Nýi tíminn - 22.05.1958, Page 11

Fimmtudagur 22. mxu 1958 :— NÝI TÍMINN — (11
«<•: aí.riíi
liSS»S- '-„‘!
Sorpritin..
í i«.itnalá. nf 4. siðu
um bláðamér.nslc.ustíl. Þáð er
að vísu rétt, að full naða rdóm-
ur verðut; eigi lagður á list-
gildi bókar af einum kafla
hennar, en liitt er þó hafið
yfir ailan efa, að skáldsaga,
sem hefur að gejma heilan
kafla af svona lélegti tagi,
getur aldrei í heild sinni tal-
izt snjallt listaverk (jafnvel
þó að sú spurning væri látin
liggja milli hluta, hvort sorp-
rit geti yfirleitt nokkum tima
verðskuldað nafngiftina lista-
verk), enda álit margra vel
dómbærra manna, sem lesið
hafa söguria alla, að hún sé
harðla litils virði í bókmennta-
tilliti, þó svo að kláminu væri
sleppt. Og enda þótt ýmsir
rithöfundar bæði hér á landi
og erlendis hafi látið mikið
af listgildi hennar, þá er á-
stæða til að ætla, að áróðurs-
nauðsyn hafi ráðið eigi litlu
þar um, með því að þeim
hafi verið útkoma bókarinnar
áhugamál af ástæðum óháðum
listgildi hennar, auk þess sem
ýmsir kunna að hafa talið sér
eins konar stéttarskyldu að
standa fast með þessum stall-
bróður sínum, ekki sízt með
tilliti ’þess, að sumir þeirra
eru víst ekki alveg sýknir
þeirrar saka, er Mykle hefur
verið borinn, svo að þeim
kann að hafa mnnið blóðið til
skyldúnnar og fundizt jafn-
framt í aðra röndina sem þeir
væru að taka málstað sjálfra
sín, um leið og þeir tóku hans
málstað.
□
A.nnars er mál þetta þess
eðlis, eins og að var. vikið
í upphafi, að þvi er ekki mark-
aður bás af spumingunni um
það, hverja afstöðu menn vilja
taka til sérstakrar bókar eins
og þessarar eða hvem mæli
kvarða leggja á siðmæti henn-
ar og bókmenntagildi, og er
þvi síður en svo, að nokkrum
manni isé það siðferðisskylda
að vera þaullesinn í Mykle-
kláminu tií þess að öðlast rétt
til að leggja hér orð í belg.
I»etta Mykle-mál er sem sé
ekki nema angi af þvi al-
menna vandamáli, sem um er
að ræða og lengi hefur kall-
að að, þó áð segja megi, að
það hafi komizt hér á dag-
skrá með sérstökum hætti, um
leið og farið var að hugsa til
íslenzkrar útgáfu títt nefndr-
ar bókar, sem ekki er heldur
sjálf annað en einstakt dæmi,
að vísu liklega eitt hið óhrjá-
legasta, um þann illkvnjaða
sjúkdóm, er smitað hefur tals-
verðan hluta af bókmenntum
vorra tíma, svo að stundum
hafa jafnvel ýmsir annars
mætir bókmenntamenn orðið
slegnir þeim kvilla í. meira eða
minna mæli. Þetta kemur ekki
einasta fram í siaukinni klám-
hneigð margi-a rithöfunda,
hneigð þeirra til að draga kyn-
ferðislífið niður í sorpið og
sorann, heldur einnig í auk-
inni rækt þeirra við hið Ijóta
og andstyggilega yfirleitt, allt
hið spillta, sauruga, sjúklega
og vanskapaða í mannlegu eðþ
Atburðirnir í Frakkiandi
Frainhald af 1. síðu.
France vakti noklcra athygli,
þvi að hann er einn af goml-
um samstarfsmönnum liers-
höfðingjans og ýmsiv flokks-
brceður lians hafa verið taldir
liklegir til að styðja de Gaulie
til valda.
