Morgunblaðið - 06.12.2011, Qupperneq 31

MINNINGAR 31
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 6. DESEMBER 2011
Vaktsími: 581 3300 & 896 8242 – www.utforin.is – Allan sólarhringinn
Komum heim til aðstandenda ef óskað er
ÚTFARARSTOFA ÍSLANDS
Sverrir Einarsson Kristín Ingólfsdóttir Jón G. BjarnasonHermann Jónasson
✝ HólmfríðurMagnúsdóttir
geðlæknir fæddist
í Reykjavík 17.
janúar 1931. Hún
lést á líknardeild
Landakotsspítala
27. nóvember
2011.
Foreldrar henn-
ar voru Magnús
Vigfússon húsa-
smíðameistari f.
28. september 1906, d. 9. maí
1976 og Sólveig Guðmunds-
dóttir húsmóðir f. 29. apríl
1901, d. 17. apríl 1982. Systk-
ini Hólmfríðar eru Vigfús
læknir f. 3. júní 1933 og Guð-
mundur stærðfræðingur f. 26.
ágúst 1941. Hinn 20. júní gift-
ist Hólmfríður Grétari Ólafs-
fædd 9. apríl 1985. Grétar Örn
er í sambúð með Arndísi Huld
Hákonardóttur, nema í mark-
aðsfræðum, f. 5. nóvember
1985.
Hólmfríður ólst upp á Fjöln-
isvegi, Grettisgötu og Bók-
hlöðustíg í miðbæ Reykjavíkur.
Að loknu stúdentsprófi frá
Menntaskólanum í Reykjavík
árið 1951 hóf Hólmfríður nám
við læknadeild Háskóla Íslands
og varð hún cand. med. 1958.
Hólmfríður fór til Svíþjóðar
árið 1960 þar sem hún hóf sér-
fræðinám sitt í geðlækningum.
Í Svíþjóð dvaldi hún í tæp 10
ár með fjölskyldu sinni. Á Ís-
landi vann hún lengst af á
Kleppspítala eða frá febrúar
1970 og til starfsloka árið
2000, með smáhléi meðan hún
vann að sérfræðiritgerð sinni
en hún fékk sérfræðingsleyfi í
geðlækningum 1981.
Útför Hólmfríðar fer fram
frá Fossvogskirkju í dag, 6.
desember 2011, og hefst at-
höfnin klukkan 15.
syni skurðlækni f.
3. október 1930, d.
14. júní 2004. For-
eldrar Grétars
voru Ólafur Ein-
arsson læknir f. 9.
desember 1895. d.
8. júní 1992 og
Sigurlaug Ein-
arsdóttir húsmóðir
f. 9. júlí 1901, d.
22 júní 1985. Grét-
ar og Hólmfríður
eignuðust eina dóttur, Sól-
veigu sameindalíffræðing, f.
17. mars 1959, maki hennar er
Guðmundur A. Guðmundsson
dýravistfræðingur f. 29. ágúst
1961. Börn Sólveigar og Guð-
mundar eru tvíburarnir Jó-
hanna Fríða læknanemi og
Grétar Örn nemi í arkítektúr,
Bernskuminningar okkar um
Fríðu frænku eru fáar, því þau
bjuggu í Malmö en við í Vík og
samgangur var því lítill. Á ferm-
ingardegi Kristínar kom óvænt
símtal og mikil var gleði okkar
þegar þau buðu henni til sín þá um
sumarið. Kristín átti ógleyman-
legt sumar í Svíþjóð. Þar kynntist
hún Fríðu, Grétari og Sólveigu
frænku okkar, en þrátt fyrir mikla
vinnu gáfu þau hjónin sér tíma til
að fara með hana á spennandi
staði. Gjafirnar sem Kristín kom
með heim voru ótrúlegar, allt frá
sleikibrjóstsykri úr Tívólí upp í
kristal úr Glerríkinu. Vinkonur
okkar úr Vík tala enn um gjafirnar
sem þær fengu og innsýnina sem
þær gáfu í „útlönd“.
Þá kynntist Kristín Jóu ömmu-
systur okkar og Leif manni henn-
ar sem bjuggu í Kaupmannahöfn.
