Læknablaðið - 01.10.1918, Blaðsíða 4

146
LÆKNABLAÐIÐ
;ig þetta ulcus er elevatum og induratum, og þa'ö er einmitt þetta, sein
mér viröist einkennilegast viö kvillann. Fleiöriö lyftist upp af þrota, sem
er stinnur viökomú, en lítiö eöa ekki aumur, enda kvarta sjúklingarnir
ekki yfir verkjum, en sumir yfir kláða og lítilfjörlegum sviöa.
Hver afdrifin kynnu aö verða, ef ekkert væri við þessu gert, kann eg
ekki að segja, en bersýnilegt er, að kvillinn breiðist út, því fyrirferðin var
þeim mun meiri, sem lengra var liðið frá byrjun. Lögunin virðist mér
kringlótt, eða því sem næst, og stærsta alt aö 4 sentimetrar aö þvermáli.
Horfur fyrir lækningu hafa reynst góöar, og m e ö f e r ö mín hefir
æfinlega verið sú, aö stinga hliföarlaust þéttum stungum gegn um frauö-
ið nieð vítissteini, en oftast hefi eg orðið aö ítreka þaö. Með því móti hefir
þrotinn horfið, ulcus orðið simplex og epidermis færst yfir á 1—2 vikum,
eftir stærð, og ekki tekið sig upp aftur. Einn sjúklinganna haföi áöur leitaö
annars læknis, sem hafði skorið þrotann burt með hnífi og saumað, en
kvillinn hafði von bráðar tekið sig upp i örinu.
Skýrsla Stefáns fæknis er svo: „Til rannsóknar kom stykki, epidermis
meö pars papillaris corii. Micrococcus ascoformans fanst ekki, hvorki viö
beina smásjárransókn né gróöur. Hins vegar fundust grampositiv diplo-
cocci, bæði í epidermis og corium. Vöxtur góöur i venjulegum næringar-
vökvum, en án nokkurs sérkennis. Þess háttar kokkar finnast oft.
Epidermis hálfnekrotisk, kjarnalitun litil, frumurnar með vakúólum, efstu
lögin sumpart leyst frá stratum germinativum. Víða vökvafylt hólf. Horn-
lagiö á parti dottið af, og hér er dálítil ulceration. Neðsta lag af epidermis
heldur sér ])ó milli papillanna, og er tiltölulega minst skaddað, en mjög
margar leukocytur milli epithelfrumanna. Pars papillaris corii er bólgin
með mörgum leukócytum og fibroblöstum og víöum lymphu- og blóö-
æðum.
Ekkert finst, sem geti í minsta máta mint á „teleangiektatiskt granulom.1'
Gervifætur úr pappa.
Breytingar þær, sem oröiö hafa á amputations-teknik á síðari árum, hafa
allar miöað að þvi aö gera stúfinn sem ístöðubestan. í því skyni hafa
menn gert amputationes osteoplasticae* og tendino-
p 1 a s t i c a e (þar sem annað hvort er feld periostklædd beinskel eða
sinarendi á beinsáriö) og ennfremur amputationes aperios-
t a 1 e s (þá er beinhimna og mergur neðst úr beininu skafiö burtu, svo
aö callus-vöxturinn verði ekki alveg niöur úr).
Þessar tilbreyingar hafa reynst vel, og enn þá betur, ef þess hefir verið
gætt, aö byrja snemma aö venja stúfinn viö þrýstinginn. Er þá best aö
sjúkl. byrji á þvi nokkrum dögum eftir operationina, að spyrna í þéttan
* Pirogoffs operation var sú fyrsta og lengi sú einasta amputatio osteoplastica
sem gerð var.