Unga Ísland - 01.04.1916, Blaðsíða 6
30
UNGA ÍSLAND
Enginn þekti niig. Ekki var ann-
að en ganga inn, ræna einum kossi,
slíga svo á bak og hleypa liestinum
á braut. Mér fanst eg mundi deyja
ef eg næði ekki þessum kossi, og ekki
gat það gert henni neilt mein.
Eg beið ekki eftir því að þessi liugs-
un yrði rekin á ílótla. Eg gekk inn
og í áttina að glugganum. Iiún horfði
út og varð min ekki vör, eg kom við
stólinn, og þegar liún leil upp, þá
rændi eg þeim sætasta kossi, sem
nokkru sinni hefir verið rænl frá rós-
rauðum vörum. Og um leið var eg
horfinn. Að vörmuspori var eg kom-
inn á bak og þeysti lieim á Ieið, og
blóðið þaul í æðunum með engu
minni hraða.
Þegar heim kom, seldi eg hestinn
og þá átli eg 400 dali, með því sem
faðir minn hafði gefið mér.
Þetta þótti mér lagleg uppbæð, og
ásetti mér að viðbafa ítrustu sparsemi.
Það var sárt að skilja við fóslra
minn, sem hafði reynst mér eins og
faðir, og þá ekki síður að j'íirgefa
skógarlífið frjálsa og yndæla. En eg
var búinn að taka fastan ásetning,
og eg liafði aldrei látið neitt hindra
mig frá því, sem eg hafði fastráðið.
Eg lagði af stað fótgangandi til Bards-
town, fór inn í herhergið mitt, sem
eg hafði leigt, lokaði að mér og byrj-
aði námið með brennandi áhuga. En
mér ofbauð alt það verk, sem fyrir
mér lá. Eg þurfti ekkj aðeins að læra
lögfræðina, heldur einnig allar al-
mennar undirstöðu námsgreinar að
auki.
Eg las og las. Eg vann að því 16
stundir á dag. En því meira sem
eg las, því sárara fann eg til vankunn-
átlu minnar. Eg grét beiskum tárum.
Það var eins og völundarhús þekking-
arinnar yrði æ víðara og margbrotn-
ara eftir því sem eg kom Iengra inn
i það. Við livern lijallann, sem mér
auðnaðisl að klifra upp, birtist mér
annar enn hærri, svo að mér lá við
að örvænta. Eg sökti mér niður i
starfið, og varð þunglyndur og ómann-
blendinn. Eini maðurinn sem eg
skifti orðum við, var húsráðandinn.
Hann var góður og ráðvandur mað-
ur, en alveg þekkingarlaus, og eg er
viss um, að eg hefði náð meiri hylli
hjá honum, ef eg hefði aldrei litið í
bók. Hann áleit allar bækur fullar
af lygum og hrekkvísi. Og ef liann
opnaði bók, hitli hann oftast á eitthvað
sem kom honum lil að reiðast. Verst
af öllu var lionum við þáskoðun, að
jörðin snerist um möndul sinn. Hann
sór og sárt við lagði, að slíkt væri
að slá upp í augun á heilbrigðri skyn-
semi. »F.f liún gerði það«, sagði hann,
»þá yrði ekki dropi eftir í brunninum
í fyrramálið, og kerling mín findi alla
mjólkina á gólfinu, þegar bún kæmi
inn í búrið. Og svo það, að segja
að jörðin gangi kringum sólina.
Hvernig fara þeir að vita það? Sól-
in kemur upp, og gengur aftur undir
á kvöldin. l’eir þurfa ekki að segja
mér það, að jörðin gangi kringum sól-
ina«. í annað skifti varð liann mjög
æstur af að heyra talað um fjarlægð-
ina milli sólar og tungls. »Hvergel-
ur sagt um fjarlægðina?« æpti hann.
»IIver liefir mæll hana? Hver hefir
mæliþráðinn? Það veit hamingjan,
að þér eruð að stríða mér með þessu.
Og þó trúa skynsamir menn á þessa
ódæma vitleysu«. Hvað mig sjálfan
snerti, þá fann eg hjá mér skort á
vísindalegri þekkingu, og þorði því
aldrei að ráðast á sannfæringu lians.
Hann lifði og dó í þeirri sannfæringu
að sólin labbaði daglega kringum
jörðina.
Eg var búinn að vera eitt ár í
Bardstown. Eg hafði dregið mig í
hlé, og unnið af öllum kröftum. Einn
dag var eg á gangi úti, þá mætti eg