Til verndar lýðveldinn
Duclos, leiðtogi koramúnista,
lýsti vfir því að þeir myndu
styðja stjórnina. Þeir greiddu
henni eklci atkvæði sín í þeim
tilgangi að fá henni í hend-
ur sérstök völd í Alsír, held-
ur fyrst og fremst til þess
að verja lýðveldið og lýðræð-
ið i Fraklclandi fyrir þeim hætt-
um sem nú steðjuðu að því.
Vopn og liðsauki til Alsjr
Pflimlin forsætisráðherra
skýrði þinginu frá því að stjórn
hans myndi innan skamms
seridá íiðsauka og nýjar vopna-
Alsír. Baráttunni
og hvatalífi. Hver sá sem tn
vill hafa opin augun, í ý ur hinum serknesku upp-
að sjá og gera séi þéss reisnawnönnum yrði haldið á-
hvílíkur voði alln andlegn fnun þar til fullur siglir hefði
menningu hlytur að standa af |wrW
þessári þróun. Þetta er það j
vandamál sem umfrám allt I
ber að ræða, svo pg spurning-
in um það, hvernig takast ^ ^ &im ^ þrátt fyrir
megi að stemma stigu vað ^-6rn.
þessum ófögnuði.
(Framhald í næsta blaði)
(verið unninn.
Hveraig bregðast þeir við?
Fréttaxitarar í París segja
Rheiiimetall
Erlend tíðindi
Framhald af 6. síðu.
ið á daginn að Bandaríkja-
stjórn getur mæta vel hugsað
sér að hirða reiturnar eftir
þrotabú franska nýlenduveld-
isins í Norður-Afríku. Hernað-
arstefnan var rekin í trausti
á A-bandalagið, en nú reynast
Bandaríkjamenn meta aðstöðu
sína í arabaríkjunum meira en
að hjálpa frönskum heimsveld-
issinnum að halda Norður-
Afríku. Þegar svo er komið
vilja frönsku hemaðarsinnarn-
ir grípa til útrýmingarstyrjald-
ar, en hún verður ekki háð
nema lýðræðið sé fyrst afnum-
tð í Frakklandi. Leiðin sem
frönsk vinstri öfl hafa bent á,
að ganga til samninga vlð
Alsírbúa á jafnréttisgrundvelli,
er enn fær, en hún verður ekki
farin nema frönsk verkalýðs-
hreyftng samstilll krafta sína.
Einu sinni áður, 1934, hefur
alþýðufylking vinstri aflanna
bjargað Frakklandi frá fasisma,
og enn er ekkl útilokað að húa
þefcki aftur.sinn vitjunartíma.
M.T.Ó.
Framhald af 7. Síðu.
Rheinmetall eru búnir að fá
nóg af vopnasmiðum og hern-
aði.
Fyrirtækið i Sömmerda er
meðal stærstu ; skrifistofuvfela-
verksmiðja í Évrópu. Fram-
leiðslan er seld. til tuga landa,
í höndum verkafólksins og í
birgðaglymslum getur að líta
ritvélar handa íslendingum
með ð og þ í leturborðum, aðr-
ar með kírilsku stafrofi ætl-
aðar Rússum, Búlgörum og Serb-
um, enn aðrar með sértyrkn-
eskum leturtáknum, og svo
framvegis. Samkeppnin á rit-
vélamarkaðinum er hörð, eink-
um við fyrirtæki í Sviss, Sví-
þjóð, Bandaríkjunum og
Ítalíu, og sífellt er verið að
endurbæta framleiðsluna. f
framleiðslu reiknivéla eru
meiri skilyrði fyrir fjölbreytni
og þar hefur Rheinmetall náð
miklum árangri. í Sömmerda
eru framleiddar fjölmargar
gerðir . reiknivéla, þær stærstu
sjálfvirkar faktúruvélar. Eftir-
spumin eftir þeim er svo mik-
il að framleiðslan er upppönt-
uð langt fram í timann.
