Hagtíðindi - 01.01.1964, Blaðsíða 6
2
HAGTlÐINDI
1964
og heitu vatni sem svarar 0,4 vísitölustigum. í flokknum „ýmis vara og þjónusta“
urðu verðhækkanir svarandi til 1,1 stigs vísitöluhækkunar (þar af fargjaldahækkun
Strætisvagna Reykjavíkur 0,7 stig), og í liðnum „beinir skattar og önnur gjöld“
hækkaði gjald til Sjúkrasamlags Reykjavíkur úr kr. 130,00 í kr. 170,00 á mánuði
fyrir hjón. Svarar sú liækkun til rúmra 0,7 vísitölustiga. — Húsnæðisliðurinn
hækkaði lítils háttar, eða sem svarar 0,15 vísitölustigum. Liður þessi fylgir breyt-
ingum á rekstrarkostnaði íbúðarhúsnæðis, reiknuðum samkvæmt reglum, sem
Kauplagsnefnd setti við gildistöku nýrrar vísitölu 1. marz 1959.
Tekjur einstakra starfsstétta á árinu 1962 samkv. skattskrám 1963.
Um alllangt skeið hafa verið birtar árlega í Hagtíðindum töflur, er sýna heild-
artekjur einstakhnga og félaga og skattlagningu þeirra, sjá t. d. greinina „Tekjur
árið 1961 og skattlagning þeirra 1962“ í júníblaði Hagtíðinda 1963. Þessar töflur
hafa sýnt tölu framteljenda og nettótekjur til skatts í Reykjavík, kaupstöðum
og sýslum, en hér hefur ekki verið um að ræða neina flokkun framteljenda eftir
starfsstéttum, enda hafa ekki verið tök á að framkvæma hana eins og skattskrár
hafa legið fyrir. Auk þess voru miklir örðugleikar á að hagnýta skattgögn hreppa
til hagskýrslugerðar, meðan gamla skattkerfið með 218 skattanefndum var við
lýði. En er skattkerfinu var breytt með lögum nr. 70/1962, um tekjuskatt og eignar-
skatt, og landinu öllu skipt í 9 skattumdæmi með skattstjóra fyrir hverju þeirra,
gerbreyttist aðstaða til skýrslugerðar á grundvelli skattgagna. Þar við bættist,
að á fyrsta álagningarári hinnar nýju skattskipunar, 1963, voru framtöl alls lands-
ins tekin á gatspjöld tfl vélaúrvinnslu í fyrsta sinn. Síðan á árinu 1954, eða árið
eftir að þjóðskráin tók til starfa, hefur Skattstofan í Reykjavík látið skýrsluvélar
reikna út skatta og gjöld og framleiða skattskrár og önnur starfsgögn, þar á meðal
innheimtugögn. Brátt fóru skattstjórar og skattanefndir á Suðvesturlandi og víðar
að láta skýrsluvélar vinna þessi störf, með aðstoð Skattstofunnar í Reykjavík,
sem skipulagði störfin og bjó verkefnin í hendur Skýrsluvéla ríkisins og Reykja-
víkurborgar. Á árinu 1963 voru loks framtöl alls landsins tekin til vélmeðferðar
að því er snertir tekjuskatt og önnur þinggjöld. — Þetta tvennt, ný umdæmaskipun
og ákvörðunin um að vinna skattgögn alls landsins í vélum, leiddi til þess, að
Hagstofan ákvað að stofna til nýrrar skýrslugerðar, er sýndi tekjur starfsstétta
þjóðfélagsins samkvæmt árlegum skattgreiðendaskrám.
Tilhögun þessarar nýju skýrslugerðar er í aðalatriðum þessi: Á framtal hvers
manns ritar skattstjóri 2ja stafa tölu, sem gefur til kynna starfsstétt hlutaðeig-
anda samkvæmt flokkunarreglum Hagstofunnar. Auk þess var að þessu sinni rituð
á framtalið tákntala, er sýndi, hvort framteljandinn byggi í eigin húsnæði eða ekki.
Starfsstéttarmerki hvers manns er ákveðið með hhðsjón af upplýsingum launa-
miða um launamóttakanda og hvers eðlis starfið er, þótt fleira komi þar til greina.
Ef framteljandi tilheyrir fleiri en einni starfsstétt samkvæmt tekjuframtali, þá
ákvarðast flokkun lians yfirleitt af því, fyrir hvaða störf eða hvers eðlis hæsta
tekjufjárhæðin er. Þegar þar að kemur eru þessar sérstöku tákntölur gataðar í
gatspjöld ásamt þeim upplýsingum framtals, sem nota þarf við álagningu skatta
og gjalda. Allar þessar upplýsingar eru með aðstoð skýrsluvéla fluttar í önnur spjöld,
sem í er nafn hlutaðeigandi framteljanda, lögheimih hans, fæðingardagur, hjú-
skaparstétt, nafnnúmer o. fl„ aht samkvæmt þjóðskrá, en hún lætur í té skrár
á gatspjöldum með þessum uppl., miðað við næstl. 1. des. Þá er gerð hafa verið shk
spjöld með almennum persónuupplýsingum og sérupplýsingum framtals fyrir aUa