Alþýðuhelgin - 02.04.1949, Blaðsíða 6

102
ALÞÝÐUHELGIN
whiskytegund yðar göfgi. Við þorum
ekki að fara inn til hans. Hann er
með skammbyssu“.
„Hlaðna?“
„Já, yðar göfgi. Og hann er alltaf
að skjóta“.
„Jæja.“
Öðruvísi fannst Daverill lávarði
ekki hægt að bregðast við þessum ó.
væntu tíðindum.
Þjóninn beið fyrirskipana, en þar
sem lávarðurinn þagði, leyfði hann sér
að spyrja:
„Hvað vill lgvarðurinn að við ger-
um?“
„Sækið lögregluna.”
Þegar þjóninn var farinn, sagði
Daverill lávarður:
„Þctta er leiðinlegt, — mjög leiðin-
legt, — mjög leiðinlegt“.
Meira var ekki talað um þennan
atburð, það virtist þegjandi samkomu-
lag allra, að minnast ekki á þetta, láta
sem ekkcrt væri. Það hefði verið ó-
viðeigandi, að gefa' til kynna með
spurningum eða öðru, að virðulegur
yfirþjónninn ólmaðist með whisky.
flöskur og skammbyssur innan um
dýrmætt postulín hallarinnar. En
hann ólmaðist sannarlega. Stöðugt
heyrðist brak og brestir úr postulíns-
herberginu. Allt hið fína postulín
Daverillættarinnar var geymt þar
inni, fornhelgir ættargripir, óbætan-
leg verðmæti. Eftir hávaðanum að
dæma þyrmdi James engu. Hann
hafði drukkið mikið og var orðinn
óður. Alveg eins og frægur, vel tam.
inn fíll getur skyndilega og án sýni-
lcgrar ástæðu gengið af göflunum og
breytzt í hættulegt villidýr.
James hafði brotizt undan margra
ára fargi. Hann hafði gert uppreisn.
Þetta var afneitun á þrælsótta og
þrælatamningu margra kynslóða.
Innst inni, bak við steingerða grímu
yfirþjónsins hafði þá einhversstaðar
leynzt. örlítil vitund af mannlegum
eiginleikum, og nú hafði whiskyið
leyst þá úr böndum.
í fyrsta sinn fann ég til samúðar
með James. Þessi kynlega vera var
þá manneskja, þrátt fyrir allt.
Tveir lögrcgluþjónar komu frá
næsta þorpi. Tveir beljakar, nákvæm-
lega eins útlits og aðrir brezkir lög-
regluþjónar. Þeim var skýrt frá mála-
vöxtum og báðir kinkuðu kolli, eins
og þetta væri mjög hversdagslegur
viðburður.
„Hann heldur áíram að skjóta,“
sagði einhver. „Hann skýtur við-
stöðulaust með skammbyssu“.
,,Já“, svöruðu lögregluþjónarnir.
„Hann er með skammbyssu".
Og nú glumdu við skotkvellirnir úr
postulínsherberginu.
„Maður getur ckki farið inn til
hans“, sagði annar lögregluþjóninn.
„Nei, það getur maður ekki“, svar.
aði hinn.
„Maður verður að bíða, þangað til
æðið rennur af honum“, sagði sá
fyrri.
Svo settust þeir ósköp rólegir á
bekk framan við dyrnar og biðu á-
tekta.
Næsta morgun sátu þeir enn á
brekknum og gláptu aulalega út í
loftið. Allt gekk sinn venjulega
gang í höllinni, nema hvað nokkur
hávaði heyrðist af og til í postulíns-
herberginu. Enginn minntist á Jam-
es.
Klukkan tíu fór lávarðurinn í hina
venjulegu morgungöngu, og fimm
mínútum fyrir tíu stóð einn undirþjón.
inn í forsalnum og yljaði hatt hans við
ariniim. Hann gerði það ekki nærri
eins virðulega og James, þótt hann
reyndi auðsjáanlega að líkja cftir svip
og látbragði yfirþjónsins.