M.T.Ó.
hinn mikla meirihluta stjórn-
arinnar í þessari atkvæða-
greiðslu, sem er ekki hvað sizt
kommúnistum að þakka, sé enn
ekki fyrir það girt að de Gauile
nái völdum í sinar hendúr.
Úrslitaákvörðun sé aðeins
skotið á frest. Eftir eigi að
koma í ljós hvemig herforingj-
amir i Alsír bregðist við og
nokkrir dagar geti liðið áður
en það verði fullljóst. Þing-
meirihlutinn og þá fyrst og
fremst þingmenn milliflokk-
anna vilji veita stjóminni nokk-
urn frest og vita hvort henni
takist með þessum sérstöku
völdum að ráða fram úr vand-
ræðunum í Alsír.
þingmeirihluta að balci nýrrar
stjómar,
„Ástandið cr cmi tvísýnt“
Pflimlin minntist á að und-
anfarið hefði tekizt samvinna
milli Frakka og Serkja í Alsír.
Héldi þvi áfram gæti svo farið
að viðhorf gerbreyttust.. Hins
egar héldu hinir serknesku
uppreisnarmenn áfram baráttu
sinni og hefði ekkert úr hemii
dregið.
Hann sagði að frá pólitísku
sjónarmiði væri ástandið í Al-
sír enn tvísýnt og enn væri
ekki timabært að leggja dóm
á athafnir manna. Annars veg-
ar væm frönsku landnemarnir
og brennandi ósk þeirra að
halda frönslcu þjóðemi sínu,
hins vegar væni undirróðurs-
menn sem reyndu að notfæra
sér ástandið til að koma af
stað byltingarkenndum upp-
hlaupum.
Hann sagði að stjómin hefði
falið yfirmanni hersins í Alsír,
Salan hershöfðingja, að gæta
laga og réttar og hefði hann
yfirleitt rækt það hlutverk sitt,
þó hann hefði stundum látið
undan þunga atburðanna og
gért sínar ráðstafanir án þess
að spyrja stjómina í París.
Sannariega tvúsýnt ástand
Fréttaritari brezka útvarps-
ins eagði . .að þingmemi hefðu
í göngum þinghússins tekið
undir þau orð Pflimlins að á-
standið væri sannarlega tvi-
sýnt. Því að á sama tima og
Salan hershöfðingi er sagður
vera að framkvæma fyrirmæli
stjórnarinnar, hefur hann lýst
yfir opinberlega að hún ætti að
vikja fyrir de Gaulle.
Salan ítrekaði þessa yfirlýs-
ingu í ræðu sem hann flutti í
Algeirsborg í gær. Hann lauk
miklu lofsorði á de Gaulle og
sagði að hann hefði vakið nýj-
ar vonir um að þjóðleg eining
gæti tekizt bæði i Frákklandi
og Alsír.
Verkalýðshreyfingin ítreknr
livatningar
Franska alþýðusambandið,
CGT, itrekaði enn í gær hvatn-
ingu sína til allra félaga sinna
um að halda vöku sinni og lýsa
yfir hollustu sinni við lýðveld-
ið. Það ásakaði de Gaulle um
að hafa ógnað lýðveldinu með
jTirlýsingum sínum í fyrradag
og endurtók fyrri yfirlýsingar
sínar um að boða allsherjar-
verkfall ef nauðsyn krefði.
Allt með kyrrum kjörum
Allt er enn með kyrmm kjör-
um i : Frakklandi. Rikisetjórnin
segir að henni hafi tekizt að
riðla fylkingum þeirra öfga-
manna sem hafi bóið sig undir
ofbeldisverk.
