Baldur - 23.12.1950, Page 5

B A L D U R
5
í 5 til 6 ríkisdali, kýr eða hestur í 18 til 20 rík-
isdali, smjörfjórðungurinn í minnst 2% ríkis-
dal, fjórðungur skóleðurs í 5 ríkisdali o.s.frv.
Lengi hafa ekki fengizt neinar matvörur í
kaupstöðum sunnanlands, enda þótt boðnir
hafi verið 14 til 18 rd. fyrir hverja mjöl- eða
rúgtunnu. Fjöldi búandi manna hefir sökum
skorts flosnað upp og farið á verðgang með
konu og börn. Fiskveiðarnar eru lélegar.
Stormasöm tíð hefir valdið því, að sjaldan hef-
ir gefið á sjó. Ekki er hægt að neita því, að
ástandið þar hlýtur að vera hörmulegt. En
hinsvegar er manni ekki ókunnugt um það, að
Islendingar eru öðrum fremur snillingar í því
að kveina og kvarta, og það er ósjaldan að þeir
gera úlfalda úr mýflugunni.
Frá Austurlandi hafa mér engar fréttir bor-
izt. En menn segja, að á Norðurlandi hafi vet-
urinn verið óvenjulega harður og þar, eins og á
Suðurlandi, hefir fallið fjöldi fjár. Ég hefi
einnig frétt, að í fyrrahaust hafi skip farizt á
Skagastrandarliöfn, en ekki vita menn hver var
eigandi þess.------
Hér um slóðir er ástandið enn bærilegt, þótt
veturinn hafi verið einn hinn allra harðasti,
sem menn muna. Að minnsta kosti hefi ég
aldrei séð önnur eins kynstur af snjó. Aftur á
móti hefir kuldinn ekki verið eins mikill og í
fyrravetur. En fari nú ekki bráðum að hlána,
þá er áreiðanlegt, að allflestir munu missa fé
sitt, þvi að það eru ekki nema einstaka menn,
sem eiga hálfsmánaðar heybirgðir. Ekki er um
fjörubeit að ræða, þar sem ís hefir legið á frá
því löngu fyrir jól. Þótt orðið sé þetta áliðið
vors eygir hvergi auða tó og að undanteknum
skriðunum í fjöllunum er allt hvítt, bæði á sjó
og landi. Enda hefir hafísinn heimsótt okkur
og bætt gráu ofan á svart. Enginn hefir gctað
farið á sjó frá því löngu fyrir jól, því veit eng-
inn hvort fiskur er genginn eða ekki. Það lítur
því ekki vel út með verzlun þetta árið. Þó fer
það eftir því hvernig aflabrögð verða þegar
menn loksins komast á sjó. Þótt seinna verði
farið að róa í ár en endranær, er ekki loku
fyrir það skotið, að fiskafli geti orðið jafn góð-
ur og undanfarin ár.------
Enn þá er ég allvel birgur af nauðsynjavörum
og á hér um bil 150 tn rúgmjöls, 1000 pund
skonroks og 500 tn. af salti. Einnig er ég vel
birgur af færum, önglum og plötujárni, enn-
fremur á ég gnægð af brennivíni og tóbaki.
Birgðirnar af þeim vörum eru hér um bil 24
tunnur og 4200 pund. lslendingar hafa með
áfergju keypt sigtaða byggmjölið. Ég hefi selt
það á 8 ríkisdali tunnuna og á nú ekki ineira
til af því, en af rúgmjöli aftur á móti, sem
hefir verið selt á 10 rd. tunnan, hefir aðeins
lítið eitt verið keypt. Hér um bil 40 tunnur
hafa selzt af því, sem kom í fyrra. Rúgmjölið,
sem blandað er að einum þriðja hluta með
byggmjöli, selst jafn vel öðru rúgmjöli, að
minnsta kosti hefir enginn minnst á neinn inis-
mun við mig á því og öðru rúgmjöli.
