Verkamannafélagið Hlíf 30 ára - 09.01.1937, Blaðsíða 8
VERKAMANNAFÉLAGIÐ HLIF
,Hlíf‘ og ,Dagsbrún‘
Eftir Guðm. Ó. Guðmundsson, formann Dagsbrúnar.
FYRIR 30 árum eða 7. jan-
■ úar 1907 skrifuðoi þrir vietíía-
rntenn í Hafnarfirði Verkamanna-
iélaginu Dagsbrún í Reykjavík
bréf, þar sem peir óska eftir að
„Dagsbrún" gangist fyrir stofinun
vierkamannafélags í Hafnarfirði.
Þiessir verkamenn vioru: Jóhann
’Tómassan, Jón Þór’ðarsan og
Gunnlaugur Hildibrandsson. Bréf-
ið var lesið upp á félagsPundi
13. jan. 1907 og sampykti fund-
urinn að fela stjórninni að senda
2—3 menn úr sín-um hópi, til
piess að stofna félagið.
1 fundagerðabók Dagsbrúnar
13. marz 1907 er skráð:
„Ásgrímur Magnússon kignnari
skýrði frá árangrinum af ferð
manna þeirra, er sendir voru af
stjórn Dagsbrúnar til Hafnar-
fjarðar til þess að aðstoða við
stofnun verkamannafélags par.
Hann kvað félagið toomið á fót
með um 250 meðlimum, að 60
til 80 kvenmönnum meðtöldum
tog héti það „Hlíf“; formaður
pess væri Isak Bjarnason.
Ennfmmur pía/ iumn pess, að
totnlwer samtök vœra í adsigi
me7:\al vinnuveitenda par, gegn
félpginu, og ad peir hefqu í
heitmgum <ad fá uerkafólk frá
Nof\egi!“
Það, sem eftirtektarverðast er
við þessar fréttir frá Hafnarfirði
ter hvað „Hlíf“ hefir fengið góð-
ar viðtökur hjá alpýðunni í (bæn-
um, þar sem svo alrnenn pátttaka
var hjá verkafóltoinu, körlum og
toonum í því, að félagsbinda sig
í skipulögð stéttarsamtök og um
leið, hvaða tökum vinnuveitend-
urnir ætluðu að beita, til þess að
kúga verkafólkið í Hafnarfirði,
til þess að halda því ófélags-
bunanu, svio þeir gætu áfram dnir
ráðið lífskjörum þess.
Verkamannafélagið „Hlíf“ hefir
verið og er fjölmennasta verka-
mannafélag landsins, miðað við
fólksfjölda í Hafnarfirði, en um
leið hefir í skjóli þess risið öfl-
Ugasta verkakvennafélag landsins,
„Framtíðin", sem er miðað við
íbúatölu bæjarins, lang fjölmenn-
asta stéttarfélag kvenna hér á
landi.
Þið Hafnfirðingar hafið skilið
hlutverk alþýðusamtakanna, þið
vitið hver styrkur öreiganna er
í því að vera sameinaðir, þess-
vegna hafið þið skapað ykkur
einhver öflugustu og elztu verk-
lýðssamtök í landinu, þegar þið
fyrir 30 árum stofnuðuð „Hlif“
og síðan, með greiningu samtak-
anna, verkakvennafélag og sjó-
mannafélag, og er það ómetanlegt
hvað þessi þrjú félög hafa til
leiðar komið hvert fyrir sig og
öll sameiginlega, í bættum kjör-
um og bættri aðbúð til handa
hafnfirzkri alþyðu.
Það er engin tilviljun, að Hafn-
arfjörður er af íhaldinu talinn
„rauður bær“, því það stafar af
stéttarlegum skilningi öreiganna í
bænum, í því að standa samein-
aðir með öðrum stéttarsystkinum
sínum í landinu, í Alþýðusam-
bandi Islands, þar sem „Hlíf“
hefir verði styrkur meðlimur frá
stofnun. Það er Alþýðusamband
Islands, sem hefir skapað þá fag-
Sjómennírnir og
Dagurinn í dag er allsherjar-
hátíðisdagur hafnfirzkra \erk-
lýðssamtaka og um leið merkis-
dagur í sögu íslenzkrar verk-
lýðsbaráttu. I heila 3 tugi ára
hefir hafnfirzkur verkalýður háð
baráttu og nú þegar þeir líta
yfir farinn veg, geta þeir með
miklum rétti sagt, eins og sagt
var endur fyrir löngu: Ég kom,
sá og sigraði.
Á þessum tímamótum líta fé-
lagsmennirnir í V.M.F. Hlíf og aðr-
ir velunnarar verklýðssamtakanna
í Hafnarfirði yfir farnar slóðir og
minnast sumir hinir eldri, að
minnsta kosti, hvernig umhorfs
var og hvern aðbúnað vinnustétt-
in átti hér, áður en samtökin
byrjuðu. Væri gott að einhver, sem
þekti það vel, vildi lýsa því ræki-
lega. Ungu mennirnir hefðu gott
af að þekkja hvernig umhorfs
var þá; það myndi sannamönnum
hetur en marst annað, hvað
verklýðssamtökin hafa áorkað. Ég
nefni ekkert vegna rúmleysis í
hlaðinu, en minnumst í dag ýmsra
ávaxta samtiakanna. Hafnfirðinnar
hljóta að sjá ávextina víða, og
Þá getmn við aftur spurt, hvern-
ig væri umhorfs, ef samtökin
hefðu engin verið? Ég ætla að
hver og einn svari frá sínu brjósti,
en býst við, að hjá öllurn sann-
gjörnum mönr.ium verði svörin lík.
