Heimilispósturinn - 25.03.1961, Blaðsíða 17
W- SQMERSET MAUGHAM
LOVÍSA
^ess' saga eftir W. S. Maugham, þennau
alðranalega brezka háðfugl, fjallar um
eitt algengt fyrirbæri af nútímakonu, eig-
^Sjarnan kvenmann, sem miskunnarlaust
^'tir móðursýki og heilsuleysi til að kúga
* kringum sig.
■
.
m&Æ.
..."..x•
^ALDRei akildi ég, hvers vegna
vildi nokkuG eiga saman viO
að
ÍQlU:
Vel,
saelda. Hún hafði hálfgerðan
á mér, og ég vissi mæta
aS hún lét sjaldan færi á því
^ Sa sér úr greipum, að hnjóða i
eihs ^ hah — raunar þó á fínan hátt,
0Í °£ hennar vandi var. Hún var
*ngerð til þess að segja það beint
eiih kalt’ Sem henni bíó 1 bríósti.
va má-tti alltaf marka það af and-
bennar, bendingum og hreyf-
'"In ^ falie£u handanna hennar hvað
ViS átti við. Satt að segja höfðum
°„ ,ehl<zt nokkuð náið um tuttugu
ejj, .lrnrn ára skeið, en mér gat alls
’ homið til hugar, að hún léti
iirif Vináttubönd hafa nokkur á-
a siS- Henni hefur áreiðanlega
Ur , ízt ég vera ruddi og grófgerð-
fugl. Mér var það gersamlega
rábgáta, að hún skyldi ekki
Uo a t’á ákvörðun, sem lá í augum
ska seSJa skilið við kunnings-
ekkP 0111111 að öllu- Hún gerði það
lét ’ ,heldur Þvert á móti, því að hún
mi& aldrei afskiptalausan. Sífellt
var hún að bjóða mér að snæða hjá
sér kvöldverð og hádegisverð, og á
hverju ári bauð hún mér einu sínni
eða tvisvar að dveljast hjá sér um
helgi í húsi sínu uppi í sveit. Loks-
ins þóttist ég vita, hvernig i öllu
lá. Hana grunaði óljóst, að ég tæki
ekki mark á henni. Og ef það var
þess vegna sem henni geðjaðist ekki
að mér, þá var það einmitt þess
vegna sem hún sóttist eftir kunn-
ingsskap mínum. Henni sárgramdist,
að ég einn liti á hana sem skoplega
skepnu, og hún hafði einsett sér að
linna ekki fyrr en ég viðurkenndi,
að mér hefði skjátlazt hrapallega.
Ef til vill hafði hún fengið óljósan
grun um, að ég sæi hana undir þeirri
grímu, sem hún duldi sig með. Ég
var þess þó aldrei fullviss, að Lovisa
væri sá svikahrappur, sem hún sýnd-
ist vera. Oft var ég að velta þvi fyr-
ir mér, hvort hún blekkti ekki sjálfa
sig jafnmikið og heiminn, eða hvort
einhver kímnineisti leyndist innst í
sálu hennar. Ef til vill hændist hún
einmitt að mér vegna þessa siðast-
nefnda, svipað og tveir sérvizkupúk-
ar hænast hvor að öðrum, þegar
hún komst að raun um, að við átt-
um sameiginlegan leyndardóm, sem
öilum öðrum var hulinn.
Eg þekkti Lovísu, áður en hún
giftist. Hún var þá veik og fíngerð
stúlka með stór og þunglyndisleg
augu. Foreldrar hennar unnu henni
hugástum. Þau tilbáðu hana og báru
mikinn kvíðboga fyrir heilsu henn-
ar. Hún hafði veikt hjarta, sem hún
hafði fengið — að mig minnir — af
völdum illkynjaðrar slcarlatssóttar.
Síðan hafði hún alltaf orðið að fara
varlega með sig. Það olli þeim eðli-
lega miklum ótta, þegar Tómas Mait-
land kom til þess að bera upp bón-
orðið, því að þau voru sannfærð um,
að Lovísa væri alltof veikgerð til
þess að þola þá áreynslu, sem fylgir
hjúskapnum. En nú var það, að
Tómas Maitland var skrambi rikur.
Sjálf voru þau . ekki of vel efnum
búin. Tómas hét þeim að gera allt í
veröldinni fyrir Lovisu, og að lokum
fólu þau honum hana i heilaga um-
sjá. Tómas þessi Maitland var stærð-
ar rumur, grimmilega sterkur og
karlmannlegur, glæsilegur að vallar-
sýn og talaði dimmri og hrjúfri
röddu. Hann sá ekki sólina fyrir
Lovísu — svo elskaði hann hana
heitt. Hann gerði sér ekki miklar
vonir um, að hún mundi tóra lengi
hjá honum vegna þess, hve hún hafði
veikt hjarta. Þess vegna var hann
staðráðinn í því, að gera henni ham-
ingjurík þau fáu ár, sem hún átti
ólifað hér á jörðu. Hann steinhætti
að stunda íþróttir — ekki af því, að
hún æski þess — henni þótt ágætt,
að hann stundaði veiðar og léki golf
— heldur vegna þess, að það vildi
svo til, að hún fékk hjartakast í
hvert sinn, sem hann ympraði á því,
að skilja hana daglangt eftir eina
síns liðs. Ef einhver snuðra hljóp á
þráðinn í sambúð þeirra, lét hún þeg-
ar undan, því að hún var einhver hin
undirgefnasta eiginkona, sem sögur
fara af. En hún lét aldrei undan
manni sínum þannig, að hjartað segði
ekki til sín, og þá varð að leggja
HCIMILIBPálTUIÍINN 17