Gjaldeyrisveitingar til franskra
ferðamanna sem fara til út-
landa hafa verið minnkaðar
stómm og búizt er við að inn-
1 flutningshömlur verði hertar.
Blaðaummæli
Framhald af 12. síðu.
fyrir og auka sundrungina milli
Pflimlins og valdaræningjanna í
Alsír. Blaðið segir síðan: ,Rkk-
ert getur • talizt líklegra en að
komi de Gulle aftur til valda
muni það orsaka enn víðtækari
verkföll og ógna borgarafriðn-
um.“
VHumanité, málgagn franskra
kommúnlsta, sagði i fyrradag að
Stjóraarskiúrbreytingar
Pflimlin forsætisráðherra var
fyrsti ræðumaður1 í umræð-
unnm í gær. Mestöll ræða hans
f jallaði um ástandið i Alsír og
þann ásetning stjóraar hans að
halda áfram baráttuimi gegn
k þjóðfrelsishreyfingu Serkja.
Hann lagði áherzlu á brýna
nauðsyn þess að komið yrði
aftur á(eðlilegu sambandi milli
Alsír og heimalandsins.
Hami nefndi ekki de Gaulle
nafn en hafði hann þó í
huga þegar hann sagði að í
gagnrýni þeirri sem borin hefði
verið fram, einnig daginn áður,
á núverandi stjómarkerfi væri
fólginn nokkur sannleikur. Þvi
væri það að hann hefði í hyggju
að leggja innan skamms fyrir
þingið frumvörp sem myndu
auka framkvæmdavald ríkis-
stjómariunar.
Búizt er við að hann hafi þar
átt við áður framkomnar til-
lögur sem dagað lvafa uppi á
þingi, sem m.a. myndu gera ó-
kleyft að fella ríkisstjómina
nema þeir sem fyrir því stæðu
hefðu tryggt sér fyrirfram
Ráðningarskrif stof a
landbúnaðarins
er t^kín til starfa í húsi Biinaðarfélags Islands,
Lækjargötu 14 B.
Nauðsy'ivlegt er bændum úr fjarlægð að hafa um-
boðsmenn í Reykjavfk, er að fullu geti komið fram
fyrir þeirra hönd í sambandi við ráðningar. Allviða
vantar stúlkur sem vildu taka að ser ráðskonuatori
eða önnur heimilisstörf. Skrifstofan verður opin alla
virka daga kl. 9—5 (einnig í matartima), þó aðeins
kl. 9—12 á laugardögum. Sími 19200,
Bónaðarfélag íslands.
' n)

samsæri gegn lýðveldinu. Blaðið
sagði að fasistar byggju sig und-
ir vopnuð átök og hvatti aþa
_ (___^ ___ _ verkamenh, lýðræðis- og lýð-
de Gaulle væri höfuðpaurton iveldissinna að halda. vöku sinni
Mjólkurkæling
Eftirfarandi tafla sýnir glöggt, hve nauðsynlegt er
að kæla mjódk vel, ef koma á í veg fyrir, að
gerlar nái að aukast í henni,
1. Sé rajólk kæld niður í 5°C, heM gerlafjöldinn
nokkurn vegbm hlnn sainl fyrstu 12 klst.
2. 1 10 stíga heitii mjólk fimmfaldast geria- ^
f jöldinn & 12 klst.
S. f 15 stiga heitri rnjólk 15-faldast geriafjöldinn
á 12 klst. ^
4. 1 20 stíga heitri mjólk *JfOO-faldast gerla- __ 1
fjöidinn á 12 ldst. ^
5. 1 25 sttga heitri mjólk 3000-faldast gerla-
f jöldinn á 12 klst.
Skuhi því allir, sem hlut eiga að máll, hvattir ,til 'l
að kæla mjólkinta yel og jafnframt að verja hana 1
vandlega fyrir sól. ^
ReykjavQc 16, mai 1958k
ýWÖLKúRjRFXTRLIT RÍKISINS