Því miður fyrir okkur yngri syst-
urnar flutti fjölskyldan heim til Ís-
lands áður en við fermdumst en
við nutum gestrisni þeirra í
Reykjavík. Ragnhildur bjó hjá
þeim fyrstu vikurnar sem hún
stundaði nám við Kvennaskólann
og Ástríður minnist skemmtilegra
sundferða með þeim hjónum, en
þau sóttu hana hvern miðvikudag
og fóru með hana í Sundhöllina.
Heimili Fríðu og Grétars var
ólíkt okkar, þar kynntumst við
norrænni hönnun í fyrsta sinn og
Fríða naut þess síðar að gefa okk-
ur Georg Jensen jóladúka. Þar
sáum við í fyrsta sinn lifandi ljós á
jólatré. Brauðtertur Grétars með
heimagerða mæjonesi sannfærðu
okkur um hollustu mæjoness,
annars hefði brjóstholsskurð-
læknirinn varla boðið upp á slíkt.
Aldrei höfðum við kynnst því áður
að húsbóndinn sæi um öll heim-
ilisstörf en húsmóðirin sæti og
spjallaði við gesti. Fríða og Grétar
voru miklir jafningjar og vinir.
Minnisstæð eru skemmtileg
þrettándaboð með þeim, pabba,
mömmu, Snorra, Fíu og afkom-
endum. Fía hafði passað Fríðu og
pabba þegar þau voru lítil og
ávallt var mikill vinskapur milli
hennar og fjölskyldunnar. Fía bjó
seinna á Snorrabraut 36, á sama
tíma og pabbi og mamma, Fríða
og Grétar. Þá voru þau náms-
menn, með börn á sama aldri.
Tuttugu árum síðar fluttu þessi
ungu börn aftur í húsið, sum með
maka og börn og tengir sambúðin
okkur órjúfanlegum böndum.
Fríðu þótti synd þegar við systur
seldum íbúðir okkar á Snorra-
brautinni og naut þess að geta
skotið þar skjólshúsi yfir Fann-
eyju dóttur Kristínar þegar hún
þurfti á húsnæði að halda.
Fríða hefur alltaf reynst okkur
vel og glaðst með okkur og börn-
unum á góðum stundum. Á engan
er hallað þó við segjum að sam-
band hennar við Hólmfríði nöfnu
hennar var sérstakt, hún á góðar
minningar um ferðir þeirra í
Kringluna í leit að hinni fullkomnu
afmælisgjöf. Óskir móðurinnar
um eitthvað praktískt voru ávallt
virtar að vettugi. Árið sem þá litlu
vantaði ballettskó var frekar
keyptur haustkjóll, því hún átti
engan slíkan og Fríða sagði að það
næði ekki nokkurri átt.
Fríða frænka var týpa og vakti
athygli hvar sem hún fór. Við vor-
um stoltar af henni og söknum
hennar. Við vottum Sólveigu
frænku og fjölskyldu hennar sam-
úð okkar. Það hafa orðið fagnaðar-
fundir þegar Fríða og Grétar hitt-
ust í Sumarlandinu.
Kristín, Ragnhildur og Ást-
ríður Vigdís Vigfúsdætur.
Fundum okkar Hólmfríðar
Magnúsdóttur bar saman fyrir
fjölmörgum árum inni á Klepp-
spítala. Ég var ungur læknanemi
og starfsmaður á deild 10 en
Hólmfríður starfandi sérfræðing-
ur. Með okkur tókst mikil vinátta
sem hélst æ síðan.
Á þessum árum voru konur
næsta sjaldséðar í hinni alvarlega
þenkjandi læknastétt þar sem
menn fóru ekki ódrukknir með
gamanmál og gættu sóma stéttar
sinnar í hvívetna. Víða viðgengust
þéringar og menn gengu í stíf-
pressuðum hvítum sloppum hátíð-
legir í bragði enda voru lækningar
ekkert spaug. Læknar tóku sjálfa
sig hátíðlega eins og stöðu þeirra
bar og vildu njóta sjálfsagðrar
virðingar.
