Nýi tíminn - 12.02.1959, Qupperneq 12

Fjögur systkini gefa Skógrækf rikis
ins um 300 ha. skógræktarland
Jórvíhurshóg í Suðurdalr um í Breiðdul
í fyrra gáfu 4 systkini frá Jórvík í Breiðdal, Bjamiið girt og sandfok mikið til
Andrés, Björgvin og Hannes M. Þórðarsynir og Sigríðurheft. Þessi gjöf er margra
Þórðardóttir, Skógrækt ríkisins allt skóglendi Jórvíkur til milljóna virði í dag.
eignar og umráða að því tilsky'ldu að landið væri frið-
að og gróðursett í það á næstu árum. 'fc Sandhaugar
NÝI TÍMINN
Föstudagur 12. febrúar 1959 — 18. árgangur — 6. tölublað.
SJö ára stríði STEFS við
Bandaríkjalier lokið
Skóglendi þetta er víðáttu-
mikið, allt að 300 hektarar að
stærð, og má gróðursetja í
mestan hluta landsins, því að
mela og ógróins lands gætir
fremur lítið. Jórvíkurskógur er
í Suðurdalnum í Breiðdal, um
20 km austur af Breiðdalsvík.
Skóglendið er milli 100 og 200
metra hæðar yfir sjó, utan í af-
líðandi fjallshlíð, sem veit á
móti suðvestri.
Þetta er Skógrækt ríkisins
mjög kærkomin gjöf, og verður
hafizt handa um að reisa girð-
ingu og gróðursetja strax á
næsta. sumri.
ÍC Gerið landið
byggilegra
Skógrækt á fslanidi er svo
stórkostlegt verk og yfirgrips-
mikið að það verður aldrei unn-
ið til hlítar nema með því að
fjöldi manns vinni saman að
settu marki, að koma nytja-
skógum á íegg og gera landið
þannig byggilegra um alla
framtíð.
Skógræktarfélögin og ein-
staklingar hafa líka unnið
þessu máli mikið, og í sam-
bandi við gjöf þeirra systkin-
anna frá Jórvík er ekki úr vegi
að minna á nokkur framlög og
gjafir einstaklinga frá fyrri ár-
um.
Þrastalundur
Fyrst skal frægan telja
Tryggva Gunnarsson, sem gaf
Ungmennafélagi íslands Þrasta-
skóg í Grímsnesi árið 1911. Á
síðari árum hefur allmikið ver-
ið gróðursett í skóginum með
ágætum árangri, og því mun
nú haldið áfram af kappi.
-jAr Haukadalur
Stærsta gjöfin til skógræktar
er Haukadalur í Biskupstung-
um, sem Daninn Kristian Kirk
gaf SÍkógrækt ríkisins árið
1939, er landið hafði allt ver-
Árið 1946 gáfu hjónin á
Sandhaugum í Bárðarídal, þau
Sigurður Eiriksson og Steinunn
Kjartansdóttir, Skógrækt ríkis-
ins allt skóglendi jarðarinnar,
sem er mikið og frítt. Þetta
land hefur verið friðað og í
það gróðursett greni og fura,
er vex með ágætum.
Kvíar
Þá hefur Jón Jónsson, fyrr-
um bóndi á Kvíum en nú bú-
settur á Isafirði, gefið hálfa
jörðina til skógræktar, og mun
nú reynt, hversu ýmiskonar
barrviðir nái að þrífast í Norð-
ur-Isafjarðarsýslu.
Braathenslundur
Ýmsir hafa og gefið mikið
fé til þess að standast straum
af gróðursetningu í lönd, sem
þegar hafa verið girt. Stærsta
gjöfin er frá Ludvig G. Braath-
en, skipaeiganda í Osló, en sú
Framhald á 1C. síðu
Bandaríkjaher undirritaði „friðarsamninga''
og greiddi sigurvegaranum fyrstu greiðslu
í fyrradag lauk sjö ára stríði STEF’s við Bandaríkja-
her — meö sigri Stefs. Undirrituðu fulltrúar Bandaríkja-
hers þá „friðarsamning" við Stef og greiddu jafnframt
fyrstu greiðsluna til Stefs.
STEF hefur síðan snemma í
sumar daglega höfðað refsimál
gegn yfirmönnum Bandaríkja-
hers fyrir heimildarlausan og
„þjófstolinn" flutning ýmissa
tónverka.
Við undirritun samninganna
í fyrradag fór STEF að dæmi
göfuglyndra sigurvegara og
felldi niður öll hin liöfðuðu
refsimál gegn yfirmönnum
bandaríska hersins og jafn-
framt felldi STEF niður skaða-
bótamál þau er það hafði höfð-
að gegn íslenzku ríkisstjórninni
vegna yfirtroðslna og' höfund-
arréttarbrota bandaríska hers-
ins.