Bréf yðar frá 31. ág. og 6. sept. f.á. hefi ég
fengið með skilum. Ég þakka lotningarfyllst
fyrir ritgerðina um kalkbrennslu, er þér send-
uð mér. Hygg ég að brennslan muni takast vel,
þegar inaður er kominn á lagið. Aðferðin virð-
ist vera mjög einföld, og ég ætla að gera dálitla
tilraun í sumar. Bagalegast er, að við eigum
ekkert steypuefni til þess að reisa ofna úr. En
við verðum að bjargast við leir og dálítið kalk
þar til betur stendur á.
Okkur, sem hér dveljum, langar ákaflega
mikið til að frétta eitthvað úr okkar kæru Dan-
rnörku, einkum er okkur mikið í mun, að fá
einhverjar fregnir af því, hvernig styrjöldin
gengur. Ef til vill er friður kominn á? Guð gefi
að svo væri. Við huggum okkur við það, að þar
sem veturinn hefir verið svo harður á Islandi,
hafi hann, eins og venja er til, verið mildari í
Kaupmannahöfn. Þessvegna væntum við skip-
anna snemma í ár.
23. ágúst 1802.
Fiskveiðarnar hófust seint og vertíðin stóð
ekki nema einn mánuð, en á þeim tíma aflaðist
óvenjulega vel. Á þessum stutta tíma keypti ég
hér um bil 650 skippund þurrkaðs saltfisks, en
af því verður að geyma til næsta árs um 300
skippund vegna rúmleysis í skipunum. Aftur
á móti hefir minna fengizt af lýsi en undan-
farandi ár.
Sumarið hefir ekki verð gott hér um slóðir,
fremur kalt og votviðrasamt er á leið.
2. september 1803.
Ferð mín til Isafjarðar (frá Kaupmannahöfn
vorið 1803) tók fullar sjö vikur, var bæði löng
og ströng, en ég hugga mig við það, að lieim-
ferðin verði betri.
Sumarið hefir verið hér mjög kalt. Þann 14,
25 og 26. ágúst var snjókoma og næturfrost.
Grasspretta hefir verið rýr og heyskapur hefir
gengið erfiðlega sökum sífelldra votviðra. Aftur
á móti hafa aflabrögð verið heldur góð, vel að
merkja aðeins hér við Djúp, því að frá hinum
liöfnunum vestanlands berast þær fréttir, að
fiskafli hafi verið mjög tregur. Sama er um
Suðurland að segja. Ef okkur hefði ekki vantað
salt í vor, hefðum við verkað minna af harð-
fiski og meira af saltfiski. Við hefðum getað
fengið hér um bil 800 skippundum meira af
blautfiski en við tókum á móti, svo var einnig
i hinni verzluninni hér i kaupstaðnum.
Ekki veit ég hvort það er svo í öllum, en
fundizt hafa margar rúgmjölstunnur, sem í hef-
ir verið blandað byggi, ekki meira en svo vel
möluðu. Þetta hefir að nokkru leyti komið í
veg fyrir sölu á mjölinu. — Brennivínið okkar
er bæði að lykt og smekk miklum mun verra en
það, sem Thorlacius hefir fengið. Við verðum
framvegis að gera okkur far um, að flytja inn
betra brennivín, ef við eigum að vænta þess, að
selja jafn mikið og hann.
13. ágúst 1804.
Aldrei liefi ég fengið jafn fljóta ferð til lsa-
fjarðar og í ár. Hugsið yður! Eina 14 daga frá
Kaupmannahöfn til Patreksfjarðar, en 10 daga
þaðan til Isafjarðar. Við komum hingað 10. júní
og farmurinn, sem við fluttum, var í góðu lagi.
Verðlag, bæði á danskri og íslenzkri vöru, hef-
ir verið hið sama og i fyrra, og lausakaupmenn
hafa ekki gert okkur hinn minnsta óskunda.
Fiskafli í vor og sumar var mjög rýr. Aftur
á inóti voru aflabrögð í fyrra haust allgóð. Ég
get sent um 400 skippund af þurrum saltfiski.
Þrjá fjórðu hluta þess fisks var búið að leggja
inn í verzlunina fyrir jól, en aðeins fjórði lilut-
inn var lagður inn í vor og sumar.