Hólmfríður var einstök og sjálf-
stæð kona og mjög sérstæður
læknir og rímaði illa við staðal-
ímynd stéttarinnar. Hún hafði
meiri kímnigáfu og var skemmti-
legri en nokkur annar læknir sem
ég hef kynnst enda átti hún sitt
eigið tungumál um sjúkdóma og
einkenni sem einungis innvígðir
skildu.
Skilningur hennar á sjúkling-
um og vandamálum þeirra var
mjög næmur og hún hafði einstakt
lag á að sjá í gegnum allt orðagjál-
frið sem oftar en ekki einkennir
starfið á geðdeildum. Hún kunni
öðrum betur að skilja hismið frá
kjarnanum. Hólmfríður var mjög
vinsæl af sjúklingum sínum enda
skynjuðu þeir vel innsæi hennar
og þá miklu virðingu sem hún bar
fyrir þeim og vandamálum þeirra.
Ég heillaðist af Hólmfríði og
vinnubrögðum hennar og innsæi
og vitnaði oft í orð hennar og orð-
tæki í störfum mínum. Að leiðar-
lokum kveð ég þessa gömlu vin-
konu mina með miklu þakklæti.
Hún kynnti mig fyrir skemmti-
legri tegund geðlækninga og
kenndi mér að mestu skiptir að
vera sjálfum sér trúr. Hólmfríður
var ávallt hrein og bein og hélt
sínu striki í öllu því ölduróti, húm-
orleysi og hringlanda sem ein-
kennir sögu heilbrigðismála á lið-
inni öld. Hún hafði nefnilega þann
hæfileika að geta séð lífið í spaugi-
legu ljósi á alvörutímum. Fjöl-
skyldu hennar og íslenskri lækna-
stétt votta ég samúð mína.
Óttar Guðmundsson.
Við viljum þakka Hólmfríði
Magnúsdóttur geðlækni fyrir
góða samfylgd og gjöfult samstarf
í yfir 30 ár. Það var tilhlökkunar-
efni að byrja vinnudaginn með
henni. Hún lét sér afar annt um
okkur samstarfsfólk sitt og hafði
alltaf eitthvað gott fram að færa.
Iðulega bætti hún samstarfsand-
ann með sínum sérstaka „húmör“.
Hún var heiðarleg, réttsýn, gef-
andi og góð manneskja. En um-
fram allt var hún einstök sóma-
kona sem mátti ekki vamm sitt
vita.
Hún lét sig líka skjólstæðinga
sína varða og eftir að hún um
hætti störfum fylgdist hún áfram
með högum þeirra.
Það sem stendur þó upp úr er
hennar einstaka tryggð við okkur
og fjölskyldur okkar og var hún
ávallt boðin og búin að verða okk-
ur að liði, hvar sem hún gat. Hún
spurði alltaf um fjölskyldur okkar
og fylgdist með högum þeirra.
Þeir sem áttu vináttu Hómfríðar
voru auðugir í bezta skilningi þess
orðs.
Eiginmaður Hólmfríðar var
Grétar Ólafsson, yfirlæknir
lungnadeildar, sem við kynntumst
ágætlega og reyndist okkur alltaf
vel. Miklir kærleikar voru á milli
þeirra hjóna og voru þau vinir og
sálufélagar.
Eftir að Grétar lést tregaði
Hólmfríður mann sinn alla tíð.
Þau eignuðust eina dóttur, Sól-
veigu, sem á nú sína fjölskyldu.
Þau voru henni mjög hugleikin og
talaði hún oft um þau af mikilli ást
og virðingu.
Hólmfríður var sérstök á sinn
hátt og „stór“ í þeirri orðs beztu
merkingu. Hún var skemmtileg í
góðra vina hópi og átti til einstak-
lega hnyttin tilsvör þegar vel lá á
henni. Hún notaði orðið „klemm-
ur“ yfir snittur og bauð upp á þær
þegar henni þótti henta og þurfti
þá jafnvel ekkert tilefni til, nema
til þess að létta okkur samstarfs-
fólkinu lundina. Viðkvæðið var þá
jafnan: „Hana, glufsið þessu svo í
ykkur, geyin mín“ og vorum við þá
ekki í vafa um hvað hún meinti.
