Bændablaðið - 14.01.2003, Qupperneq 2

2
BÆNDABLAÐIÐ
Þridjudagur 14. janúar 2003
SúniM-
smidja á
Þeista-
raykjnm?
Síðastliðið sumar var borað
eftir gufu á Þeistareykjum í
S-Þingeyjarsýsiu og er holan í
eigu samnefnds fyrirtækis.
Um er að ræða mjög góða
borholu og binda menn vonir
við að nýta megi jarðhitann
til stóriðju. Hreinn Hjartar-
son, orkuveitustjóri Húsa-
víkur, sagði í samtali við Bbl.
að unnið væri með fjár-
festingastofu að ýmsum hug-
myndum. Efst á blaði væri
hugmynd um súrálsverk-
smiðju þar sem hægt væri að
nýta gufuna úr borholunni á
Þeistareykjum beint.
A Húsavík er mikið af heitu
vatni og eru ýmsar hugmyndir
uppi um að nýta það til at-
vinnusköpunar. í síðasta tölu-
blaði Bændablaðsins var skýrt
frá hugmyndum manna í Þing-
eyjarsýslu um að gera sýsluna
að heilsuparadís og nýta til þess
heita vatnið með ýmsum hætti.
Lyfja verksmiðja
Að sögn Hreins er í gangi
hugmynd um að reisa lyfja-
verksmiðju á Húsavík sem
myndi fá orku frá jarðhita á
svæðinu en mikið er af heitu
vatni bæði á Húsavík og í
Reykjahverfi.
Hreinn viðurkennir að
margar hugmyndir séu uppi um
nýtingu heita vatnsins á Húsa-
vík en hann segir að þær séu
ekki komnar nógu langt til að
tímabært sé að skýra frá þeim
opinberlega.
„Alltaf eru að bætast við
hugmyndir og ein sú nýjasta,
sem tengist þó ekki heita
vatninu, er vatnsútflutningur
með tankskipum. Við vinnum
þar eftir fýrirspum sem við
fengum og er málið i alvarlegri
athugun," sagði Hreinn Hjartar-
son.
www.bondi.is
vefur íslenskra bænda!
GulPófnabændur
veita viOurkenningu
li aOalfundi
Gulrófnabændur héldu aðal-
fund í félagi sínu 7. des. sl.
Markaðs- og sölumál voru aðal-
efni fúndarins að þessu sinni.
Áhrif grænmetissamningsins á
verðlagsmál greinarinnar, krafa
Samkeppnisstofnunar um aöskilnað
á sölu íslensks og erlends græn-
metis og heildsöluvæðing smá-
sölukeðjanna var meðal þess sem
rætt var, en þessir þættir kunna að
hafa mikil áhrif á afkomu grein-
arinnar í framtíðinni. Einnig voru
kynnt og rædd rannsóknarverkefni
sem félagið stendur að ásamt
RALA en þau eru: „Islensk gul-
rófa“ sem er fræræktarverkefni, og
könnun á varptíma kálflugunnar.
Margt fleira þar á góma á fund-
inum, en í lok hans var Hannesi
Jóhannssyni í Stóru-Sandvík veitt
viðurkenning iyrir góðan árangur í
ræktun á fræi af „Sandvíkur-
rófunni“ sem reynst hefur afar vel
og verið notað víða um land.
Eftir sláturtíð haustið 2001 hratt
sveitarfélagið Hornafjörður af
stað hreinsunarátaki á brota-
járni frá bæjum í sveitarfé-
laginu. Þessu átaki lauk fyrir
sauðburðinn síðastliðið vor, og
varð útkoman sú að frá 38
bæjum söfnuðust rúmlega 300
tonn af brotajárni. Áætlað er að
önnur 2-300 tonn komi úr
þéttbýlinu.
Valur Sveinsson á bæjar-
skrifstofu Hornafjarðar sagði að í
fyrstu hefði verið sent út dreifibréf
til allra bænda í sveitarfélaginu.
Þar bauðst sveitarfélagið til að sjá
um að samnýta ferðir vörubifreiða
sem sæktu brotajám til bænda, en
bændur sjálflr kostuðu hreinsunina.
Bændur voru beðnir að hafa
samband við bæjarskrifstofúna
vegna þessa.
Dræmar undirtektir
„Ut úr þessu kom ekkert
Síðastliðið haust fékk Sláturhús
KS á Sauðárkróki leyfi til að
slátra fyrir Evrópumarkaðinn
eftir miklar endurbætur á hús-
inu. Gerðar eru gríðarlega mikl-
ar kröfur til þeirra sláturhúsa
sem ætla að selja afurðir sínar á
markaði ESB. Agúst Andrésson,
sláturhússtjóri hjá KS, var
spurður hvort ekki væri mikil
bjartsýni að ráðast í dýrar
endurbætur á sláturhúsi á tím-
um offramleiðslu og mikillar
verðlækkunar á kjöti hér á
landi. Hann sagði Skagfiröinga
ævinlega vera bjartsýna og
á síðustu þremur árum hefði
miklum peningum verið varið
í endurbætur og uppbyggingu
sláturhúss og kjötvinnslu KS.
„Við erum komnir með ansi
myndarlega kjötafurðastöð og í
haust er leið lauk framkvæmdum
við sláturhúsið og við fengum þá
um leið Evrópuleyfið. Sömuleiðis
fengum við viðurkenningu á
vinnslu- og pökkunaraðstöðu okkar.
