Hagtíðindi - 01.10.1917, Side 4
36
HAGTÍÐINDI
1917
síðkastið og verðið hækkað um meir en 70% síðasta ársfjórðung-
inn. Hefur það meir en tvöfaldast síðan i fyrrahaust og meir en
þrefaldast síðan ófriðurinn byrjaði.
Brauðverðið liefur lialdist óbreytt síðastliðinn ársfjórðung, en
með reglugerð stjórnarráðsins 5. sept. var bökurum aftur leyft að
baka bollur. Verð á sykri hefur líka hjerumbil staðið i stað. Verð á
kjöti er nokkru lægra heldur en i sumar, en þó töluvert hærra
heldur en í fyrrahaust. Feitmeti, sem verið hefur fáanlegt, hefur til-
tölulega lítið hækkað í verði síðasta ársfjórðunginn, en íslenskt
smjör liefur ekki verið til sölu í verslunum í byrjun októbermánað-
ar. Sama máli er að gegna um egg. Verðið á nýmjólk var hækkað
úr 38 aurum upp í 44 aura frá 1. ágúst. Um miðjan október var
það aftur hækkað upp i 48 aura, en sú liækkun kemur ekki fram
í yfirliti því, sem hjer birtist.
Ef verðið á öllum þeim vörurn, sem yfirlitið tilgreinir, er talið
100 í júlímánuði 1914 eða rjett áður en stríðið byrjaði, þá hefur
það verið að meðaltali 171 í oklóber 1916, 242 í júlí þ. á. og 264 í
október þ. á. Hefur þá verðliækkunin numið að meðaltali á þessum
vörum 164% síðan striðið byrjaði, 55% síðan í fyrrahaust og 9%
á síðasía ársfjórðungi. Hjer við er þó aðgætandi, að upp á síðkastið
eru ýmsar af þeim vörum, sem hjer eru taldar, orðnar ófáanlegar
(í október þ. á. eru það 10 vörutegundir af 63) og eru þær taldar
með sama verði eins og þegar þær fengust siðast. Þær fylgjast því
ekki lengur með verðhækkuninni og draga meðaltalið niður á við.
En ef slept er þessum 10 vörutegundum, sem ekki fengust sam-
kvæmt skýrslunum í byrjun októbermánaðar, og aðeins litið á þær
53, sem eftir eru, þá hafa þær að meðaltali hækkað í verði um
170% síðan stríðið byrjaði, um 61% síðan í fyrrahaust og um 11%
síðastliðinn ársfjórðung.
Dánarorsakir 1912—1915.
Samkvæmt lögum nr. 30, 11. júlí 1911 um dánarskýrslur má
prestur ekki jarðsetja lík neins manns, sem dáið hefur í kauptúni,
sem er læknissetur, fyr en hann hefur fengið dánarvottorð hans frá
lækni, en á því ber að tilgreina dauðameinið auk annara upplýsinga
um manninn, Við aðra menn skal prestur tilgreina dauðameinið í
kirkjubókinni eftir þeim upplýsingum, sem hann getur bestar fengið.
Hjeraðslæknar gera svo skýrslur um dauðameinin, hver fj'rir sitt
læknishjerað, eftir útskriftum úr kirkjubókunum og dánarvottorðum