Læknablaðið - 01.12.1938, Side 7

i
LÆKNABLAÐIÐ
ii 7
frumu aukningu líkt og akutar in-
fektionir.
Af lokuðu kirtlunum verkar
skjaldkirtillinn og eggjastokkarn-
ir örfandi á myndun leukocytanna,
sama er aö segja uin adrenalin;
aftur á móti hefir miltaö lamandi
áhrif á leukocytamyndunina. Sé
miltaS tekið burtu þá myndast
leukocytosa, en viS miltissjúk-
dóma, sem hafa í för meS sér
aukna starfsemi á miltanu, t. d.
mb. Banti, myndast leukopenia.
II.
Reaktion hv.blfr. viS akutum in-
fektionum eins og hún birtist í
hreinni mynd, og sem Schilling
nefnir ,,biologische Leukocyten-
kurve“ sést á mynd I. Fyrst (frá
i.—6. degi á myndinni) er bar-
áttustigiS „neutrophile kampf-
hase‘‘ meS mikilli fjölgun á neutro-
filu leukocytunum, sérstaklega
stafkjarna- og ungfrúmunum,
„jugendliche", alt upp i myelocyta,
ef um mjög sterka reaktion er aS
ræSa (sjá einnig töflu 2, nýmynd-
unar-stafkjarnabreyting). Þessi
reaktion bendir til nýmyndunar á
leukocytum í mergnum og nefnir
v. Schilling hana „jugendliche
Verschiebung“, á íslensku mætti
kalla hana nýmyndunar stafkjarna
breyting eSa ungfrumubreyting.
A baráttustiginu er relativ fækk-
un mono- og lymfocytum, og rela-
tiv og absolut fækkun á eosinofilu
frumunum, og liún því meiri sem
infektionin er alvarlegri, nema þá.
aS um sérstakar infektionir sé aS
ræSa, eins og t. d. scarlatína, þar
sem er fjölgun á eosinofilu frum-
unum á exanthemstiginu.
Þá kemur ruSningsstigiS —
„monozytáre Abwehrphase“ — (7
—9 dagar á mynd 1), kliniskt
svarar þaS til „krisis“. Líkaminn
er þíi aS sigrast á infektioninni
og monocytarnir streyma nú aS til
þess aS rySja valinn. ÞaS sem ein-
kennir þetta stig er fjölgun á
monocytunum og byrjandi fækk-
un á neutrofilufrumunum, sérstak-
lega stafkjarnafr. Monocytosan
stendur aSeins stutt, oft ekki nema
dag eSa part úr degi, ef um stutt-
ar infektionir er aS ræSa. En viS
sjúkdóma, þar sem ekki er um
eina úrslitaorustu aS ræSa, heldur
einlægar smáskærur eSa margend-
urteknar orustur getur monocyt-
tosan haldist lengi og er þá oft
eina merkiS upp á aS líkaminn hef-
MiYND 1. Biologische Leukocytenkurve (eftir von Schilling).