blaðið - 24.01.2006, Qupperneq 14

14 I ÁLIT
ÞRIÐJUDAGUR 24. JANÚAR 2006 blaðið
blaðiö=
Útgáfufélag: Ár og dagur ehf.
Stjórnarformaður: Sigurður G. Guðjónsson.
Ritstjóri: Karl Garðarsson.
EIN LÖG
Þegar Island byggðist leið ekki á löngu þar til nýbúar landnámsaldar boðuðu
til þinghalds til þess að halda uppi lögum og reglu. Þeir vissu enda sem var,
að með lögum skal land byggja, en með ólögum eyða. Tæpum mannsaldri
síðar þótti þeim einsýnt að í landinu þyrftu að vera ein lög og dómavenja
og stofnuðu því til Alþingis. Öðrum mannsaldri síðar reyndi svo verulega á
staðfestuna í þessum efnum, þegar kristindómur og heiðni tókust á, en Þor-
geir Ljósvetningagoði bar gæfu til þess að athuga að ef við slítum í sundur
lögin munum við slíta og friðinn.
Að undanförnu hefur æ meira borið á umræðu um kynferðisbrot og þá
einkum þeim er snúa að börnum. Andspænis þessum hryllilegu glæpum
standa menn oft ráðþrota; þeir upplýsast oftast seint og illa, áverkarnir eru
einatt dýpri en augun greina og tíminn læknar, trúnaðarrofið og fólskan er
handan þess, sem flestir skilja, og réttlætinu verður sjálfsagt aldrei fullnægt
í málum af því taginu.
Mörgum svíður því sáran ef grunur leikur á að einhver hafi komist upp
með slíkan níðingshátt, óáreittur og án refsingar. Hafa sumir því orðið til
þess að hvetja til breyttrar sönnunarbyrði í slíkum málum og þess að þau
fyrnist aldrei. Hefur jafnvel sjálfur hæstiréttur nýlega freistast til þess að
gefa eftir í þeim efnum, þó það stangist vafalaust á við lög, stjórnarskrá og
mannréttindasáttmála. Til þessa hefur sú afstaða hins vegar orðið ofan á
að menn séu saklausir uns sekt þeirra er sönnuð og að kynferðisbrot gegn
börnum fyrnist, þó með öðrum hætti en önnur brot.
Sumir þeirra er vilja breyta þessu hafa gripið til ósæmilegrar gagnrýni á
þá, sem ekki eru þeim sammála. Þannig ritar einhver Valdimar Leó Friðriks-
son, sem mun vera þingmaður Samfylkingarinnar, grein í Morgunblaðið
um helgina, þar sem hann heldur því fram að barnaníðingar hafi skjól af
dómsmálaráðherra!
Réttarreglur um sönnunarbyrði og fyrningu eru ekki í gildi af tilviljun.
Þær eru óaðskiljanlegur hluti réttarríkisins sem vörn borgaranna gegn
dómsmorði. Eða eru einhver brot svo skelfileg að einmitt í þeim málum beri
að láta réttarreglurnar lönd og leið? Síður en svo.
Þvert á móti hefur það aldrei gefist vel að skipta réttarkerfinu upp þannig að
það velti á eðli ætlaðra brota hvern farveg þau fá við rannsókn, saksókn og
réttarhöld. Það gildir einu hvort um er að ræða fíkniefnabrot, samkeppnis-
lagabrot, skattalagabrot eða jafnvel kynferðisbrot gegn börnum, það skiptir
höfuðmáli fyrir alla - almenning og yfirvöld, brotaþola og sakborninga - að
þeir geti gengið að réttarríkinu, reglum þess og málsmeðferð vísu. Að í land-
inu gildi ein lög.
Auglýsingastjóri: Steinn Kári Ragnarsson. Ritstjóm & auglýsingar: Bæjarlind 14-16,201 Kópavogur.
Aðalsími: 510 3700. Símbréf áfréttadeild: 510.3701. Símbréf á auglýsingadeild: 5103711.
Netföng: vbl@vbl.is, frettir@vbl.is, auglysingar@vbl.is.