Strið þetta hefur sem áður
segir staðið í sjö ár, en á s.l.
sumri herti STEF sóknina fyr-
ir alvöru og lauk þeirri sókn
með uppgjöf Bandaríkjahers.
Indónesía fær nu
hergögn frá USA
Bandaríkjastjórn hefur eftir
langa mæðu ákveðið að verða
við beiðni Indónesíu um að fá
að kaupa vopn í Bandaríkjun-
um. Indónesar fé létt hergögn
handa 14.000 manna liði. Tals-
maður hollenzku stjórnarinnar
sem óttast að vopnin verði not-
uð til að koma Hollendingum
burt frá Nýju Guineu sagði í
gær að sá sem seldi vopn bæri
ábyrgð á til hvers þau væru not-
uð.
Heildarstjórn á þjóðarbúskap íslendinga
Einar Olgeirsson flytur á Alþingi frumvarp til lagaum áœtlunarráS rikisins
Einar Olgeirsson flytur á Alþingi „frumvarp til laga um áætlunarráð rík-
isins". Er þar lagt til að ríkisstjórnin skipi fjögurra manna nefnd er nefn-
ist áætlunarráð ríkisins og hafi það verkefni að semja heildaráætlanir um
þjóðarbúskap íslendinga í samráði við ríkisstjórn.
Gert er ráð fyrir tvenns konar áætlunum: Heildaráætlunum um þróun at-
vinnulífsins og fjárfestingu þjóðarinnar fyrir 5—10 ára tímabil, og áætl-
unum um eitt ár í senn um allan þjóðarbúskapinn.
Frumvarpið er í tíu greinum
og er birt hér í heild. I ýtar-
légri greinargerð rekur flutn-
ingsmaður tilraunir sem gerð-
ar hafa verið til svipaðra ráð-
stáfana áður og rökstyður
þiirfina á áætlunarbúskap.
Greinargerðin er birt á 7. síðu
bla§sins í dag.
i'Frumvarp Einars er á þessa
lélði:
■ i-tV . gr. Ríkisst jórnin skipar
fjogurra manna nefnd, er nefn-
ist áætilunarráð ríkisins.
2. gr. Hlutverk ráðsins er
að semja heildaráætlanir um
þjóðarbúskap Islendinga, er
gerðar slculu í samráði við
ríkisstjórn.
Áætlanir þessar skulu vera
tvenns konar:
1. Heildaráætlanir um þróun
atvinnulífsins og fjárfestingu
þ.ióðarinnar fyrir 5—10 ára
tímabil.
2. Áætlanir um eitt ár í
senn um allan þjóðarbúskap-
inn. *
3. gr. Heildaráæ^Janir' þær,
sem um ræðir í 1. töluífð .2. 'gr.,
skulu miðaðar við eftirfarandi:
1. Að öll framleiðslugeta
landsmanna sé hagnýtt til fulls
og öllum verkfærum mönnum
tryggð næg og örugg atvinna.
2. Að auðlindir lands og
þjóðar verði sem bezt hagnýtt-
ar i þágu þjóðarheildarinnar
til þess að auka velmegun og
tryggja afkomu þjóðar og ein-
staklinga.
3. Að atvinnuvegir lands-
manna verði efldir og nýir
skapaðir, til þess að þjóðin
eignist sem fjölbreytilegast at-
vinnuL'f, en þó einbeitt að því
að efla fyrst og fremst þær
atvinnugreinar, er veita í senn
beztu hagnýtingu á auðlíndum
þjóðarinnar, mestu afkastagetu
landsmanna og beztu nýtihgu
fáanlegra markaða og skapa
þannig forsendur fyrir sem
beztum Iífskjörum þjóðarinnar.
I þessum heildaráætlunum
skaí áætluð þróun hverrar at-
vinnugréinar, eins -og bezt sam-
rýmist heildarhagsmunum þjóð-
arinnar, svo og hver höfuð-
atvinnutæki, samgöngutæki,
byggingar og annað þurfi til
sjávar og til sveita til þess
að tryggja, að þeim tilgarigi,
sem vinna skal að samkvæmt
þessari grein, verði náð.
Áætlunarráðið skal og gera
áætlanir um, hvar tækin skuli
staðsett, og tillögur um bygg-
ingar, bj’ggðarþróun og aðrar
framkværridir í því sambandi.
4. gr. Áætlanir þær, sem um
ræðir í 2. tölulið 2. gr., skal
gera um allan rekstur þjóðar-
búskaparins fyrir . ár hvert,
bæði rekiítur og þróun hinna
einstöku atvinnugreina innan-
lands óg viðskipti þjóðarinnar
út á við.
