Sveitarstjórnarmál - 01.05.2003, Blaðsíða 26
Hrísey
Með framsýni og fyrirhyggju"
Umhverfisráðherra og iðnaðarráðherra hafa gert samkomulag við Samband íslenskra sveitarfé-
laga um aðstoð við gerð Staðardagskrár 21 í fámennum sveitarfélögum. Jafnframt var samið
við Hríseyinga um stuðning við áform um að gera Hrísey að sjálfbæru samfélagi.
Það var á degi umhverfisins, 25. apríl síðastliðinn, sem þær Siv
Friðleifsdóttir umhverfisráðherra ogValgerður Sverrisdóttir iðnað-
arráðherra brugðu sér út í Hrísey, perlu Eyjafjarðar eins og
heimamenn nefna hana gjarnan, þar sem þær undirrituðu áður-
nefnda samninga. Segja má að samningarnir báðir falli undir fyr-
irsögnina hér að ofan, „með framsýni og fyrirhyggju", sem jafn-
framt er heiti á skýrslu um fyrstu skrefin að sjálfbæru samfélagi í
Hrísey eftir þau Stefán Gíslason og Arnheiði Hjörleifsdóttur.
Með tilvísun í byggðaáætlunina
í samningunum er kveðið á um að ráðherrarnir tveir muni beita
sér fyrir því að til þessara samstarfsverkefna verði til ráðstöfunar
Frá höfninni í Hrísey. í skýrslunni um fyrstu skrefin aö sjálfbæru samfélagi í
Hrísey segir að f eynni liggi möguleikar sem telja megi nær einstaka á heims-
vísu.
samtals átta milljónir króna á ári á þriggja ára tímabili, þar af sjö
milljónir króna á ári af fjárveitingu iðnaðarráðuneytisins til fram-
kvæmdar Byggðaáætlunar
2002-2005. Verkefnið í Hrísey
mun fá tvær milljónir á ári í
þrjú ár af áðurnefndum fjár-
veitingum.
Stuðningur iðnaðarráðu-
neytisins við innleiðingu Stað-
ardagskrár 21 í fámennum sveitarfélögum byggir á ákvæðum í
byggðaáætluninni en þar er meðal annars bent á mikilvægi sjálf-
bærrar þróunar, enda miði hún að því að samþætta efnahagsleg,
félagsleg og umhverfisleg markmið. í áætluninni er einnig lögð
áhersla á að opinberar aðgerðir, sem ætlað er að efla atvinnulíf
og treysta byggð í landinu, stuðli jafnframt að sjálfbærri þróun
samfélagsins. Á þessu byggir sú stefna að styðja við umhverfis-
starfsemi sveitarfélaga og styrkja hana með áherslu á innleiðingu
Staðardagskrár 21, meðal annars með ráðgjöf og þekkingar-
miðlun.
Stuðningur ráðuneytanna mun án efa koma sér vel því hingað
til hafa hin smærri sveitarfélög átt fremur erfitt uppdráttar í þessu
starfi á meðan stærri sveitarfélög hafa mörg hver þegar náð um-
talsverðum árangri. Samstarf ráðuneytanna um eflingu sjálfbærrar
þróunar í smærri sveitarfélögum mun mótast af samkomulaginu
sem skrifað var undir í Hrísey, en einstök verkefni verða ákveðin
eitt ár í senn. Áformað er að skrifstofa Staðardagskrár 21, sem er í
Borgarnesi, muni hafa yfirumsjón með verkefninu á landsvísu fyr-
ir hönd Sambands íslenskra sveitarfélaga.
Ákaflega mikilvægt
Á vef Hríseyjarhrepps, þar sem sagt er frá samkomulaginu er lögð
áhersla á að það sé ákaflega mikilvægt fyrir Hríseyinga. „Frá því í
haust, höfum við unnið markvisst að því að kynna fyrir ráða-
mönnum hugmyndir okkar um uppbyggingu sjálfbærs, umhverf-
isvæns samfélags í Hrísey, sem kæmi til með að efla atvinnulíf og
þar með treysta byggðina sem hefur, eins og flestum er kunnugt,
staðið höllum fæti undanfarin misseri," segir þar einnig og er
jafnframt lögð áhersla á að samheldni íbúanna sé lykilatriði til
þess að sem bestum árangri verði náð.
Fyrstu skrefin í Hrísey
í samantekt Stefáns Gíslasonar, verkefnisstjóra Staðardagskrár 21
á íslandi, og Arnheiðar Hjörleifsdóttur frá Umís ehf. Environice,
„Með framsýni og fyrirhyggju", er farið yfir stöðu þessara mála í
Hrísey ásamt því að markmiðum og forgangsverkefnum í
nokkrum málaflokkum er komið í orð.
Fram kemur í inngangi höfunda að aðstæður í Hrísey séu all-
sérstæðar þar sem enginn búfénaður hefur verið í eynni frá 1974
þegar einangrunarstöðin var stofnuð þar, það er utan stöðvarinn-
ar. Að auki er eyjan meindýralaus, algróin og stór hluti hennar
hefur verið friðland um ára-
tugaskeið, auk þess sem veru-
leg skógrækt er stunduð í
eynni og fuglalíf er fjölskrúð-
ugt. „Aðstæður í Hrísey gera
það að verkum að um raun-
hæft og ákaflega spennandi
verkefni er að ræða," segir meðal annars í inngangi. Þeir mála-
flokkar sem skýrsluhöfundar kryfja í þessari fyrstu umferð eru:
Talið er hugsanlegt að setja upp 500 kw stöð sem
framleiða myndi helmingi meiri orku en þörf er
á í eynni.
26