Prentun: Prentsmiðja Morgunblaðsins. Dreifing: íslandspóstur.
■
^HI Fulltrúaráð sjálfstæðisfélaganna
í Reykjavík
Aðalfundur verður haldinn í
WjL H Sunnusal Hótels Sögu
laugardaginn 28. janúar 2006
Dagskrá kL13'15'
• Venjuleg aöalfundarstörf
• Ræðaformanns Sjálfstæðisflokksins
og utanríkisráðherra, Geirs H. Haarde
Stjórnin
Auglýsingar
Rithöfundur á Þarmastöðum
Ég stunda ritstörf í hjáverkum og
til að skrúfa dálítið upp afköstin
fer ég á hverju ári einn míns liðs til
Þýskalands og sit þar við skriftir í
eina til tvær vikur. Til að eyða ekki
dýrmætum tíma í að skoða eitthvað
sem enginn ferðamaður má láta
framhjá sér fara sneiði ég algjörlega
hjá heimsborgum. Ég vel mér borgir
sem ég veit lítið um og hef ekki að
markmiði að vita meira um þær eftir
dvölina. Þess í stað hef ég í kringum
mig þetta nafnlausa „ekki-neitt-sér-
stakt“ útlandsins: Ég get horft á spor-
vagna aka hjá þar sem ég sit með far-
tölvuna við gluggaborð á kaffihúsi,
heimsótt nágrannabæ í örstuttri
lestarferð, eða notið þess að fá mér
göngutúr í dæmigerðu evrópsku
borgarumhverfi og að því búnu sest
við skriftir á hæfilega góðu og algjör-
lega dæmigerðu hótelherbergi.
Hessen; hér kem égl
En þessi viðleitni er ekki óbrigðul.
Þar sem hluti af því að nýta hinn
takmarkaða dvalartíma til hins
ítrasta í þágu skáldskaparins er sá
að eyða ekki of löngum tíma í ferðir,
þá vel ég mér til dvalar einatt borgir
sem liggja skammt frá flugáfanga-
staðnum Frankfurt. Borgarvalið tak-
markast því af héraðinu Hessen og
e.t.v. nágrannahéruðum. Nú þegar
er byrjuð að safnast í mig alveg óvart
einhver þekking um þetta svæði og
ófyrirsjáanleg forvitni hefur vaknað.
Hvað búa t.d. margir í Langen, ná-
grannabæ Darmstadt, og hvernig er
lífið þar? Hvernig iðnaður er stund-
aður í Mannheim? Mig grunar að
eftir ío til 20 ár af þessum reglulega
ferðum muni ég vita meira um Hes-
sen en mig gat órað fyrir og margt
af því verði sérkennileg vitneskja,
á meðan alvöru heimsborgarar
vita miklu meira en ég um London,
París og Róm. Að ógleymdum mjög
sértækum upplýsingum um íbúa:
Flótta rúmensku hjónanna sem reka
blaðasölu í Mannheim frá kommún-
istaríki á níunda áratugnum, örlög
herbergisþernunnar í Darmstadt
sem missti alla fjölskyldu sína í bíl-
slysi fyrir tveimur árum.
Ágúst Borgþór Sverrisson
Grannir Þjóðverjar í reykjarkófi
í anda þessa fáfræðiviðhorfs mynda
ég mér síðan skoðanir á því sem líkt
og ólíkt er með heimamönnum og
íslendingum. Þegar þessi orð eru
skrifuð dvelst ég í Darmstadt, bráð-
fallegri háskólaborg í 20 mínútna
lestarfjarlægð frá Frankfurt. Sú var
tíðin að allt barst síðar til íslands
en annarra landa en hvað Darmst-
adt snertir virðist mér dæmið um
margt hafa snúist við. í líflegum og
fallegum miðbæ borgarinnar er t.d.
aðeins eitt kaffihús með þráðlausa
nettengingu. Reykingakúltúrinn
minnir á ísland frá 8. áratugnum,
annar hver maður virðist reykja,
gríðarlega mikið er reykt á veitinga-
stöðum, reyklaus svæði finnast ekki
og fólk hikar ekki við að reykja yfir
börnum, jafnvel ungabörnum. Enn-
fremur hafa Darmstadt-búar ekki
uppgötvað jeppann og jepplinginn
sem einstaklings- og fjölskyldubíl.
