Dagfari - 01.10.1966, Síða 11
Rœða
Júníusar
ÞJÓÐFRELSIS-
OGMENNINCARMÁL
ÁLYKTUN
LANDSFUNDAR
HERNAMS-
ANDSTÆÐINGA
Framhalð af bls. 5.
um efnum cg sömuleiðis ná
þær jafnan hagstæðustum lífs-
kjörum fyrir þegna sina.
III
Það hefur löngum verið sagt,
að menn vaxi á- viðfangsefnum
sínum. Sá maður, er þreytir
fang við erfiðleika, sem hon-
um þöttu éður illviðráðanlegir
og fær sigur í þeirri raun, vex
og verður meiri maður. Sigur
hans er ekki fyrst og fremst
fólginn í lausn viðfangsefnis-
ins, heldur hinu að hann hef-
ur unnið sigur í glímunni við
sitt eigið þor. -
Á svipaðan veg er þjóðum
farið. Þær, sem hafa dirfsku
til þess að berjast við tvísýna
erfiðleika eru vaxandi þjóðir
og öruggar i hverri raun —
hinar, er treysta meir á náðar-
brauð annarra en eigin getu,
eru minnkandi þjóðir og óvíst
um örlög þeirra. Saga íslenzku
þjóðarinnar er góð staðfesting
þessarar reglu. Þegar hún hef-
ur færst hvað mest í fang hef-
i ur árangurinn orðið mestur en
á hinn bóginn lakastur, þegar
þeir ráða ferðinni, sem telja
■ þjóðinni bezt borgið undir ná-
i inni handleiðslu annarrar þjóð-
ar og þá helzt þeirrar, sem nú
hefur hnefann á lofti og læt-
ur dólgslega um allar álfur.
Við verðum að gera okkur
' það ljóst, að tilvera okkar sem
þjóðar og stjórnarfarslegtsjálf-
stæði okkar er enginn sjálf-
sagður hlutur, heldur árangur
1 langrar og oft tvísýnnar bar-
áttu og má líkja við hús, sem
byggt er með erfiði og úr for-
gengilegum máttarviðum. Þessa
máttarviði þjóðernisins þarf
sífellt að vernda og styrkja,
viljum við ekki að húsið
hrynji. Við þurfum sömuleiðis
• sífellt að sanna þjóðlegan til-
. verurétt okkar gagnvart öðr-
um þjóðum en fyrst og fremst
gagnvart okkur sjálfum. Það
er því bæði smánarlegt og ó-
arðvænlegt að ætla sér að lifa
eðlilegu þjóðlífi í skugga fall-
byssunnar. svo sem við nú ger-
um.
Við getum aldrei falið öðr-
um vernd þjóðernis okkar og
fuilveldis, Það er aðeins okk-
- ar eigið framtak en fyrst og
síðast okkar eigð' hjartalag,
sem getur yarðveitt þau dýr-
mæti.
Fjórði landsfundur Samtaka hernámsand-
stæðinga bendir landsmönnum enn á þá
meginkröfu sína, að herverndarsamningnum
við Bandaríkin verði sagt upp, og ísland
gert hlutlaust og friðlýst land.
Fundurinn minnir á þá sérstöðu sem þjóð.
in hefur. Vegna fámennis þarf hún að við-
hafa ýmsar varúðarráðstafanir í samskipt-
um sínum við erlendar þjóðir, í þeim til-
gangi að vernda þjóðleg einkenni sín. Minna
má á, að sjálfstæði okkar og þjóðleg til-
vera er árangur langrar og oft tvisýnnar
baráttu, og verður því aðeins varðveitt, að
henni sé stöðugt haldið áfram.
Það er þvi óbyrgðarlaus leikur að stofna
árangri þeirrar baráttu 1 voða. Fundurinn
átelur harðlega það glapræði sem gert var,
þegar leyfð var stækkun sjónvarpsstöðvar-
innar á Keflavíkurflugvelli og telur starf-
rækslu hennar freklega árás á menningar-
helgi þjóðarinnar.
Skorar fundurinn á viðkomandi ráðamenn
að vinda bráðan bug að lokun stöðvarinar,
þar sem áformað er að íslenzka sjónvarpið
taki til starfa þegar í þessum mánuði.
Fundurinn bendir á nauðsyn þess, að
vandað verði sem mest til íslenzka sjón-
varpsins, eigi verði fjárskortur látinn hamla
starfsemi þess og fræðsla og menningarlegt
efni jafnan látið skipa höfuðsess.
Með góðum vilja er unnt að gera íslenzka
sjónvarpið að gegnu menningartæki, enda
þótt tilkoma þess sé að mörgu komin fram
af annarlegum ástæðum. Jafnframt því sem
fundurinn gagnrýnir harðlega- það ástand,
sem nú ríkir í sjónvarpsmálinu, vill hann
benda á það, að undirrót allra þessara vand-
ræða er ein og hin sama — dvöl hins er-
lenda herliðs hér á landi.
Fundurinn beinir þeirri ábendingu til
fræðsluyfirvalda, að stórauka þurfi fræðslu
í skólum um sögu þjóðarinnar og menning-
ararf, og mætti i þeim tilgangi m.a. halda
sérstakan þjóðræknisdag.
Skólarnir þurfa að kappkosta meira en
nú er gert, að glæða ræktartilfinningar
nemenda sinna til lands síns og þjóðernis.
Fundurinn beinir þeirri áskorun til ráða-
manna þjóðarinnar, að stórefla alla starf-
semi er miðar að bættu menningarlifi isl-
lenzks almennings. í því sambandi vill fund-
urinn benda á þá uggvænlegu staðreynd, að
hinn langi vinnutimi, sem nú tíðkast, er
allri menningarviðleitni fjötur um fót. Mik-
il þörf er á að taka til endurskoðunar öll
hátíðahöld 17. júní og 1. desember, því að
ekki er viðunandi að þau séu gerð að skrípa-
leik, heldur verða þau að þjóna þeim til-
gangi sínum, að minna fólk á sögu þjóðar-
innar og sjálfstæðisbaráttu í fortíð og nú-
tíð. Þá telur fundurinn að vinna þurfi bet-
ur og skipulegar að verndun merkra staða
á landi hér, þannig að þeim sé skilað ó-
spilltum til komandi kynslóða.
Fundurinn telur, að enn meiri rækt þurfi
að leggja við verndun tungunnar. Mikil á-
byrgð hvílir á dagblöðum og útvarpi í þessu
efni, og þurfa þau að vanda betur til verka
sinna, bæði um ritað mál og talað. Einnig
ber útvarpi að hafa betra eftirlit með því
að ekki séu fluttir sönglagatextar, sem mis-
þyrma tungunni.
Fundurinn brýnir að lokum fyrir öllum
þjóðhollum aðilum að standa vel á verði,
þar sem þjóðin á nú mjög í vök að verjast
vegna sívaxandi erlendrar ásælni bæði í
menningarlegum og verklegum efnum.
Nokkrir fulltrúar á landsfundinum ræðast við • í anddyri Bifrastar. Frá liægri: Jónas
Árnason, Ási i Bæ, Þorgrímur Starri og Björn Bjarman. (Ljósm. Ragnar Lár).
DAGFARI 11