Nútíminn - 01.12.1960, Blaðsíða 3
NÚTÍMINN
Engin styrjöld, engin mannleg plága, hvorki kólera né hung-
ursneyð, hefur valdið annarri eins örhírgð, þjáningum og
dauða sem áfengisneyzlan.
Charles Darvvin.
Ég man varla eftir nokkru dæmi uin hrun og eyðileggingu,
sem ekki mátti beint eða óbeint rekja til áfengisneyzlu. í minni
mínu geymi ég hræðilega langan lista með nöfnum stórgáfaðra,
göfugra og vel stæðra manna og kvenna, sem eru dauð —
a egna ofnautnar áfengis.
Hall Caine.
Það er skylda vor að fjarlægja þennan ásteytingarstein af
vegi bama vorra, og ég var fífl hverju shuii, er ég í skrifum
mínum fór viðurkenningarorðum um áfengið.
Kudyard Kipling.
Fyrir bílstjóra og flugmenn er það oft aðeins eitt glas af
áfengi, hverrar tegimdar svo sem það er, sem skilur á milli
lífs og dauða.
Bemhard Shaw.
í mínmn augiun er I.O.G.T. í dag ekki aðeins vopn gegn
drykkjuskapnum, heldur eiimig hugsjón, sem á að hjálpa
mönnum að halda velli og efla þá vitrænt, siðferðislega og
þjóðfélagslega.
I.O.G.T, er fyrst og fremst regla, er berst gegn áfenginu,
þessu böli, sem eyðileggur heimili og þjóðfélög, gáfur og snilli.
En húu er ehmig regla, sem lyftir þjóðfélaginu á hærra stig.
Hversu mikils virði er ekki þetta, að fólk sé allsgáð og hugsi
og skynji eðlilega. Mér er það minnisstætt, að þegar Asbjöm
Kloster andaðist var hami borinn til grafar af sex fyrrverandi
drykkjumönnmn, sem hann hafði bjargað.
Johan Falkherget.
Áfengið er bæði siðferðilega og trúarlega séð versti óvinur
okkar.
Albert Schweitzer.
STERKUR BJOR
Framh. af 1. síðu.
Eru mörg veitingahús brotleg
við ófengislöggjöfina?
Herra ritstjóri!
I IV. kafla 12. greinar áfengislaganna stendur þetta,
sem skilyrði fyrii', að dómsmálaráðherra geti veitt veit-
ingahúsum leyfi til vínveitinga:
a. „Að veitingahúsið hafi á boðstólum mat og fjölbreytta
óáfenga drykki við hóflegu verði.“
Nú er það hinsvegar svo, að í ýmsum þeirra húsa, er
fengið hafa vínveitingaleyfi, er matur ekki á boðstólum,
heldur er þar í hæsta lagi hægt að fá mat, með því að
panta hann nokkm fyrirfram. Slíkt er að sjálfsögðu ekki
að hafa mat á boðstólum.
Sum þessara vínveitingahúsa munu jafnvel hafa gefið
þau svör, að þau hefðu engan mat, af því að það boragði
sig ekki.
I umræðunmn um áfengislögin, var lögð áhersla á, að
þessi hús þyrftu að fá vínveitingaleyfi til þess að geta
borið vín á borð með matnum, enda væri þá ekki hætta
á misnotkun áfengisins, eða ölvun af þess völdum.
Er hérmeð skorað á Stórstúku íslands og Áfengis-
varnarráð að láta rannsaka þessi mál og kæra þau vín-
veitingahús, sem brotleg hafa reynzt,
Gestur.
Séra Bragi Fr-iðriksson.
Herða yrði mjög á eftirliti með
dvöl æskufólks á miður holl-
um stöðum, ef bjórveitingar
yrðu ekki til þess að bæta gráu
ofan á svart' í þeim efnúm.
Helgi Þorláksson,
skólastjóri:
Spurningu þessari hlýt ég að
svax-a neitandi. Ástæður eru
tvær: í fyrsta lagi tel ég engar
líkur til þess að almenn áfeng-
isneyzla og ölæði minnkaði,
þótt áfengt öl yrði einnig á
boðstólum. Væntanlega yrði
það selt mjög víða, þar sem
vín fæst ekki nú, m. a. á öll-
um hinum svo nefndu kvöld-
sölustöðum. Bjórþamb sumra
þjóða hefur tæpast þótt til
menningarauka og fyrirmynd-
ar.
