Bergþór - 01.12.1963, Síða 1
2. tölublað
1. árgangur Desember 1963
Útgefandi: Ungmennafél. Biskupstungna. — Ritnefnd: Sr. Guðmundur Ö. Ólafsson, Róbert Róbertsson, Arnór Karlsson (ábm.)
Svo góÖur sem einum synd-
ugum manni er unnt að vera“
Það var síðari hluta vetrar
1955. Við Sigurður Haukur
vorum þá hér eystra um helgar
til þess að kynna okkur fyrir
væntanlegar prestskosningar.
Það voru kynlegir dagar. Þeim
kenndum verður ekki með orð-
um lýst, er bærast í brjósti
umsækjandans, þegar hann er
meðal kjósendanna. Jafnvel þó
hann hafi nautn af ferðalögum
um íslenzkt vetrarríki og enn
meiri nautn af því að blanda
geði við fólkið í sveitinni, sök-
um andlegs skyldleika við það,
þá getur hann ekki varizt því,
að hver nýr einstaklingur, sem
hann mætir, veki honum spurn
ingu: — Með mér eða móti
mér?
Nú eru liðin níu ár síðan
þetta var, og margt frá þeim
dögum farið að fyrnast. Ein-
stök smáatvik og orðræður
skjóta þó stöku sinnum upp
kollinum, þótt í engu séu þau
merkilegri en annað. Þannig
geymi ég smámynd úr baðstof-
unni á Torfastöðum. Það er
setið við kaffborð. Gegnt mér
situr kona nokkuð við aldur.
Hún á viðræður við tvo borð-
nauta sína, ekki man ég um
hvað, en gáskinn í samtalinu
er mér enn í fersku minni.
Mér er sem ég sjái enn bros-
viprurnar um munn hennar og
kankvísina í vinstra auganu,
þegar hún drap tittlinga svo
lítið bar á, ellegar hvernig hún
reigði sig stöku sinnum og
lygndi augum af innilega
spaugilegum hátíðleik. — Síðar
vissi ég, að þetta var Margrét
í Hrosshaga, og þeir, sem hún
átti tal við, voru Grímur á
Reykjum og Sigurður á Heiði.
Ekki man ég fleiri andlit frá
þessu borðhaldi.
Fáum mánuðum síðar, er ég
var orðinn prestur á Torfastöð-
um, var ég eitt sinn sem oftar
að koma heim. Þá sá ég gamla
konu feta sig með skjóðu sína
upp stíginn hjá Vesturheimi
(Fjárhúsið fyrir vestan tún
heitir Vesturheimur, eins og
flestir Tungnamenn vita.) og
að hliðinu. Henni fylgdi ljós-
mórauð tík. Þetta var einstak-
lega íslenzk sjón. — En hér
var þá komin Margrét í Hross-
haga og hafði hug á að vitja
um leiði í kirkjugarðinum. Ég
bauð henni upp í bílinn, þótt
skammt væri á áfangastað, og
líklega hef ég sjaldan ekið öllu
þakklátari farþega. Við tókum
að sjálfsögðu tal saman. M. a.
sagði hún mér, að hún ætti
systur, sem einnig héti Mar-
grét, og hún útlistaði fyrir mér
hvernig á því stæði. En svo
vildi hún fá að heyra, hvað
mér litist um slíkt og þvílíkt.
— Þá hugsaði ég: Er hún svo
ári skæð? Ætlar hún nú að
fara að spauga með mig líka?
En óþarft er, að ég hafi
lengri formála fyrir efninu.
Hún Margrét í Hrosshaga er
í mínum augum fágætur jarð-
lífshúmoristi og einstakur
barnauppeldisfræðingur, já,
dýra og manna sálfræðingur.
Alltaf hefur hún a.m.k. lag á
því að koma mér til að skrafa
og skemmta um þá hluti, sem
mér þykja skemmtilegastir. Og
mætti ég kjósa mér nágranna,
þegar yfirum kemur, þá yrði
hún vafalaust framarlega í þeim
flokki. Ég er jafnvel ekki von-
laus um, að við yrðum þá bæði
við þá heilsu, að hún fengist
til að skreppa með mér stöku
sinnum á hestbak. —
Og Margrét kann vel að segja
frá. Sá hæfileiki hennar hefur
freistað mín til að reyna að
festa á blað nokkuð af því,
sem hún hefur viljað segja mér
á stopulum næðisstundum. Mér
er vel ljóst, að þar er minn
hlutur meira af vanefnum en
hennar. Það eitt hef ég mér
til málsbóta, að mér er ekki
kunnugt um að aðrir hafi haft
hug á að gera slíkt hið sama.
En hér fær nú Margrét orðið:
Aldrei verið kalt í kirkju
Eftir fyrstu kirkjuferðinni
minni man ég ekki, og yfir-
leitt man ég ekki eina kirkju-
ferð fremur en aðra. Þetta var
allt hvað öðru líkt. Mér fannst
alltaf ákaflega hátíðlegt eitt-
hvað að vera í kirkju, þegar ég
var barn, og hefur alltaf fund-
izt síðan. Ég hef hugsað mér
að fara til kirkju meðan ég
get. Mér finnst alltaf að ég búi
að því í hvert sinn og hafi svo
mikið gott af því. Og aldrei
hefur mér verið kalt í kirkju,
þótt með fáum væri. Kirkju-
sóknin var annars góð, þegar
ég man fyrst eftir, alltaf full
kirkja, enda þótti þá sjálfsagt
að sækja messur. Einu sinni
man ég þó, að pabbi sneri við
á heiðinni, þegar hann ætlaði til
messu á Torfastöðum. Bylurinn
var þá svo mikill, að hann
treysti sér ekki. — Það var sið-
ur, að við krakkarnir fengjum
að fara einu sinni á sumri til
kirkju, og þá fóru allir ríðandi.
Þá var auðvitað stundum tví-
mennt og þrímennt, en það var
þó útreiðartúr.
1 spurningum fimm vetur
Þegar ég var tíu ára fór ég
að ganga til prestsins. Séra
Magnús var vanur að spyrja
börnin í fimm vetur, fjóra vet-
ur fyrir ferminguna og einn
vetur eftir fermingu, nema ef
piltar þurftu að fara til sjós,
þá sleppti hann þeim við það.
Alltaf var spurt fyrir messu,
byrjað fyrsta sunnudag í vetri
og síðan spurt við hverja
messu fjórða hvern sunnudag
fram á vor. Annars byrjuðum
við átta ára að læra kverið til
þess að kunna það, þegar við
færum að ganga til prestsins.
Þau góðu áhrif, sem prestur-
inn hafði á mig við fermingar-
undirbúninginn, urðu mér ó-
metanlegt veganesti.
Mundi fjóra presta
Vigdís, systir mín, mundi
fjóra presta á Torfastöðum.
Hún var sex árum eldri en ég
og var fimm ára, þegar séra
Jakob Björnsson fór norður.
Hún hafði verið lítinn tíma í
fóstri hjá þeim hjónum og þau
verið henni mjög góð. Hún
Framh. á bls. 3
Skálbolt í Biskiipstungum. - Kirkjan og Biskupstofan.