Alþýðuhelgin - 19.03.1949, Blaðsíða 8

88
ALÞÝÐUHELGIN
Á SJÓ OG LANDI . . .
Fi'h. af 84. síðu.
fylltist allt msð ís, svo að varla sá
í auða vök. Þótti þeim þá óvænkast
um sinn hag, að komast til lands, því
að ísinn var heldur smár og ójafn,
og sá ís er alltaf illur umferðar og
alls. ekki farandi um hann, nema 1
ládauðum sjó.
Leið svo hver dagurinn öðrum lík-
ur, norðaustan kuldanepja. Var lítið
um bjargir til búsins, því að þótt góð
byssa væri með í förinni, sást lítið,
sem oröið gæti henni að bráð. Hefði
þess þó verið full þörf, því að alltaf
smánjinnkuðu birgðirnar, sem fyrir
voru í eynni, og hinar búnar, sem
komið haíði verið með úr landi. Ekki
var mikið páskahátíðartilhaldið hjá
þeim. Hafa þeir sagt svo frá, að það
muni þcir þurrasta og kviðléttasta
páska. Tvisvar reyndu þeir að kom-
ast til lands, en komust í bæði skipt-
in aðcins stutt álciðis, urðu svo að
snúa aftur til sama lands vcgnrt öldu-
hreyfingar í ísnum.
Síðustu dagana af vetrinum var
mjög stillt veður og sóst hvergi bóra
við land. Gerðu þeir ráð sitt síðasta
vetrardag að lcggja lil landferöar á
sumardagsmorguninn íyrsta að hálf-
flæddum sjó, sem var um kl. 4—5,
til þess að liafa inn- og suðui'fallið
sem bezt með sér. Á tilsettum tíma
lögðu þeir svo af stað níeð ýmsan
útbúnað, 'sem þeir liugðu að sér
mætti að gagni koma við ferðalagið,
svo sem krókstjaka og járnkróka,
sem strengur var bundinn í, og ætl-
uðu að kasta milli jaka, ef bilið væri
meira en lengd séktunnar og þoka
þannig jökunum saman. Þá höfðu
þeir með sér drykkjarvatn á brúsa
og nokkuð af kjöti, sem var það eina
matarkyns, ér þá var orðið til í
eynni.
Þegar þeir lögðu af stað, sást
hvergi í auðan sjó. Var því ckki um
annað að velja en setja bátinn eftir
isnunx; gekk það vel, þegar ísliell-
urnar voru sléttar og ckki langt bil
á milli þcirra. Var séktan þá sctt á
milli jakanna sem brú; fóru tveir
fyrst yfir á næsta jaka eftir henni og
svo hinir tveir. Þurfti að hafa mikla
gætni á því, að séktan lenti ekki nið-
ur um íshrönglið, sem var á milli
stóru jakanna, því að ekki þurfti
mikinn árckstur af þcim á þunnan
bátsbyrðing, til þess að gal kæmi á
hann. Það þurfti því oft að viöhafa
föst og snögg handtök, þcgar færa
varð bátinn á milli jakanna.
Stcfnan var tekin á Krossanes, því
aö þar var stylzt í land. Með suður-
fallinu bárust þcir mcir í stefnu til
fjaröarins en Krossancss, þó var allt
af stcfnt þangað. Þegar norðurfallið
kom, barst ísinn og þeir sjálfir.með
bátnum til norðausturs. En alltaf var
haldið áfram að draga bátinn eftir ís-
breiðunni, aldrei varð fyrir þeim
völc, sem þeir 'gætu fleytt séktunni í,
og þannig hvílt sig. Norðurfallið bar
þá fyrir Vaðlavík, allt á móts við
Gerpi. Var þá um það bil 1. km. til
lands. Við Gerpi liggur straumurinn
um háfjöru bcint til hafs á cnduðu
norðurfallinu. Var þá um einn
klukkutími, sem þeir drógu bátinn
til lands, að ckki sást á miðum, að
þeir færðust úr stað. Það fannst
þeim langur tími og þreytandi. En
þá byrjaði að flæða og saðurfallið
kom þeim til hjálpar, enda var þess
þörf, því að þeir tóku mjög að
þreytast,, og drykkjarvatnið var
þrotið. Var það þá úrræði þeirra að
bræða ísmola upp í sér, en seinlegt
er það, að framlciða þorstadrykk á
þann hátt handa sárþrystum rnönn-
um. Ekki mátti gefa upp og hvíla,
því að ef ekki tókst að ná landi á
Krossanesi, áður en suðurfallið flytti
þá með ísnum suður fyrir nesið, suð-
ur i fjarðarflóann, gat það orðið þeinx
óheillaleikur. Þeir tóku nú á allri
orku sinni til að hrönglast með bát-
inn eftir íshellunum og yfir bilin á
milli þeirra, sem var tafsamast., erfið'
ast og jafnframt áhættumest.
Klukkan 9 um kvöldið — cítir
klukkutíma hvíldarlaust strit —
náðu þeir loks landi á Krossanesi-
Voru allir orðnir sárþreyttir og einn
veikur. Það var tekið vel á móti
þeim á Krossanesi og þeim veittur
hinn bezti beini. Taldi .fólkið þá úr
helju heimta. — Þarna voru þá
komnir tveir menn innan af byggð
með sjónauka, til að horfa eftir þcim
í Seley, en sáu engan þar, sem ekk1
var heldur von til, og aldrei tóku
þeir eftir þeim á Lsnum heldur, seni
ekki var furðrt, þar sem þeir koml<
til lands fra norðaustri, cn áttu fð
koma úr suðaustri, cf allt hefði verið
með felldu. Þegar hvorki ixátur n«
mcnn sáust í Scley með lijálp sjón-
aukans, varð fólkið hrætt um,
eitthvert slys hcfði hcnt þá.
Þeir hvíldu sig á Krossanesi urt1
nóttina. Daginn eftir héldu þeir i*111
sveitina. Þóttu þcir hafa sýnt «C'
burða þrekraun aö fara á milli lands
og Séleyjar á svo hrönglkcnndum <s
sem þá var, og hljóta engar skcmn'd'
ir á bát cða mönnum. Þeir menn ei«'
ir, scm einhvcrn tíma hafa lent 1
tæri við ís, gcta gcrt sér í liugarlui'd,
hve hættuleg og erfið ferð það vax'.
Ritstjóri: Stefán Pjetursson.