Þannig leið dagurinn. James virt-
ist gleymdur með öllu. Um kvöldið
gengu allir til náða, nema lögreglu.
þjónarnir. Þeir héldu vörð.
En með morgunsárinu vöknuðu all.
ir i höllinni við ógurlegan hávaða.
Það var eins og mörg hundruð postu-
línsdiskar hefðu verið brotnir í einu.
Andartaki síðar heyrðist annar brest-
ur, engu minni. Út úr öllum svefnher:
bergjum kom óttaslegið fólk. Lady
Daverill kom á morgunskóm og virt-
ist bæði gröm og smeyk í senn. Lá-
varðurinn kom einnig, í fallegum
silkislopp, og starði þreytulcga gegn.
um einglyrnið.
„Hvað gengur nú á?“ sagði hann
dálítið önugur.
„Það er að renna af honum" svar-
aði annar lögregluþjóninn.
„Hann er að taka til“, sagði hinn.
Og lögreglan hafði á réttu að
standa. James hafði safnað kyrfilega
saman öllu hinu brotna postulíni og
kasíað því út um gluggann. Það var
sem fargi væri létt af öllum, og fólk
gekk aftur til náða. Nú var allt með
kyrrum kjörum í Daverill Hall.
Um morguninn voru rólyndu lög-
regluþjóuarir báðir farnir. Þegar
klukkuna vantaði fimm mínútur í
tíu stóð James í forsalnum og yljaði
hatt lávarðsins. Þarna stóð hann graf-
kyrr og hátíðlegur, eins og ekkert
hefði komið fyrir. Andlit hans var
svipbrigðalaust, næstum steingert.
Þegar ég kom niður, leit hann til mín
köldum vanþóknunaraugum, alveg
eins og fyrr.
Klukkan tíu tók Daverill lávarður
við volgum hattinum og gekk hátt-
bundnum skrefum hina venjulegu leið
út í skemmtigarðinn. Allt var eins
og áður.
Enginn minntist nokkru sinni á at-
burðinn, hvorki lávarðurinn né aðr.
ir. Það var þegjandi samkomulag, —
maður talar ekki um slikt.
Nokkrum dögum síðar fór ég frá
Daverill Hall. Á veggjum barnaher-
bergisins skildi ég eftir fílana mína til
eggjunnar litlu lávörðunum, sem með
tímanum eiga að verða miklir veiði-
menn og auka hróður gamla Englands.
Kveðjuhneiging James var kulda.
leg og bar vott um það, hversu lítils-
virðing hans á mér var takmarkalaus.
En ég hugsa jafnan til hans með hlýju
þeli. Hann sýndi, að hann var mann-
eskja, þrátt fyrir allt, þegar hann
vopnaður skammbyssu og wiskyflösk-
um mölbraut hið ætthelga postulín í
Daverill Hall.
Leiðrétting.
í síðasta blaði af Alþýðuhelginni»
bls. 95, birtust tvær áður óprentaðar
stökur eftir Örn Arnarson (Magnús
Stefánsson). Vegna mislesturs á hand-
riti hafði meinleg villa komizt inn i
skýringu þá, sem fylgdi fyrri vísunni
og sagði frá tildrögum hennar. Stend-
ur þar, að höfundur hafi borið fisk á
börum móti Þórhalli Jóhannessyni.
siðar lækni, og mætti af því ráða, að
vísan sé ort um Þórhall. Þetta er
alrangt. Sá, scm börurnar bar á móti
Magnúsi Stefánssyni og viðhafði til'
færingar þær, sem um getur í fra'
sögninni, var liðléttingur nokkur, ó-
nafngreindur. Um hann er visan
kveðin. Skýringargreinin leiðrétt-
izt því þannig:
„á móti Þórhalli" les: á móti lið'
léttingi. „Gerði Þórhallur" les: Gerði
maðurinn.
Upphaf 2. erindis í kvæði séra
Bjarna Sveinssonar, Hjálpið þið upP
á hreppstjórann, á að hljóða svo:
Annan grip þeir sjá í svip.
i