Unga Ísland - 01.07.1924, Page 2

50
UNGA ISLAND
til að bjóða góða kosli og semja frið.
t’annig brugðust vonir Karl 12. En hann
sat eflir sem áður í Bender, þrár og
óbeygjanlegur. Tyrkjasoldáni fór að þykja
nóg um hinn mikla kostnað sem leiddi
af dvöl Karls 12. og manna hans. Hann
ritaði honum brjef og þakkaði hinn
mikla sóma, sem Karl 12. sýndi Tyrkja-
veldi með dvöl sinni, en Ijet um leið
á sjer skilja, að hann óskaði ekki að
verða þess heiðurs aðnjótandi lengur en
orðið var. En Karl 12. sat sem fastast.
Að lokum skipaði soldán sýslumanni
sínum í Bender að láta taka Karl 12.
og menn hans og fletja þá út fyrir landa-
mærin. t*á bjóst Karl 12. tll varnar. Hon-
um þótti það minkun að fara eftir skip-
unum annara. Hann ljet gera virkisgarð
kringum hús sitt. En Tyrkir sendu tíu
þúsund manns á móti honum og hin-
um fjögur hundruð trúu og dyggu blá-
stökkum, sem eftir voru orðnir. Ójafn
var leikurinn. En það var ekki siður
Karls 12. að gefast upp. Hann harðnaði
við hverja raun. Tyrkir skutu á húsið,
sem Svíar hjeldu sig í, með logandi
örvum. Loks kviknaði i húsinu. En
Karl 12. sat við sinn keip. wÞað er eng-
in hætta á ferðum fyr en fötin taka að
brenna«, sagði hann við menn sína.
Þegar þakið var komið að því að falla
tók konungur þá ákvörðun ag gera út-
rás og komast i steinhús, sem stóð ekki
allfjarri, og halda þar uppi vörninni.
Dyrunum var hrundið upp, og út kom
i broddi fylkingar Karl XII. með sverðið
í hægri hendi og pístólu í þeirri vinstri.
Þeir ruddu sjer braut gegn um fylking-
ar Tyrkja. En áður en þeir komust alla
leið hrasaði Karl 12. Þá rjeðust Tyrkir
á hann og tóku hann höndum, en menn
hans gáfust upp. Þessi atburður, sem
skeði árið 1713 er oft nefndur: Ljóna-
veiðarnar í Bender.
Nú var Karl 12. ekki lengur gestur
soldánsins, heldur fangi hans. Þingið
heima í Svíþjóð hafði hvað eftir annað
beðið hann að koma heim. Nú fjekk
hann boð um, að friður yrði saminn við
Rússa og aðra óvini þjóðarinnar án hans
íhlutunar, ef hann kæmi ekki þegar.
Þá skildi hann fyrst að ekki mátti
lengur bíða. Við annan mann lagði hann
af stað norðureftir um lönd ókunnra og
óvinveittra þjóða. Á tveim vikum riðu
þeir tvö þúsund kílometra. Hvorugur
þeirra fór af klæðum á nóttunni. Karl
12. var i engu hálfur. Nú þegar hann
var búinn að taka þá ákvörðun að fara
heim, vildi hann komast sem fyrst. Að
lokum steig Kari 12. heill á húfi á land
í Sviþjóð eftir langa útivist. En þá var
svo komið að Sviar voru búnir að missa
öll lönd sín sunnan Eystrasalts. Svíþjóð
hafði verið stórveldi frá því á dögum
Gustafs 2. Adolfs. En nú var hún fallin
úr tölu stórveldanna fyrir ofurkapp
Karls 12.
Nú vildu allir frið — nema Karl 12.
Flestir miðaldra karlmenn voru fallnir
eða fangar ó vinanna. Hungursneyð og
drepsótt hafði gengið í landinu. Allii'
hrópuðu á frið. En Karl 12. stóð í móti.
Hann gat annaðhvort sigrað eða fallið
— en ekki samið frið að afstöðnum ó-
sigri. »Drottinn gefur þeim sigur að
lokum«, sagði hann, »sem óragur gerir
skyldu sina«.
Síðasti eyrir alþýðunnar var tekinn
lil að úlbúa her. Hinar síðustu leifar
af ungum mönnum voru teknar i her-
inn. Og með þessum herafla rjeðist
Karl 12. á Noreg, sem þá lá undir Dan-
mörku. Hann settist um Friðriksstein-