Læknablaðið - 01.04.1943, Blaðsíða 18

122
LÆKNABLAÐIÐ
sein í'voru samtals 561, eöa 1143.15.
Finsen hefir meiri tilhneigingu til
aö álíta aS þessi tala sé nærri lagi,
og heldur aö 1 40—50 muni vera
nálægt því rétta.
Jónas Jónassen3) hefir í dokt-
orsritgerö sinni bent á ýmsa galla
á aðferö Finsens til að dæma um
útbreiðslu sullanna. Hann telur að
Finsen bafi ekki séð meiri hluta
sjúklinga sinna, og aöeins operer-
aö 50 af 298.
Sjálfur reyndi Jónassen aö gera
sér hugmynd um útbreiðslu veik-
innar með því að fá 13 héraðs-
lækna til að gefa sér upp tölu
sullsjúklinga í ákveðnum héraðs-
hluta, þar sem þeir gætu sjálfir
gert sinar rannsóknir til að komast
aö sem réttastri niðurstöðu, enn-
fremur tók liann þannig fyrir part
af sinu héraði. Niöurstaðan varð
sú. að meðal 99S2 einstaklinga
fundúst 122 með sýnilega sulli.
eða 1 : S2. Jónassen telur þetta
samt nokkuð lágt áætlað. vegna
þess að Reykjavik er með, þar
sem hann fann aðeins 1 sullasjúk-
an af öllum ibúunum, sem þá voru
2600 manns.Með því að sleppa
Reykjavík varð hlutfallstalan 1 :6i
og áleit hann það nærri sanni fyr-
ir allt Iandið.
Einustu krufningaskýrslurnar,
sem fyrir liggja, eru frá Sæmundi
Bjarnhéðinssyni, sem gaf skýrslu
um S6 krufningar við holdsveikra-
spítalann í Laugarnesi. í þessum
86 líkum fundust sullir hjá 26.
eða í 30%.
Guðmundur M.ig,uisson hefir
bent á, að ekki megi draga of víð-
tækar ályktanir út frá þessum töl-
um, því að sennilegt sé, að fleiri
verði sullaveikir á þeim heimil-
um, þar sem menn sýkjast af holds-
veiki, en annarsstaðar, og kann að
vera nokkuð til í því.
Guðmundur MagnússoiH) reynir
að gera sér grein fyrir tölu sulla-
sjúklingá í landinu, og gengur þá
út frá niðurstöðu Jónassens, að
61. hver maður hafi verið sulla-
veikur, er hann samdi sína dokt-
orsritgerð. Síðan ber hann saman
tölu sullasjúklinga við það sem
hún var á tímum Jónassens og
finnur hana 4 sinnum lægri 191.1
en 1S56. Út frá því dregur hann
þá ályktun, að á íslandi muni á
hans tíma i mesta lagi 240. hver
maður utan kaupstaða hafa sýni-
lega sullaveiki eða hér um bil 4%.
Þetta skrifar G. M. 1913, og lýkur
máli sínu um þetta með þessum
orðum: ,,Það væru í mesta lagi
300 sjúklingar á öllu landinu, og
þeim fækkar óðum, því færri bæt-
ast við en læknast og deyja“.
Sullir fundnir við krufningar í
Rannsóknarstofu Háskólans árin
1930—1941 (incl.).
A þessum árum hafa verið gerð-
ar alls 900 krufningar, sem reikn-
andi er með í þessu augnamiði, því
að ekki er rétt að reikna meö and-
vana og nýfædd börn. Ég hefi því
sleppt öllum krufningum á yngri
börnum en 2ja vikna og verður
heiklartalan þá 900 alls.
Af töflu 1 sézt hvað fundist hef-
ir af sullum. Alls'hafa þeir verið
41 talsins, og er talið með eitt til-
felli, þar sem aðeins fannst ör eftii
sull, sem hafði gróið eftir aðgerð.
Samkvæmt þessu yfirliti hefir sull-
ur fundust í 22. hverjum manni,
sem til krufningar hefir komið
Tafla 2 sýnir, að sullirnir eru al-
gengastir í hæstu aldursflokkun
um. en eru sjaklgæfari í yngra
fólki, svo að enginn sullur hefir
fundist innan tvítugsaldurs. Hjá
þeim sem eru 71 árs og eldri finnst
sullur i 21%. eða 5. hverjum, en
ef allir sem eru 61 árs og eldri
eru taldir saman, en þeir eru 171.