Hennar leið var oft að nota „húm-
orinn“ til þess að breiða yfir
hversu tilfinningarík og viðkvæm
hún var undir niðri en aldrei ef-
uðumst við um hug hennar og
væntumþykju til okkar.
Kæra Sólveig og fjölskylda: Við
sendum ykkur einlægar samúðar-
kveðjur og kveðjum Hólmfríði,
vinkonu okkar og vinnufélaga,
með þakklæti og virðingu.
Megi mæt kona hvíla í friði.
Guðný María Hauksdóttir og
Guðlaug St. Sveinbjörnsdóttir.
Þá hefur Hólmfríður vinkona
okkar kvatt. Hún vissi að gangan
hér styttist þegar banamein
greindist í brjóstholinu, mein sem
hún bar með þögn og þolinmæði.
Hún hafði jafnvel lofað tvíburun-
um, barnabörnum sínum, að lifa
til vorins 2012 til að fagna próf-
lokum með þeim, Grétari í húsa-
gerðarlist í Kaupmannahöfn, en
Hanna Fríða fetar í fótspor afa og
ömmu og lýkur námi í læknis-
fræði í vor.
Árgangurinn okkar, MR 1951,
hefur komið saman einu sinni í
mánuði að vetrinum. Fríðu fannst
gaman að koma og spjalla en gaf
minna fyrir „skemmtiatriðin“. Við
kvenfólkið hittumst líka í Kringl-
unni í göngufæri fyrir Fríðu. Á
menntaskólaárunum var heimili
Fríðu hjá foreldrum hennar á
Bókhlöðustígnum félagsheimili
þess tíma. Á skólaárunum hlutum
við Fríða einu sinni verðlaun og
mynd af okkur á baksíððu Mogg-
ans. Nei, það var ekki fyrir náms-
árangur, heldur á grímudansleik
fyrir frumlega búninga.
Flest vorum við fædd á fyrsta
starfsári Landspítalans, árið sem
minnkurinn var fluttur til lands-
ins. Skólaferðalagið var norður í
land að skoða Tjörneslögin. Sigl-
ingin inn Eyjafjörð í miðnætursól
gleymist ekki.
Við Hólmfríður hófum nám í
læknadeid haustið 1951. Fríða var
stálminnug og minnti mig nýlega
á að ég hefði verið á góðri leið með
að kveikja í fæðingardeildinni
með gasloga. Ekki höfðum við þá
tilfinningu að kynferðið háði okk-
ur á menntabrautinni, en skóla-
kerfið beindi okkur áfram að
stúdentsprófi. Yfirhjúkrunarkona
gerði athugasemd við Hólmfríði
vegna þess að hún væri ekki í
hvítum skóm. „Hvað með hina
strákana,“ svaraði Hólmfríður. Á
þessum árum gengu konur ekki í
síðbuxum. Fríðu fannst lækna-
slopparnir snautlega stuttir og
bjagaði málunum með að hafa for-
göngu í að klæðast hvítu síðbux-
unum.
Við vorum 11 sem lukum emb-
ættisprófi vorið 1958. Maðurinn
með ljáinn hefur nú tekið fimm.
Hans tími er inni. Við vorum mjög
samheldinn hópur í prófunum og
las ég með Fríðu og Grétari. Eng-
in var útskriftarhátíðin af hálfu
háskólans en við héldum mörg
partí og var Fríða hrókur alls
fagnaðar. Aðeins 18 konur höfðu
lokið læknaprófi á undan okkur.
Sú fimmta, Jóhanna Guðmunds-
dóttir, var móðursystir Fríðu og
fyrirmynd. Hún útskrifaðist 1933,
fór til Danmerkur og giftist
dönskum lækni.
Á leiðinni heim fyrsta vinnu-
daginn minn, hinn 20. júní, datt
mér í hug að líta inn hjá Fríðu í
Eskihlíðinni. Hún var þá prúðbúin
í ljósa tískukjólnum sínum. Fríða
og Grétar höfðu brugðið sér til
borgardómara fyrr um daginn og
látið pússa sig saman. Þótti undr-
unarefni að brúðguminn, báðir
svaramennirnir og brúðurin voru
öll cand. med. Fríða var ekki leng-
ur ein af strákunum heldur eig-
inkona eins þeirra. Níu mánuðum
seinna, hinn 17. mars 1959, fædd-
ist svo sólargeislinn þeirra, hún
Sólveig.