Hitt er þó veigameiri oi'sök
til andmæla minna, að ég tel
þess lítinn vafa, að sterki bjór-
inn yrði enn ein gildran, sem
egnd yrði fyrir unglingana og
jafnvel böi'n. Sýnist mér nóg
komið af eitrunarstöðvum
fyrir æskulýð þjóðai'innar, þótt
ékki verði bjórsölu bætt við í
hverri sölubúð og sjoppu. Það
er ekki sök unga fólksins, þótt
það kunni ekki að vernda fjár-
muni sína og heilsu, þegar
fullorðna fólkið, borgai'ar og
bæjaryfirvöld, virðist vísvit-
andi reyna að tæla börnin og
unglingana til að sóa hverjum
eyri fyrir sælgæti og sígarett-
ur. Meðan svo fer fram, er ég
sem kennari ekki í neinum
vafa um stói'aukna hættu, ef
sterkt öl yrði einnig á boðstól-
um. Vai'la skorti seljendur, og
segja mætti mér að flestir
þeirra þokuðu engum kaup-
anda frá, þótt ungur væri.
Vitað er, að unglingur verður
fyrr ölvaður en hinn fullorðni
af bjói'þambi. I því sambandi
minnist ég frásagnar danskra
blaða fyrir nokkrum árum.
Var mjög rætt um hryllileg
morð og afbrot ungmenna, og
mjög leitað orsaka til þessara
hryllingsglæpa. Við rannsókn
kom í ljós, að flest eða öll af-
brot ungmennanna voru fram-
in eftir setu inni á bjórknæpu,
þar sem nokkrar flöskur voru
tæmdar án þess að ölvun virt-
ist áberandi. Kom sú skoðxm
sterklega fram hjá lögreglu-,
Sveinbjörn Jónsson forstjóri:
Ég tel svo mai'ga ágæta svala-
di'ykki framleidda í landinu..
að engin þörf sé á fleirum.
Áfengisneyzlan er orðin
stórkostlegt þjóðarböl, og al-
veg fráleitt er að áfengt öl geti
komið í staðinn fyrir sterkui
drykkina.
Þó „ljúffengt" eigi sterka
ölið að verða, og „næi'andi1’.
mun það heldur ekki þykja
nógu fínt til að koma í stað
kokkteilanna í fínu veizlunum.
né veitinganna á börunum. En
á slíkum „fínum“ veitingum
Helgi Þorláksson.
yfirvöldum, að ískyggilega
mikill fjöldi fólks væi'i stöðugt
jundir áhrifum af völdum bjóx-
di’ykkju að það færi sér og
iöði’um að voða.
|_ Þennan dóm mætti hafa.i
huga, þegar sífellt er bent á
Dani til fyrii'myndar í áfengis-
málum.
Ég. vona, að foreldi’ar hugsi
' sig um tvisvar, áður en- þeir
biðja um sterkan bjór handa
íslenzkum börnum. Hann gef-
ur kannske gjaldeyristekjur.
En eru það einu verðmætin,
sem þjóð okkar þarfnast?
Svari hver fyrir sig. Mitt
svar er nei.
Frú Þóra Einarsdóttir,
formaðnr Vemdar.
Áfengi er ein af verstu plág-
um íslenzku þjóðarinnar og er
ég algerlega mótfallin hverjum
þeim aðgerðum, sem auðveida
unglingum að ná í áfengí.
Það er augljóst mál, að
stei'kur bjór útrýmir ekki öðr-
um áfengistegundum heldur
kemur sem ofanálag á það
áfengi, sem fyrir er og hefux
í för með sér daglega áfengis-
neyzlu í landinu. Reynsla arm-
arra þjóða er ólygnust. I þeim
löndum, þar sem sterka ölið
er viðurkennt vandamál, t. d.
Danmörku og Englandi, hefur
verið reynt að fiima lausn á
því með margvíslegum aðgerð-
um, en án veruiegs árangurs.
Engin ísienzk móðir getur
verið hlutlaus í þessu máli.
Þær hljóta a ðleggjast gegn því
að leyfð verði'sala á sterku
;öli í IandirtUi
Sveinbjöm Jónsso*.
læra flestir drykkjuskapinr;,
konur sem karlar.
Áfenga ölið mun því aðeiní.
verða viðbót við þá flösku- ol:
glasa-ómenningu sem nú þjak •
ar íslenzku þjóðina, sem svc.
margar aðrar. Kóia-þamb er-
sannarlega orðið meira en nóg:
á skrifstofum, vinnustöðum og;
i veitingahúsum, þó áfengt cl
bætist ekki við.
Þeir sem bágt eiga með ao
neita sér um þetta, ættu ac*
hugleiða einlæglega, hvílíkuio.
íeikna fjármunum ölþjóði: •
eyða í þennan skratta, og hvt.
margir ofdrykkjumenn. þeiri t
ihafa hafið feril sinn í áfeng i
ölinu.
Erlendur Haraldsson,
blaðamaður við Alþýðublaðii
Nei það held ég ekki, öði x
nær. Það þarf ekki að efas -
mn það, að setrkur bjór yrc i
fljótlega tízkudrykkur meða.L
unglinga og drykkjuskapu
þeirra yrði þá miklu almenr •
ari og meiri en nú er. Það e: •
Framh. á bls. 5\.