Bændablaðið - 19.11.2009, Qupperneq 1

Samkvæmt fjárlagafrumvarpi
verða styrkir ríkisins til refa-
veiða felldir niður á næsta ári.
Minkaveiðar munu áfram njóta
niðurgreiðslna á þeim grundvelli
að minkurinn sé aðskotadýr í
íslenskri náttúru. Sveitarfélög
hafa til þessa greitt veiðimönn-
um fyrir veiða bæði ref og mink
en síðan fengið styrki á móti frá
ríkinu.
Fjárveiting til refaveiða var
samtals 17 milljónir króna í ár og
samsvarandi framlagi er veitt í
minkaveiðar. Umhverfisstofnun
hefur sent sveitarfélögum bréf þess
efnis að þau geti ekki vænst endur-
greiðslna vegna refaveiða á næsta
ári. Í greinargerð fjárlagafrum-
varpsins kemur fram að aðgerðin
sé fyrst og fremst liður í aðhalds-
aðgerðum ríkisins.
Bændur hafa brugðist hart við
þessum fyrirætlunum stjórnvalda
og hafa Bændasamtökin mótmælt
fyrirhuguðum niðurskurði. Lands-
samtök sauðfjárbænda og Æðar-
ræktarfélag Íslands sendu frá sér
yfirlýsingar í tengslum við málið.
Sauðfjárbændur segja að ef til-
lögurnar nái fram að ganga muni
það hafa í för með verulega fjölg-
un á ref með ófyrirséðum afleið-
ingum fyrir lífríkið í landinu.
Sindri Sigurgeirsson formaður
Landssamtaka sauðfjárbænda segir
ákvörðun umhverfisráðherra alveg
taktlausa.
„ Í mörg ár hefur Búnaðarþing
ályktað um refa- og minkaveiðar,
þar sem lögð hefur verið áhersla
á að ríkið auki það fjármagn sem
farið hefur til niðurgreiðslu veið-
anna. Áhersla hefur verið lögð á
það af hálfu bænda að halda þurfi
refastofninum í skefjum vegna
þess skaða sem hann veldur á líf-
ríki landsins. Það er með ólíkindum
að nú sé tekin ákvörðun um spara
það litla fjármagn sem farið hefur
í veiðarnar. Skynsamlegra hefði
verið að auka þetta fjármagn, sem
skilar í raun auknum tekjum í rík-
issjóð í gegnum virðisaukaskatt,“
segir Sindri.
Jónas Helgason, formaður
Æð ar ræktarfélags Íslands, undrast
það að ekki hafi verið haft sam-
band við hagsmunaaðila í málinu.
„Fróðlegt væri að heyra hverjir
voru ráðgjafar ráðherra í þessu
máli, allavega var ekki rætt við
neina hagsmunaaðila svo mér sé
kunnugt um,“ segir Jónas. Hann
bendir á að allt frá 13. öld hafi
verið ákvæði um fækkun refa. Það
hafi ekki verið færð rök fyrir því af
hverju það sé í lagi að breyta um
stefnu akkúrat núna.
Haft var eftir Snorra Jóhannes-
syni í Ríkisútvarpinu, formanni
Bjarmalands, félags refa- og
minkaveiðimanna að ríkið myndi
ekki spara krónu með því að leggja
af niðurgreiðslur á refaveiðum. Það
tapi allir á þeirri aðgerð, nema ref-
urinn. Snorri sagði að leggist refa-
veiðar af fái menn það sama yfir
sig og gerðist á Hornstöndum, með
ófyrirsjáanlegum afleiðingum fyrir
lífríkið. Ref muni þá fjölga þangað
til hann skortir fæðu.
12 14
Líf og fjör á árs-
hátíð og aðalfundi
hestamanna
20. tölublað 2009 Fimmtudagur 19. nóvember Blað nr. 315 Upplag 20.500
10
Danskir bændur
treysta á tækniþróun
og nýsköpun
Það vantaði
ævisögu
Snorra
Næsta Bændablað kemur út 3. desember
Ríkið vill fella niður styrki til refaveiða
- allir tapa nema refurinn
Mynd: Jón Eiríksson
Eldum íslenskt
á þjóðfundi
Kjötsúpa elduð ofan í
1.500 manns
Um síðustu helgi var hald-
inn fjölsóttur þjóðfundur í
Laugardalshöllinni í Reykjavík
þar sem þverskurður Íslendinga
skeggræddi framtíð lands og þjóð-
ar. Bændur fengu það ábyrgð-
armikla hlutverk að sjá fund-
argestunum, sem voru um 1.500
talsins, fyrir kjötsúpu í eftirmið-
daginn. Það voru meistarakokk-
arnir Guðmundur Guðmundsson
hjá Hótel- og veitingaskólanum
og Bjarni G. Kristinsson yfirmat-
reiðslumaður á Hótel Sögu sem
stjórnuðu kjötsúpuveislunni í sam-
vinnu við fjölda sjálfboðaliða á
staðnum. Alls voru lagaðir um 500
lítrar af súpu sem ferjaðir voru í
Laugardalshöllina í 10 risapottum
frá Sögu. Súpugjöfin var undir
merkjum matreiðsluþáttanna
„Eldum íslenskt“ sem eru sýndir á
mbl.is en í haust hafa kokkarnir í
þáttunum í samvinnu við bændur
gefið um 4.000 skammta af kjöt-
súpu við ýmis tilefni. TB
Niðurstöður búreikninga Hag-
þjónustu landbúnaðarins voru
kynntar í síðustu viku og gefa
þær dökka mynd af rekstrarum-
hverfi bænda. Það var staðfest
sem margir hafa reynt á eigin
skinni að fjármagnskostnaður er
orðinn nær óbærilegur. Þannig
kemur í ljós að kostnaður vegna
fjármagnsliða á meðalkúabúi
(bú í kringum 40 kýr) hækkar
um tæp 700% á milli ára. Árið
2007 nam þessi tala rúmlega 3,9
milljónum króna en árið 2008
er hún orðin að 31,4 milljónum
sem er tæp áttföldun. Skýringar
á þessu eru þær helstar að búin
eru mörg hver fjármögnuð með
erlendu lánsfé sem hefur bólgn-
að út vegna gengisbreytinga auk
þess sem háir vextir og verðbólga
hafa sitt að segja.
Sauðfjárbændur sem taka þátt
í búreikningum horfa upp á 319%
hækkun fjármagnsliða í sínum
rekstri. Þar hækka fjármagnslið-
ir úr tæpri milljón króna og upp í
rúmar fjórar. Sauðfjárbúin virð-
ast í minna mæli vera fjármögnuð
með erlendum lánum en kúabúin.
Á móti kemur að veltan á þeim er
lítil og af litlu að taka til að fást við
sveiflur af þessu tagi.
Erna Bjarnadóttir hagfræðingur
Bændasamtakanna fjallar nánar um
afkomu á kúa- og sauðfjárbúum á
síðasta ári á bls. 18.
Sauðfjárbóndi
í formannssæti
Heimssýnar
Sauðfjárbóndinn og þingmað-
urinn Ásmundur E. Daðason
er nýr formaður Heimssýnar,
hreyfingar sjálfstæðissinna
í Evrópumálum. Hann var
kjör inn á aðalfundi hreyfing-
ar innar sem haldinn var í
Þjóðminjasafninu um síðustu
helgi. Heiðrún Lind Marteins-
dóttir var kjörin varaformaður
Heimssýnar.
Nánar í næsta Bændablaði.
Fjármagnsliðir kúabús
áttfaldast á milli ára