Við skólasysturnar í lækna-
deild; Þórey Sigurjónsdóttir,
Halla Þorbjörnsdóttir og Margrét
Guðnadóttir, höfum komið reglu-
lega saman síðastliðin ár ásamt
Fríðu. Við munum sakna traustr-
ar vináttu hennar, glettni og frá-
sagnargáfu.
Við sendum Sólveigu og fjöl-
skyldu innilegar samúðarkveðjur.
Bergþóra
Sigurðardóttir.
Hólmfríður
Magnúsdóttir
Á heimili okkar í Mosfells-
dalnum gekk Sesselja ævinlega
undir nafninu Silla frænka.
Hún kom iðulega í heimsókn til
okkar með Fannýju dóttur
sinni og tengdasyninum Herði.
Heimsóknunum fylgdi sérstak-
ur andblær þar sem allir sátu
við sama borð, bæði börn og
fullorðnir. Þá var Silla í aðal-
hlutverki og lét ýmislegt flakka
um menn og málefni. Hún gat
lífgað samræðurnar á sinn ein-
staka hátt svo allir mynduðu
sér skoðanir á umræðuefninu
um leið og þeir skemmtu sér
konunglega yfir fjörugum skoð-
anaskiptum. Stundum lá við að
þakið færi af húsinu, þetta var
sambland af ríkum tilfinningum
og skemmtun. Aldrei nein ill-
indi eða eftirmál og allir gengu
sáttir frá borði.
Ég er hætt að fara á tónleika
með Lúðrasveit Reykjavíkur,
sagði hún eitt sinn þegar hún
kom í heimsókn.
_ Nú hvers vegna?
Þeir eru byrjaðir að spila svo
mikið af útlenskum lögum eins
og við eigum ekki nóg af fal-
legum, íslenskum ættjarðarlög-
um.
Svona var Silla, alltaf hrein
og bein. Hún var stálheiðarleg
með tryggt og gott hjartalag,
vinnusöm og vildi hafa allt
snyrtilegt í kringum sig. Á
heimili hennar var allt á sínum
stað, hvort sem það voru hár-
rúllur eða nestisbox.
Silla var sannkallað Reykja-
víkurbarn og gekk á sínum
tíma í Austurbæjarskólann.
Hún dvaldi einnig í Káragerði í
Landeyjum í bernsku hjá föð-
urbróður sínum og þótti sér-
lega vænt um Landeyjarnar,
enda var hún ættuð þaðan í
föðurætt. Á yngri árum
dreymdi hana um að verða
klæðskeri en var þá sagt að það
væri ekki kvenmannsverk. En
hún vann lengi við saumaskap á
ýmsum saumastofum, meðal
annars hjá Karnabæ, og var
einstaklega útsjónarsöm og
vandvirk.
Silla naut þess að sinna sín-
um nánustu, Fannýju, Herði og
ömmubarninu Gunnari. Hún
fylgdist til dæmis grannt með
frammistöðu Gunnars á hand-
boltavellinum og lifði sig inn í
kappleiki hans af heilum hug.
Þau þrjú reyndust Sillu líka
einstaklega vel alla tíð.
Að leiðarlokum er ekki hægt
annað en að þakka fyrir allar
heimsóknirnar. Þær voru
óborganlegar og gleymast
seint. Silla hélt áfram að koma
til okkar fram undir það síð-
asta. Hún var þá orðin sjón-
döpur en mjög hress andlega.
Við erum þakklát fyrir að
hafa eignast hana að frænku og
vini. Hvíli í friði, elsku Silla.
Bjarki og Þóra.
Mig langar til að yrka lítið ljóð,
um ljúfa systur sem var mér ávallt
góð.
Þú liðna tíð með minninganna mátt,
sem megnar það að muna stórt og
smátt.
(Ó.Í.)
