Vér mótmælum allir - 01.03.1946, Blaðsíða 4
SIGURÐUR NORDAL, prófessor
Hverju er að leyna ?
íslendingar eru reyndar ýmsu vanir í blaða-
skrifum og stjórnmáladeilum, en sjaldan mun
hafa andað þaðan öllu eitraðra pestarlofti en á
þessum vetri. Ef eitthvert örlítið brot af því
væri á rökum reist, sem sagt hefur verið og
skrifað um seilingaráform stórvelda til forráða
hér á landi og þjónustusemi íslenzkra manna
og flokka við erlent vald, þá væri útlitið allt
annað en glæsilegt. Manni getur stundum við
lestur ófyrirleitnustu greinanna orðið að nudda
augun og spyrja sjálfan sig: Tóku Islendingar
utanríkismálin í sínar hendur til þess að ata
hver annan út í landráðabrigzlum, — og er
þetta þjóðin, sem reisir rétt sinn til fulls sjálf-
stæðis framar öllu á þroska siðmenningar sinn-
ar?
Það má vera, að launung um samningsumleit-
anir og jaínvel samninga milli ríkja þyki stund-
um hentug í bráð. Samt mun nú yfirleitt talið,
að þjóðum hafi miklu oftar stafað bölvun en
hagnaður af leynd og launráðum. Og eitt er
víst: Svo framarlega sem þögn á að ríkja, má
hún ekki vera með þeim hætti, að þeir einir
þegi, sem kunnugastir eru málunum og bera
mesta ábyrgð á þeim, en tungurnar blaðri laus-
ar í hverjum öðrum, sem albúnir eru til að fara
með rakalausar dylgjur eða léttúðugar tillögur
af sínu tólfkóngaviti.
Hér hefur ekki annað oftar borið á góma
manna á meðal í vetur en fölur þær, sem Banda-
ríkjastjórn kvað hafa lagt á herstöðvar á ís-
landi. En hvað hefur ríkisstjórnin gert til þess
að skýra málið fyrir almenningi þessa frjálsa
lýðveldis, livað um sé að tefla og í hættu, svo
menn tali ekki í eintómri villu og svhna? Ef
það er satt, að sem mesta leynd eigi enn að
hafa yfir þessu máli fram á sumar, svo að því
verði ekki blandað inn í flokkaatið fyrir kosn-
ingarnar, er auðsjáanlegt, að það mun hafa gagn-
stæð áhrif við tilætlunina. Því minna sem menn
vita um það, því fleiri óþarfaorð og staðleysur
munu þeir segja. Öllum er í fersku minni,
með hverjum heimsstyrjaldarhrolli Reykvíking-
ar háðu baráttuna um eitt sæti í bæjarstjórn.
Hvað mun þá verða í alþingiskosningum? Og
til hvers þremilsins er almenningi smalað að
kjörborðinu, ef hann má helzt ekkert vita um
annað eins höfuðatriði fyrir framtíð lands og
þjóðar? Eiga íslendingar að trúa því, að Banda-
ríkjamenn heimti þessa launung, sem er alveg
gagnstasð yfirlýstum meginreglum þeirra, — eða
livað annað getur búið undir? Hvenær hefur
í raun réttri verið gildari ástæða til að leggja
mál undir alþjóðaratkvæði en þetta? Að minnsta
kosti er það skylda stjórnar, þings og flokka
að skýra þjóðinni nákvæmlega frá viðhorfinu á
báða bóga nú þegar. Kjósendur eiga heimtingu
á einhverju lífslofti af bláköldum sannleika um
þetta mál, ef þeir eiga ekki að kafna í skúmi
óvissunnar og alls konar froðusnakki, sem er
þjóðinni bæði til háska og svívirðingar.
Ungmennafélagar I
Þið hafið ávallt letrað á fána ykkar kröfuna:
ísland frjdlst og það sem fyrst. Einn mesti styrk-
ur, sem nú er hægt að veita íslenzku þjóðinni í
baráttu hennar fyrir fullum umráðarétti yfir
öllu íslenzku landi, væri það, að ungmennafé-
lögin létu málið til sín taka og gerðu öllum
landslýð kunnuga afstöðu sína með fundaálykt-
unum eða á annan hátt.
Munið, að skoðanir þjóðarinnar sem heildar
eru rétthærri en nokkrar aðrar skoðanir í land-
inu. Þess vegna þurfa þær að koma fram.
4 VÉR MÓTMÆLUM ALLIR!