Hákarlaveiðin er eina veiðin, sem íbúunum
liefir lánazt í ár. Flesta skortir harðfisk til
heimila sinna, og nokkrir hafa selt okkur lýsi
með þeim skilmálum, að þeir fengju það greitt
í harðfiski. Heyskapurinn gengur illa, því að
þótt sumarið hafi verið sæmilega gott, og gras-
spretta víða meira en í meðallagi, eru horfur á,
að íbúunum verði ekki gagn af því sökum sí-
felldra votviðra. Ef aflabrögð verða ekki betri
í haust en þau voru í vor, verður veslings fólk-
ið brjótumkennanlegt. I þau 10 ár, sem ég hefi
verið hér, hefi ég veitt því athygli, að því kald-
ar sem vorið og sumarið hefir verið, og því þrá-
látari sem norðaustan áttin hefir verið, þeim
mun betur aflast.
B E L
Þá er Astýages konungur safnaðist til feðra
sinna, tók Kýrus hinn persneski við ríki hans.
Daníel sat að konungsborði og var mest metinn
af öllum vinum hans. Þá höfðu Babelsmenn
skurðgoð eitt, er nefndist Bel, og þeir fórnuðu
því á hverjum degi tólf mælum af fínu mjöli,
fjörutíu sauðum og sex kvartilum af vini. Kon-
ungurinn tignaði það einnig og fór daglega og
féll fram fyrir því. En Daníel féll fram fyrir
Guði sínum. Þá sagði konungurinn við liann:
„Hversvegna fellur þú ekki fram fyrir Bel?“
En liann svaraði: „Ég tigna ekki skurðgoð, sem
eru með höndum gjörð, heldur lifanda Guð,
sem hefur skapað himin og jörð og hefur allt
hold á valdi sínu“. Þá mælti konungur til hans:
„Virðist þér ekki Bel vera lifandi guð? Eða
sérðu ekki hversu mikið hann etur og drekkur
daglega?“ Paníel mælti og hló við: „Lát eigi
blekkjast, konungur, því að hann er leir að inn-
an en eir að utan og hefur aldrei etið neitt“.
Konungur reiddist þá, kallaði til sín presta
sína og mælti við þá:„ Ef þér segið mér ekki,
hver það er, sem etur þetta, sem fram er reitt,
skuluð þér láta lífið. En ef þér getið sýnt fram
á það, að Bel eti það, þá skal Daníel láta lífið.
Því að hann hefur lastmælt Bel“. Og Daníel
sagði við konunginn: „Svo verði sem þú segir“.
Belsprestar voru sjötíu, auk kvenna þeirra
og barna. Og konungurinn kom með Daníel
inn í hof Bels. Þá mæltu Belsprestarnir: „Sjá,
vér munum fara út, en þú, konungur, skalt
reiða fram matinn og blanda vínið og bera það
fram. Loka síðan hurðinni, og innsigla hana
með innsiglishring þínum. Ef þú svo sér ekki,
að Bel hefur etið allt upp, þegar þú kemur í
fyrramálið, þá skulum vér láta lífið. En Daníel
að öðrum kosti, er hann liefur logið á oss“. En
þeir voru öruggir um sig, þvi að þeir höfðu
gjört leynigöng undir borðið, um þau gengu
þeir að staðaldri og átu upp föngin. Þegar þeir
svo voru farnir, bar konungur matinn fram
fyrir Bel. En Daníel bauð sveinum sínum að
sækja ösku, og þeir stráðu henni um allt hofið
í augsýn konungsins eins. Síðan gengu þeir út,
lokuðu hurðinni, innsigluðu hana með innsigl-
shring konungs og fóru burt. Um nóttina komu
prestarnir, eins og þeir vor vanir, og konur
þeirra og börn og átu allt upp og drukku.
Næsta morgun voru þeir konungur og Daníel
snemma á fótum. Konungur mælti: „Eru inn-
siglin heil, Daníel?" En hann svaraði: „Heil
víst, konungur". Óðar en dyrunum var lokið
upp, leit konungur á borðið og hrópaði hárri
röddu: „Mikill ert þú, Bel, og ekki eru svik
hjá þér, nei, alls engin“. Þá hló Daníel, aftraði
konungi frá að ganga inn og mælti: „Líttu á
gólfið og aðgættu eftir hvern þessi spor eru“.