Þar er um að ræða flæðilínu fyrir
úrbeiningu og sérstaka pökkunar-
aðstöðu. Allir vita að innlendi
þannig að við sendum annað
dreifíbréf þar sem sveitarfélagið
bauðst til að leggja til vörubíla en
bændur myndu sjá um að koma
járninu á þílana. Það urðu heldur
ekki mikil viðbrögð við þessu
bréfl. Þá gerðist það að Ragnþildur
markaðurinn er takmarkaður og
verður ekki stækkaður og reyndar
hörkuvinna að halda honum við og
fyrirliggjandi að einhver sam-
dráttur mun eiga sér stað, þar sem
mikil ffamleiðsla annarra kjöt-
tegunda eykst mikið. Þar af leiðir
að okkar tækifæri eru á erlendum
mörkuðum."
Varnarstaða á
innanlandsmarkaði
-Teljið þið að hœgt sé að selja
lambakjöt erlendis á sæmilegu
verði?
„Sjálfsagt er það afstætt hvað er
sæmilegt. Það er alveg ljóst að
mikil hagræðing þarf að eiga sér
Sigurðardóttir hjá átakinu Fegurri
sveitir kom hingað að ósk sveitar-
félagsins og heimsótti bændur. Ut
úr því kom að 38 býli höföu áhuga
á að losna við brotajárn af jörðum
sínum. Frá þessum bæjum komu
319 tonn af jámi, eða sem svarar
stað, bæði hjá sláturleyfishöfúm og
bændum, til þess að komast í það
verð að báðir geti við unað. Vinnan
sem ffamundan er í markaðsmálum
er fyrst og fremst vamarstaða á
innanlandsmarkaði og síðan að nýta
tækifærin erlendis sem að mínu
mati eru vissulega fyrir hendi."
Betri nýting
sláturhúsa
Ágúst sagði að afúrðastöðvamar
þyrfú að „hafa ferskt kindakjöt yfir
lengri tíma ársins, þannig að
sláturtíma þarf að lengja í báða
enda og það er hægt að gera t.d
með því að flýta göngum. Við
þurfúm að geta hafið slátmn og
til 8,4 tonna að meðaltali af
hverjum bæ. Mest komu 30,7 tonn
af brotajámi frá einum bæ.
Kostnaðurinn við þetta er um 2
milljónir króna sem sveitarfélagið
greiðir. Síðan fylgir því mikill
kostnaður að pressa jámið saman
og koma því í skip sem siglir með
það út," sagði Valur.
Mikið eftir
Á Höfú eru á milli 200 og 300
tonn af járni þannig að það verða
tæplega 600 lestir af brotajámi
sem fluttar verða út. Sveitarfélagið
er í viðræðum við tvö fýrirtæki um
að koma með jámpressur austur til
að pressa járnið áður en það er sett
í skipið. Kostnaðurinn við þetta
liggur ekki endanlega fýrir og er
beðið tilboða í verkið að sögn
Vals.
boðið ferskt kjöt frá því í lok júlí
og fram yfir áramót. Með þessu
náum við upp betri nýtingu
sláturhúsa, í dag eru sex
sláturleyfishafar með útflutnings-
leyfi og geta þeir með þessum
hætti vel annað allri slátmn í
landinu."
-Á hvaða mörkuðum telur þú
að íslenskir kindakjötsfram-
leiðendur eigi mestu sóknarfœrin?
„Eg tel að þau séu í Evrópu og
nefni þá til sögunnar lönd eins og
Færeyjar, þar sem KS hefur rekið
fyrirtæki til nokkurra ára sem
annast sölu og dreiflngu á
dilkakjöti og KVH er nú komið í
samstarf við KS um rekstur þess
fyrirtækis; Danmörku, þar hefur
SS rekið fýrirtæki sem hefúr lagt
rækt við markaðinn þar; og Ítalíu
en þar hafa Kjötffamleiðendur ehf
unnið ágætt markaðsstarf og unnið
með KS og KVH að því að efla
þann markað enn frekar. Eg er
sannfærður um að í þessum
löndum, og jafnvel fleirum, séu
góðir markaðir fyrir vörur unnar úr
íslensku lambakjöti," sagði Ágúst
Andrésson.
Frumutalan aldrei lægri
Samtök afurðastöðva í mjólkuriðnaði hafa
sent frá sér tölur um frumutölu mjólkur árin
1999 til og með 2002. Þar kemur fram að
frumutalan hefur aldrei verið lægri en á nýliðnu
ári eða að meðaltali 274. Árið 2001 var hún að
meðaltali 279, árið 2000 líka 279 og árið 1999 var
frumutalan að meðaltali 284.
Eftir því sem frumutalan er lægri þeim mun
betri og heilbrigðari er mjólkin. Frumutala
mjólkur er hæst yilr sumarmánuðina en fer síðan
lækkandi og er lægst mánuðina nóvember til
apríl. Þórólfur Sveinsson, formaður Lands-
sambands kúabænda var inntur eftir áliti á
þessari niðurstöðu Rannsóknastofu mjólkur-
iðnaðarins. „Eg vil ekki draga af þessu miklar
ályktanir. Munurinn í heild er innan við 2%.
Þetta er álíka árangur og fyrri ár en sem betur
fer stefnir í rétta átt. Gæðin eru það mikil að
neytendur finna ekki mun en þetta er jákvætt.
Fyrir kúabændur er þetta líka jákvætt. Sem sagt,
jákvætt, en litið skref úr góðu í svolítið ennþá
betra," sagði Þórólfur Sveinsson.
Sláturhús KS á Sauðárkróki
endurbætt og hefur fengið leyfi
öl að slátra fyrir Evrðpumarkað