Í lífinu ferðast þær saman
Sesselja Júlíana
Ísleiksdóttir
✝ Sesselja Júl-íana Ísleiks-
dóttir eða Silla
fæddist í Reykja-
vík 13. október
1928. Hún lést á
Landspítalanum
13. nóvember
2011.
Útför Sesselju
fór fram frá kirkju
Óháða safnaðarins
22. nóvember
2011.
gleðin og sorgin.
Þegar náinn ást-
vinur deyr fyllist
hugurinn af gleði-
legum minningum,
sem valda manni
sorg, en á endan-
um verður gleðin
aftur sterkari en
sorgin.
Elsku Silla okk-
ar, á stund sem
þessari er margs
að minnast, minningarnar
hrannast upp, þegar hugsað er
til hinna gömlu góðu daga sem
við áttum saman.
Á okkar yngri árum fórum
við systur sumar eftir sumar í
sveit í Landeyjarnar, nánar til-
tekið í Káragerði, það var
ávallt mikil tilhlökkun hjá okk-
ur þegar það nálgaðist að við
færum til Jóhönnu og Kristins.
Fyrst var farið með rútu á Sel-
foss (þá var nú komin spenna í
litla mallakúta), og svo þaðan
áfram að Aðfallsbrúnni, þar
beið hann Kristinn með hesta
fyrir okkur og vagn undir dótið
okkar, með í för var ávallt
hundurinn, hann Spori, sem
okkur þótti svo undurvænt um.
Við systur gengum í Austur-
bæjarskóla og unnum saman í
bókbandi, einnig sátum við hlið
við hlið á saumastofu Andrésar
um árabil, Silla var tæpum
þremur árum eldri en ég og
man ég þegar hún og hennar
vinkonur voru að gera sig klár-
ar fyrir ballferðir, þá var ég og
mínar vinkonur alltaf að fylgj-
ast með, það var verið að setja í
sig rúllur, festa á sig sokka-
bönd og jafnvel fara í korsi-
lett … vá, ekkert smáflott
það …
Á hverjum sunnudegi var öll
fjölskyldan puntuð, greidd og
strokin … svo var haldið til
kirkju.
Þú varst í kringum tvítugt
þegar við systurnar fórum upp
í Bifröst í Borgarfirði til að
vinna, það fór nú svo að ég
ílengdist í Borgarnesinu og hef
búið þar síðan, á árum áður
voruð þið Fanný duglegar að
koma í heimsókn og dvölduð
oftast vikulangt í senn.
Það var nú ekki aldeilis ama-
legt fyrir okkur Dadda þegar
þurfti að fara til Reykjavíkur
að hafa samastað á Lokakstíg
númer 10, alltaf var lykillinn að
íbúðinni þinni undir fötunni
uppi á háalofti, þegar inn var
komið var alltaf brúsi af kaffi
og brauð tilbúið á borðinu.
Heimilið þitt, Silla, var alla
tíð glæsilegt hvert sem litið
var.
Þú eignaðist eina dóttur sem
var sólargeislinn í lífi þínu, þú
varst hennar stoð og stytta og
hún þín þegar líða tók á ævi
þína. Inn í líf ykkar mæðgna
kom svo hann Hörður, betri
tengdason hefðir þú ekki getað
fengið, algjört gull af manni.
Árið 1986 kom svo í hópinn
lítill glókollur, yndi ömmu sinn-
ar, hann Gunnar, sem hefur
alla tíð verið henni svo góður.
Við gætum endalaust tínt til
minningar um samveru okkar
gegnum árin en látum hér stað-
ar numið.
Við, fjölskyldurnar í Borg-
arnesi, viljum þakka þér, elsku
Silla okkar, ævilanga tryggð
um leið og við vottum Fanný og
Herði, Gunnari og Maren okkar
dýpstu samúð.
Ég sé í anda svipinn þinn,
hann síast inn í huga minn.
Ég kom til þín þú kættir mig,
með kærri þökk nú kveð ég þig.
(Ó.Í.)
Ólöf (systir) og Daníel.
Guðrún Dan og Jón.
Ólöf Kristín og Daníel
Andri.