Hafnfirzkir sjómenn senda Hlíf
í dag alúðarósk um, að efling og
vöxtur verði svo sem hann hefir
verið hingað til, hina 3 áratugi,
og félagið haldi áfram að vera ó-
rjúfandi hlekkur í allsherjarsam-
tökiun islenzks verkalýðs: Alþýðu
sambandi Islands. Sjómannafélag-
legu og stjórnmálalegu einingu
verkalýðsins í landinu, sem aldrei
verður rofin, og hafnfirzk alþýða
er sönn fyrirmynd allra samtaka
innan þess, fyrir þá tíiningu er
þar rikir.
„Hlíf“ og „Dagsbrún" eru félög
verkamanna í Hafnarfirði og
Reykjavík; þau hafa haldist í
hendur í 30 ár, og stutt h-vort
annað, og svo mun verða í allri
framtíð.
Um leið og við Dagsbrúnar-
menn þökkum ykkur Hlífar-mönn-
um fyrir 30 ára samstarf í stétt-
arbaráttunni, þá óskum við þess
að samtök okkar beggja megi efl-
ast, og að það verði ætíð náið
og óeigingjarnt samstarf á milli
verkamannasamtatoanna í IlafnaiP-
firði 'Og Reykjavík.
Gudm. Ó. GudmimJssDn.
verkamennirnir.
arnir hafnfirzku þakka samstarfið
'Og minnast með ánægju sameig-
inlegra átaka, sem gáfu sameig-
inlega sigra verkafólksins á möl-
inni og sjómannanna úti á Ægis-
djúpi.
£g vildi fyrir hörid beggja að-
ila óska, að samstarfið héldist
svo framvegis, og um leið senda
afmælisbarninu alúðiar árnaðar-
óskir á ókomnum æfibrautum.
Ósknr Jnnss'jn.
Kveðja frá fyrver-
andi formanni.
SEM EINN AF fyrverandi for-
mönnum verkamannafé'ags-
ins „Hlíf“, er mér ljúft að verða
við tilmælum núverandi for-
manns, og senda félaginu kveðju
mína í tilefni af 30 ára afmæli
félagsins.
Eins iog öll önnur verkalýðsfé-
lög, var félagið „Hlíf“ stofnað
l þeim tilgangi, að hafnfirzkir
verkamenn mættu fyrir tilstyrk
samtaka sinna, bæta hag stéttar-
innar, og með sameinuðium kröft-
um fá uppfylltar ýmsar kröfur
og kjarabætur, sem hverjum ein-
stakling var ofvaxið, að fá
framgengt.
Þegar nú félagið og meðlimir
þess líta yfir 30 ára farinn
veg, er eigi ástæða til annars
en gleðjast yfir árangrinum af
starfinu, því að mikið hefir á-
unnist, og flestum kröfum full-
nægt, sem félagið hefir beitt sér
fyrir. !
Að vísu hafa sigramir oft toost-
að all-harða baráttu, en þó má
segja félaginu og forgöngumöran-
um það til hróss, að vegna festu
og einbeittni fulltrúa félagsins og
sanngirni félagsins í kröfum sín-
um á hverjum tíma, hafa árekstr-
arnir einatt orðið minni en ella
hefði orðið.
Félagið hefir oftast átt gætn-
um og traustum mönnum á að
skipa til leiðsögu, og borið gæfu
til að fela þeim félagsmönnum,
sem færastir voru, að leysa hin
erfiðustu úrlausnarefni á þann
hátt, er öllum var fyrir beztu.
Öllum þessum mönnum ber fé-
laginu að þakka unnin störf á
umliðnum 30 árum, en hafnfirzkri
alþýðu ber á hinn bóginn að
þakka félaginu unraa sfgra þeim
til handa á umliðnum 30 árum,
sem allir hafa miðað að því, að
auka réttindi, autoa öryggi, bæta
aftoomu og efla félagsþroska
hafnfirzkrar alþýðu.
En samtímis verða félagsmenn
að minnast þess, að öll aukin rétt-
indi hafa auknar skyldur í för
með sér frá þeirra hendi, sem
réttindanna njóta.
Þar sem þetta á aðeins að vera
ein lítil kveðja af mörgum, hefi
ég línur þessar ekki fleiii, en vil
að endingu óska V.M.F. „Hlíf“
allra heilla og hamingju á 30 ára
afmælinu, og vona að framtíð
þess verði jafn heilladrjúg og
fortíðin hefir verið.
Með einlægri félagskveðju.
Þoru. Árjiasjn.
Ritstjóri:
F. R. VALDEMARSSON
Alþýðuprentsmiðjan.
Altaf er hann beztnr,
Blál Borðinn.
Eftir Óskar Jónsson form, Sjómannafél Hafnarfjarðar.