Áætlanir þær, sem fjalla um
tekjur og gjöld. þjóðarinnar í
viðskiptum við önnur lönd,
sku’u gerðar í samráði við |
ráðherra þann, sem fer með
viðskiptamál, og skal síðan
leggja þær til grundvallar fyr-
ir viðskiptin á næsta ári. Þess •
ar áætlanir skulu gerðar með
það mark fyrir augum að
ná sem hagstæðustum viðskipt-
um og greiðslujöfnuði við önn-
ur lönd, skapa þ.jóðinni öruggt;
fjárhagslegt sjálfstæði út á yið
og gera henni kleift að fram-:
fylgja heildaráætlunum um
uppbyggingu atvinnulifsins og j
þeim fyrirætlunum um örugga
o g batnandi lífsafkomu al-
mennings, sem unnið er að
hverju sinni.
Á sama hátt skal áætlunar-
ráð og við samningu áætlana
sinna hafa samráð við hin ein-
stöku ráðuneyti um hinar
ýmsu atvinnugreinar, er undir
þau heyra.
Áætlunarráðinu ber hins veg-
ar ætið að hafa heiidarhags-
muni þjóðfelagsins fyrir aug-
um og gæta þess, að í öllum
áætlunum þess sé fullt sam-
ræmi, svo sem bezt fullnægir
þeim tilgangi, er því ber að
vinna að. Er ráðið því alls
ekki bundið við tillögur hvers
ráðuneytis í áætlunum sínum.
5. gr. Til þess að ná þeim
tilgangi, er lög þessi mæla fyr-
ir um að stefna skuli að með
framkvæmd áætlana þessara,
skal áætlunarráð vmna að því
að sameina og efla framtak
jafnt einstaklinga, samvinnu-
félaga, sveitarfélaga og ríkis-
ins.
Til þess að skapa sem bezta
samstöðu meðal þjóðarinnar og
hagnýta sem bezt þekkingu og
hugvit einstaklinga, skal'áætl-
unarráð a. m. k. ársfjórðungs-
léga-bóða til fundar með full-
trúum, er kosnir séu af eftir-
farandi samtökum og stofn ■
unum eða stjórnum þeirra til
þess að mæta í sliku fulltrúa-
ráði: Alþýðusambandi Islands,
Bimaðarifélagi íslands, Lands-
saírilraiicíi ísl. útvegsmanna, Fél.
ísl. iðnrekepda, Sambandi ísl-
sámvinnufélaga, _ Verzlunarráði
Islands, Seðlabáhká Islands, at-
vinnudeild háskólans, raforiku-
málástjórn r.'ldsins og Fiski-
félagi ísiands. hefur og á-
ætlunarráð rétt til' að bjóða
íleirum^Ái gjí|<um fundum skal
á^tjunárinð ‘ xynna hugmynd-
ir og fyrirætlanir s'nar_____og
gefa fulltrúunum tæk’færi til
athugasemda, gagnrýni, til-
lagna og hvers konar ábendinga
cg.vlte iðbeiri ingaj
HÖfuðínatektfeiðið í öllu starf-
inúhlsiát'1' að reyna að
saafeina %jóðina sem bezt um
að tryggja sem skynsamiegasta
hagnýtingu á auðlindum lands-
ins, framleiðslutækjum, vinnu-
afli og fjármagni þjóðarinnar
á grundvelli beztu rannsókna á
hinum ýmsu sviðum, sem hægt
er að gera á hverjum tima.
6. gr. I þeim hlutum áætl-
ananna, sem fjalla um vinnuafl
og fjármagn til atvinnurekstr-
ar og nýrra framkvæmda, skal
eigi aðeins gerð grein fyrir,
hver nauðsyn sé á hvoru
tveggja og í hve ríkurri inæli,
heldur og hvernig útvega skuli,
ef fyrirsjáan’egur skortur er
á vinnuafli eða fjármagni. Skal
áætlunarráð um. þessi efni
kappkosta að hafa gott sam-
ráð við verkalýðssamtökin,
bankana og önnur þau samtök
og stofnanir, sera framkvæmd
áætlananna í þjóðarbúskapnum
kemur síðan sérstaklega til að
byggjast á.
7. gr. Þegar áætluriarráð hef-
ur lokið eamningu þeirra áætl-
ana, er um ræðir í 2. gr.,
skulu þær lagðar fyrir ríkis-
stjórniná tii staðfestingar.
Þegar ríkisstjórnin hefur
staðfest slíkar áætlanir, er það
siðan verkefni hennar, hinna
einstöku ráðuneyta, seðlabank-
ans og allra annarra stofnana
ríkisins, undir yfirstjórn ríkis-
stjórnnrinnar, að sjá’ um fram-
■kvæmdina ■ á þessurn áætlunum
-til fu’ls, og skal öll stjórn á
lánsfiármálum þjóðarinnar og
öll afskipti hins opinbera af at-
vihriu’. og verzlunarlífinu við
þetta micað.
Framhald á 11. síðu.