Læknablaðið - 01.09.1938, Síða 13
LÆKNABLAÐIÐ
75
hjá riiér og hinum, en í ööru lagi
tel eg eigi sennilegt, a'ö eg hafi
tekið þeim neitt fram í diagnose.
Farsóttin 1935 var í engu vægari
en 1924, en af skiljanlegum ástæö-
um mun minna útbreidd, og þeir,
sem dóu og verst uröu úti, fæddust
eða fluttu í bæinn eftir 1924. Eg
sá engan sjúkl. 1935 með abortiv
mænuveiki, heldur mjög þungt
haldna flesta, þótt eigi paralys-
eruðust fleiri.
Meðan svo er ástatt, að vér
læknar erum eigi betur á vegi
staddir gagnvart mænusótt en nú
erum vér, þá fæ eg eigi betur séð,
en vel sé vert að nota hexamethyl-
entetrámin, að minsta kosti með R.
S.; vér eigum, enn sem stendur,
ekki völ á öðru betra.
Þaö, sem mestu varðar fyrir ís-
lenska lækna, ekki síst utan
Reykjavikur, er aö hafa „spine
sign“ og önnur cardinalsymptom í
huga, þvi enn um nokkurt skeið
verðum vér aö diagnostisera að
modum Hippokrates, en á skjótri
diagnosis og fljótri aðgerð veltur
alt í poliomyelit. ant. ac. cytolo-
giskt verificera svo þeir, sem
þess eru umkomnir, diagnose sína
eftir á.
Að lokum vildi eg minnast
dálítið á sauðf jársjúkdóm eirin,
er Sigurður E. Hlíðar getur
um í bók sinni: „Sauðfé og sauð-
fjársjúkdómar á íslandi". Sjúk-
dómurinn er riða. Eg benti Hlíðar
á, að sumt væri það, er mælti með
því, að riða gæti verið infektions-
sjúkdómur, ef til vill skyldur polio-
myelitis. Hann gerði eina smitun-
artilraun með mænuvökva og varð
hún positiv. Þar við sat. Annar
sauðfjársjúkdómur er tilnefndur í
þessu riti Hlíðars: „Louping ill“
(Encepholbmyelitis). Þetta er vir-
ussjúkdómur, algengur á Skot-
landi. Um þenna sjúkdóm ritar
W. S. Gordon í Brit. med. Jour-
nal, 3828, 1934 og gerir saman-
burð á jhonum og poliomyelitis
ant. ac. Víst er um það, að margt
er likt með þessum sjúkdómum, en
annað skilur, svo sem það, að
contact-sýking verður eigi við
„louping ill“, heldur ber ixodes
ricinus (sem stundum ásækir
menn) veikina í féð. Eins og eg
áður hefi tekið fram, er þessi sýk-
ingarmáti óþektur við polimyelit-
is. Þá heldur Hlíðar því fram, að
margt mæli með þvi, að riða og
„louping ill“ sé sami sjúkd., og
má vel vera að svo sé. Ennfremur
segir Hlíðar: „Eg sjálfur hefi nú
um nokkur ár haldið að eitthvert
samband mundi vera á milli riðu
í sauðfé og barnalömunar í mönn-
um“. Af hverju Sig. E. Hlíðar
dregur þessar ályktanir er mér ó-
ljóst; grein Gordons gefur eigi á-
stæðu til þess, og eg sé ekkert það
í Hlíðars bók, er bendi í þá átt.
Hitt er annað mál, að nokkur á-
stæða er til að gefa þessu máli
gaum, þar sem „Louping ill“ og
poliomyelitis eru svo nauðalíkir
sjúkdómar. En ekki styrkir það
þá skoðun, að beint samband sé
milli „louping ill“ og poliomyelitis,
að serum sveitabúa er þriðjungi
veikara að virulicid krapti en bæj-
armanna, og að poliomyelitis legst
yfirleitt þyngra á í sveitum en í
bæjum. Æskilegt væri, að þetta
mál yrði rannsakað nánar, en eigi
látið sitja við orðin ein.
V. St.
Heimildarrit:
Heilbrigðisskýrslur 1935.
Steingr. Matthíasson: Norsk
Magas. f. Lægevidensk. 1932, s.
949.
Jungeblut & Thompson: Imm.
Allergie und Infectionskrankh.
1931 B. III. Heft 1—3.