sá að skelfing
og upplausn skvldi breiðast út
um gjörvallt Þýzka alþýðulýð-
veldið. En margt fer öðruvísi
en ætlað er.
Hverskonar öfl voru þetta
sem sleppt var lausum á Þýzka
alþýðulýðveldið? Það voru
hættulegustu öflin í öllu Þýzka-
landi. Hið háborgaralega vest-
urþýzka blað Frankfurter All-
gemeine Zeitung ritaði:
„Atburðirnir 17. júní í Berlín
voru skríls vcrk, framkvæmt af
fólki á vi'lligötum, styrkt frá
Vesturberlín. Á mörgum stöð-
um sungu uppnámsmennirnir
Horts Wessel-sönginn. Annars-
staðar voru talkórar er sögðu:
„Þýzkaland, vaknaðu" og „Við
viljum fá Hitler aftur“.
Þeir léku með hættulegan eld
i Ber-lín — í nafni lýðræðis-
ins!
Bæði Þýzkaland og öll 'Evr-
ópa mega fagna því að tilræðið
mi’stókst. Ef það hefði tekizt
hefði afleiðingin orðið borgara-
sty-rjöld í Þýzkalandi — og
Kórea hefur sýnt okkur hve
stutt er leiðin frá slíkri borg-
arastyrjöld til alþjóðlegra deilu-
Sb Nöríund:
Myndin sýnir nýja verkaniannabústaði í Austurberlín. Sérstök
ástæöa er tii að vekja atliygli á þ ví hve opnu svæðin eru rúmKÓö.
sem byggja má á. En þá dró
ský fyrir sólu, hver tilkynning-
in á fætur annarri kom frá
Austurþýzk áiandi, greinilega
innblásnar af Ráðstjórnarríkj-
unum; og þær grófu undan
þeirri same.vrópsku byggingu
er Adenauer hafði tengt alla
sína von.
Það var bersýnilega tilgang-
mála af háskalegustu tegund.
Hversvegna greiddu hin vest-
rænu leynisamtök höggið ein-
mitt nú, þó þeim tækist ekki
þrátt fyrir allan undirbúning
að berja Þýzka alþýðulýðveldið
niður? Skýrmgin er fyrst og
fremst fólgin í þróun alþjóða-
mála að undanföm-u.
Það er staðreynd að friðar-
frumkvæði Ráðstjómarríkjanna
og alþýðulýðveldanna hefur
grafið mjög alvariega undan
stríðsstefnu Bandaríkjanna.
Nýjasta frumkvæðið hafði ein-
mitt komið frá Þýzka alþýðu-
lýðveldinu, er með ýmsum
hætti hafði leitazt við að efla
möguleikana fyrir sameiningu
Þýzkalands.
Þessi frið.irbarátta hlaut að
fá mjög á leiðtoga bandarísku
stríðsstefnunnar. Og þetta var
öllum Ijóst., Til dæmis ritaði
danska borgaraþlaðið Finans-
tidende þanni-g einmitt 17. júní:
„Frá sjónarmiði Washing-
tons var þrátt fyrir allt ástæða
til bjartsýni í síðustu viku.
Vís-t var ósigur De Gasperís í
ítölsku kosningunum hryggðar-
efni, sömuleiðis stjómarkreppan
í Frakklandi. Svo virtist sem
þeir þyrftu enn að velta fyrir
sér nokkra mánuði hugmynd-
inni um Evrópuherinn.; en er
öll kurl komu til grafar var
þó Vésturþýzkaland sjálf þunga
miðja heimhns, og þa'r stóð
Adenauer sem þáð hellubjarg
ur Austurþýzkalands að hafa
áhrif á almenningsálitið í Vest-
urþýzkalandi með því að sýna
greinilegan vilia til samein-
ingar landshlutanna. Með þess-
um síðustu leikjum tókst Ráð-
stjórnarríkjunum því nær að
máta Adennuer. Og hafa um
leið bætt einni áhyggjunni enn
við allar þær sem lengf hafa
riðið hiúsum í Washington“.
Adenauer og bandarískir bak
hjarlar hans óttast friðsam-
lega einingu Þýzkalands, því
hún mundi gera þeim ómögu-
legt að endurreisa þýzku hern-
aðarvélina m.dir vemdarvæng
Atlantsibandalagsins. Þessvegna
reið á að snúa sig þegar út úr
hinni uggvænlegu taflstöðu.
Það ráð ear tekið að velta
taflmönnunum.
Ameríska fréttastofan Asso-
ciated Press lýsti því yfir mjög
opinskátt 17. júní að tilgang-
urinn væri „að greiða hinni
rússnesku íriðarsókn alvarlegt
högg á viðkvæmu augnabliki".
Þessvegna var merkið gefið
að nú skyldi verða ,,X-dagur“.
Einmitt nú reið á að básúna
það út að friðsamleg samein-
ing eftir samningaleiðum væ.ri
útilokuð. Og þessir atburðir
hafa heldur ekki verið látnir
liggja í lágmni síðan, heldur
tönnlazt og þrástagazt á þeim
um öll Vesturlönd.
Æsingahrópið frá Berlíp
hafði einnig þann kost að það
gat dregið athyglina frá tilræði
Syngmans Rhees við friðinn í
Kóreu og frá endalokum glæps-
ins mikla gegn Rósenberg-
hjónunum.
Manni kemur ein spurning í
hug: Hvernig gat uppnáms-
mönnunum tekizt að ná vissum
árangri af starfsemi sinni?
Svarið er það að stigin höi'ðu
verið vixlspor í stjómmálum
og efnahagsmálum Þýzka al-
þýðulýðveldisins. Það þarf eng-
an að undra, þótt vökull óvinur
freistaði að gera sér mat úr
þessum mistökum.