Hér eru bókabúðir úti um allt
en sárafáir skyndibitastaðir. I sam-
ræmi við það hef ég aðeins séð eina
feita manneskju hér allan dvalar-
tímann: Ólýsanlega feita konu á veit-
ingastað á aðallestarstöðinni. Engu
líkara en þessi eina manneskja hafi
tekið að sér að bera öll aukakíló
borgarbúa, því allir aðrir hér eru
grannir. Auk þess var konan það
sérkennileg í háttum að hún leyfði
beru hvapinu að flæða undan alltof
stuttum bómullarbol. Viðmót fólks
við konuna var hins vegar í sam-
ræmi við vingjarnlega en nokkuð
þurra framkomu Darmstadt-búa:
Enginn veitti henni minnstu athygli.
Þessu viðmóti býst ég við að Darmst-
adt-búar deili að miklu leyti með
Islendingum. En þó held ég að slíkt
æskilegt fálæti sé seinni tíma siður
okkar lslendinga.
Höfundur er rithöfundur.
Klippt & skorið
klipptogskorid@vbl.is
Fréttablaðið birti í gær athyglisverða
kðnnun um fylgi borgarstjórnarflokk-
anna í Reykjavík. Það kemur vart á
óvart að Sjálfstæðisflokkurinn virðist í góðri
stöðu og segjast tæp 38% þeirra sem taka
þátt f könnuninni vilja Vil-
hjálm Þ. Vilhjálmsson
sem næsta borgarstjóra.
Næst vinsælasta borgar-
stjóraefnið er Dagur B.
Eggertsson sem tætir
fylgi af Stefáni J. Haf-
stein sem er í „frjálsu fylgisfalli" miðað við
könnunina. Um 21% sáu hann fyrir sér sem
næsta borgarstjóra í ágúst síðastliðnum en
aðeins 10% nú. Harður prófkjörsslagur er nú
hafinn hjá Samfylkingunni og það er öruggt
að Stefán hefði viljað hefja baráttuna á annan
hátt.
Staða Björns Inga Hrafnssonar er
sterk fyrir prófkjör Framsóknarflokks-
ins ( Reykjavík. Helstu forystumenn
flokksins hafa opinberlega lýst yfir stuðnlngi
við hann og ekkert virðist geta komið í veg fyrir
sigur hans. Kristinn H. Gunnarsson, oln-
bogabarn Framsóknarflokksins, er hins vegar
ekki sáttur. Á heimasíðu sinni segir hann:
„Þetto eryfirþyrmandi samansafn helstu
valdamanna flokksins, innan sem utan
sveitarfélagsins, sem eru aö gefa útsinn vilja
um þaö hver eigi aö taka við
forystusætinu...“.
Kristinn segir að forysta flokks-
ins hafi með afskiptum sínum
nánast gefið kjósendum skipun
um hvern eigi að kjósa og kallar
prófkjörið sýndarlýðræði.
Mikil breyting hefur orðið á DV eftir
að nýir ritstjórar tóku við blaðinu.
Spaugstofan gerði grín að breyt-
ingunni um helgina og gaf ískyn að DV fjallaði
nú á góðu nótunum
I , ■ um málefni líðandi
I ^ k. stundar, þvert á það
sem áður var. Um
helgina voru sagðar
fréttir af því að þekktur athafnamaður hér á
landi hafi verið handtekinn vegna tilraunar
til að svikja nokkur hundruð milljónir út úr ls-
landsbanka. Margir biðu spenntir eftir því að
DV fjallaði um málið í gær - og upplýsti hver
hinn þekkti athafnamaður væri. Þeir urðu hins
vegar fyrir vonbrigðum því aðeins var fjallað
um málið í litlum dálki í DV í gær á blaðslðu 6
-og engin nöfnnefnd.