Alþýðublaðið - 13.02.1924, Blaðsíða 2

2
„EBlilegt"
Jakob Möller, ritstjóri >Vísis<,
segir, að það sé >eðlilegt<, að
íslðDzk króna falli, af því að
dönsk króna fellur. Hér f blað-
inu hefir nú af tveim greinar-
höfundutn verið sýnt tram á,
svo að elgi verður móti mælt,
að við það sé ekkert >eðlilegt<,
Þvert á móti væri eðlilegt, að
fslenzk króna hækkaði, ef óeðli-
legar ástæður verkuðu ekki
sterklegar.
En það er >eðlilegt<, að þær
geti verkað sterklegar en eðli-
legu ástæðurnar, og skal hér
bent á meginástæðuna til þess.
í sumar fyrir kosningarnar og
fram áð þeim gerði burgeisalýð-
urinn hér í Reykjavík og ann-
ars staðar á landinu harða hríð
að fslenzku þjóðinnl með tilstyrk
útlendra og innlendra einokun-
arhringa, steinolíuíélagsins og
>Kveldúlfs<-hringslns, er greiddu
kostnaðlnn, til þess að tryggja
sér til frambúðar yfirráðin yfir
stjórn landsins, atvinnuvegum
þess og viðskiftum. Til þess að
blekkja til fylgis við sig lltt
hugsandi lýð voru engin ráð
látin ónotuð, enda gekk bur-
geisalýðurinn frá hríðinni með
nægan atkvæðastyrk til þess að
geta tekið völdin, ef hann gæti
haldið nokkurn veginn saman.
Er nú ekki >eðlilegt< að bur-
geisalýðurinn færi sér þetta f nyt
ogreyni að hafa þau not, sem hann
ætlaði sér, af þvf, að honum hefir
verið fengið valdið? Er ekki
>eðiilegt<, að hann noti sér,
að hann hefir tlistyrk meiri
hluta kjósenda f lanainu til
þess að taka tfunda hluta eða
hver veit hvað af lífsnppeldi
landsbúa og stinga þvf í vasa
fárra manna? E>að héfir margur
reynt áð græða með fáliðaðra
verkafólk en um 16 þúsundir,
hvað þá þegar unt er að koröa
sér svo við að hafa eigl að eins
gróða af þeim, heldur og öllum
öðrum. Er það ekki líka >eðli-
legtc, að bankár, sem eru undir
eftirliti Alþingis, verði að taka
íult tillit til vilja þairra manna,
sem ráða yfir ákveðnum melri
hluta f þinginu?
Þvl verður ekki neitað, að j

það er alveg >eðlllegt<, að ofan
á kosningasigur burgeisaiýðsins
kæmi gengistall íslenzkrar krónu,
því að nú er svo komið, að auð-
veldasta lelðin tll þess að veita
arðinum af vinnu aíþýðu trá henni
er sú að nota genglð til þess.
Nú orðið giída alt önnur lög-
mál í viðsklftalífinu en tyrir stríð,
og er ekki annað en barnaskap-
ur eða réttara sagt öldungaskap-
ur áð hanga í þeim kenningum
um þau, sem þá voru taldar
góðar og gildar. Þess vegna
bregðást nú aliar ráðstafanir.
sem gerðar eru til varnar geng-
inu af hálfu hins opinbera ann-
ars staðar sem hér, að þær eru
reistar á úreltum skoðunum. en
hinir, sem verklegá reynslu hafa,
þegja vegna hagsmuna sinna og
græða. Alt hjal um áhrif lausa-
skulda og gagnsemi af gengis-
láni f útiöndum, er tómt þvaður
eins og dæmin sýna. Danir tóku
í haust gengislán, og krónan
féll, svo að gengisjö'nunarsjóður
þeirra er nú nær uppeyddur, þ.
horfinn í vasa gróðamannanna.
íslendiogar tóku fyrir tiistilli >fjár-
málamannanna< fslenzku (Magn-
úsar Guðmundssonar o. fi) um
io milljóna íslenzkra króna lán
í Eogiandl: t>að hefir orðið til
þess, að nú skulda íslendingar í
því láni um 17 milljónir íslerzkra
króna. Mlsmuninn hefir Cope-
iand og hans >nótar< hirt, en
hann er teklnn úr vasa alþýðu,
og nú mun >Kve!dú!fs<-hringur-
inn hirða hann framvegis.
Þctta er >eðliiegt<, því að nú
eru það útflytjendurnir, sem ráða
genginu f hverju landi yfirleitt,
en sérstaklega hér, og það eru
e’nmitt þeir og áhangendurþeirrá,
sem unnið hafa sigur í baráttunni
um ráðin í landinn við kosning-
araar. Þáð er þess vegna >eðli-
logt<, að fyrsta afleiðingin af
þeim kosningasigri sé verðfail
íslenzks gjaldeyris.
Hitt er ekki eins >eðlilegt<,
eð mikili fjöldi þeirra manna,
sém mestu tapa á talli íslenzkra
peninga, skuli hafa stutt þessa
menn til slíkra ráða og valda,
en þi'ð er nú einu sinni svb,
að menn eiga erfitt með að sjá
við því, sem nýtt er, og er
mönnum þvf vorkennandi. í öðr-
um löndum, þar sem almenn
j þekking er melri og betri skiiyrði
Afgreiðsla
blaðsms er í Alþýðuhúsinu við
Ingólfsstræti.
Sími 988.
Auglýsingum só skilað fyrir kl. 8
að kveldinu fyrir útkomudag þang-
að eða í prentsmiðjuna Bergstaða-
stræti 19 eða í síðasta lagi kl. 10
útkomudaginn.
Áskriftargjald 1 króna á mánuði.
Auglýsingaverð 1,50 cm. eindálka.
Útsölumenn eru beðnir ab gera
skii afgreiðslunni að minsta kosti
ársfjórðungslega.
Bjarnargreifarnir, Kvenhatar-
inn og Sú þriðja fást í Tjarnar-
götu 5 og hjá bóksölum.
>SkutuII<, blaö AlþýðuflokksÍDí [k
Isnfirði, lýnir Ijóslega Topnaviðskifti
burgeisa og alþýðu þar vestra. Skutull
segir það, sem segja þarf. Bitstjóri
scra Guðm. Guðmundsion frá Gufudal.
Gerist iskrifendur Skutuls frá nýári á
afgreiðslu Alþýðublaðsim.
Maltextrakt frá ölgerð-
inni Egili Skallagrímsson er bezt
og ódýrast.
hennar, hafa menn brent sig á
sama soðinu.
En það væri ekki >eðlilegt<
að brenna sig tvisvar á því.
En hvernig ter þá t. d. um
kjöriylgl ritstjóra >Vfsis< næst?
Hvað Þfðir það?
Ég só í 1. tölublaði >Ægis<,
þar sem er skýrsla um 4. fjórð -
ungsþing Fiskifélagsdeildanna í
Norðlendingafjórðimgi, að komið
hafi fram bróf frá Ólafsfjarðardeild,
þar sem farið var fram á kaup-
iækkun undirfiskimatsmanna. Út
af því hefir verið samþykt í einu
hijóði svo látandi tillaga:
>Samkvæmt almennri ósk Fiski-
félagsdeilda Norðiendingafjórðuiags