Þessar yfirsjónir skýrast ef
litið e,r á þróúnina í Austur-
þýzkalandi frá stríðslokum. En
hún er í /eigamiklum atriðum
frábrugðin þróuninn; í öðrum
a.lþýðulýðveldum Austurevrópu.
Sú skipan er hófst í Austur-
þýzkalandi með framkvæmd
Potsdamsampykktarinnar fól
ekki í sér alþýðulýðveldi í
beinni merkingu þess orðs,
heldur var hér um ^ð ræða
andfasistíska lýðræðisskipan,
þar sem verklýðsstéttin var að
vísu leiðandi afl. Hið sama
átt-i við eftir að Þýzka alþýðu-
lýðveldið /ar stofnað haustið
1949. Skipting Þýzka.’ands olli
mifclu um oessa sérstöðu Þýzka
alþýðulýðveldisins, þar sem hin
lýðræðislegu öfl ríkisins hlutu
að láfca sameiningu ahs landsins
í friðsámlegt lýðriki sitja í
fyrirrúmi fvrir öllu öðru.
En meðan nazismi og hern-
aðarstefna rikir í hluta Þýzka-
lands mun reynast ómögulegt
að forða bvzku þjóðinni með
öllu frá einhverjum áhrifum
af þ.essum íyrirbærum.
Þýzka alþýðulýðveldið var þá
fyrst stofnað er vesturveldin
höfðu stofnsett „sambandsríki“
í Vesturþýzkalandi. Tilgangur
Vesturvelda’.ma með því var sá
að heka smiðshöggið á endan-
lega skiptingu Þýzka’.ands, og
draga „sinn hluta“ landsins inn
í hervæðingarblökk sína.
Gágnvart þesari staðreynd
leit Þýzka alþýðu’ýðveldið þeg-
ar frá upphafi á það sem höf-
uðverkefni ■•tt að skapa grund-
völl fyrir sameiningu landsins.
Fyrir þessa sök vakti stofnun
lýðveldisins gleði friðaraflanna
hvarvetna um heim. Stalin
lýsti þeirri gleði í kveðju sinni
til Piecks og Grotewhols 13.
október 1949:
„Er þið nú leggið grunninn
að óskiptu, lýðræðislegu og
friðelskandi Þýzkalandi vinnið
þið einnig Evrópu gott verk og
tryggið henni varanlegan frið“.
Stjórn Þýzka alþýðulýðveld-
isins hefur lika átt mörg frum-
kvæði um að hefja samninga-
umleitanir við yfirvöld vestur-
veldanna uin skilyrðin fyrir
sameiningu Þýzkalands i tákni
friðar og lýðræðis. Ráðstjórn-
arríkin hafa stutt þessa við-
leitni, og leitað sjálf eftir leið-
um að sama marki. En Aden-
auer-stjórnin í Bonn og bak-
hjarlar hennar í Bandaríkjun-
um ihafa vdsiað þessu öllu á bug,
skilyrðislaust og með hroka.
Innávið náði Þýzka alþýðu-
lýðveldið glæsilegum árangri í
hinni friðsamlegu uppbyggimgu
'''ríkisins. Þrátt fyrir alla erfið-
leika varðandi útvegun hráefna
jókst iðnaðarframleiðslan jafnt
og þétt. Einnig í landbúnaðin-
um var farið fram úr fram-
leiðsluháma.'kinu 1936. Almenn
verðlækkun var framkvæmd
12 sinnum. Sett voru verka-
mannalög er að orðum Grote-
wohls „gerðu manninn og
vinnuaflið að þungamiðju þjóð-
félagsins“.
Vorið 1951 komust Þýzka-
landsmálin á nýtt og alvarlegra
stig. Adenauer og vesturveldin
höfnuðu nokkrum' þýðingar-
miklum friðartillögum og lömdu
í staðinn i gegn undirskrift
hins svonefnda herforingja-
samnings. Samningur þessi
táknaði yfirlýsta hervæðingu
Vesturþýzkalands í sambandi
við stofnun „Evrópuhers".
Þar með var geirinum beint
að Þýzka alþýðulýðveldinu.
Ef hinir herskáu Hitlers-hers-
höfðingjar í Bonn fengju nú
aftur hervöld, þýddi það yfir-
vofandi árásarhættu fyrir Aust-
urþýzkaland. Það var nauðsyn-
legt að héfjast handa um varn-
araðgerðir.
Þær fólust að nokkru leyti í
beinum öryggis'aðgerðum, þar á
rneðal var visir að þjóðlegu
þýzku .herliði er gæti skapað
mótvægi gegn hinum banda-
risku leiguhersveitum er Aden-
auer og vesturþýzku hernaðar-
sinnamir voru að koma á fót.
En þar að auki hlaut Þýzka
alþýðulýðveidið að styrkja með
með auknum hraða efnahags-
lega aðstöðu sína. Með hlið-
sjón af árangri endurreisnar-
starfsins komst stiórnin að
þeirri niðurstöðu að þetta
skyldi gert með því að flýta
sem mest breytingum þjóðfé-
lagsins 'í sósíalíska átt. Flokks-
þing Sósíaliska einingarflokks-
ins í júlí 1952 gaf tóninn:
„Sköpun grundvallar fyrir sósi-
alisma“.
Það lá í augum uppi að með
þessari ákvórðun hafði þjóðin
færzt í fang geysilega erfitt
verkefni, og erfiðleikarnir
minnkuðu ekki við þá spennu
er leiddi af striðspólitík vest-
urveldanna. Reynslan frá upp-
'byggingu sósíalismans í Ráð-
stjórnarrikjunum og alþýðulýð-
Framhald á 11. siðu. 1